عنوان پایان‌نامه
بررسی و مطالعه آثار دوره اشکانی در بویراحمد شمالی و درک ساختار درون گروهی این شهرستان در دوره مذکور
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 48437;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 9865418
- تاریخ دفاع
- ۱۵ آذر ۱۳۸۹
- دانشجو
- حسین غلامی
- چکیده
- شهرستان بویراحمد با قرارگیری در شرق استان کهگیلویه و بویراحمد، از نقطه نظر ویژگی های مساعد زیست بوم و موقعیت خاص طبیعی به عنوان یکی از مناطق مستعد در جذب عشایر و اقوام کوچ نشین از دوران باستان تا حال حاضر مطرح بوده است. در جریان بررسی باستان شناختی فصل دوم این شهرستان چندین گورستان، گوردخمه و محوطه شناسایی شد که ویژگی های منحصر به فرد هرکدام از آنها زمینه لازم را به منظور درک ساختارهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی دروه اشکانی بویراحمد فراهم نمود. در این رساله به دو مبحث اصلی گاهنگاری و درک ساختارهای ذکر شده در بالا پرداخته شد. در مبحث گاهنگاری در نتیجه مقایسات درون منطقه ای و برون منطقه ای، با دو دوره فرهنگی متفاوت اما مستمر روبرو گشتیم. دوره اول تحت عنوان دوره فراهخامنشی با تاثیرپذیری مستقیم از حوزه فرهنگی فارس و دوره دوم با عنوان الیمائی و تاثیرپذیری مستقیم از حوزه فرهنگی خوزستان؛ در نتیجه مطالعات مقایسه ای و تطبیق سفالی، دوره اول از اواخر سلسله هخامنشی تا 150 ق.م و دوره دوم از 150 ق.م تا اوایل میلادی استمرار فرهنگی داشته است. از مهمترین ویژگی های فرهنگی سفال اشکانی بویراحمد در کنار تاثیرپذیری از هرکدام از حوزه های فرهنگی بالا، همانا شاخص بودن ویژگی های فنی بومی/محلی در ساخت سفال هاست که این پدیده در دوره دوم به وضوح دیده می شود. مبحث دوم بعد از تعیین دوره زمانی آثار، پرداختن به مساله ساختارهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مذهبی در هر کدام از زیردوره های فراهخامنشی و الیمائی در دوره اشکانی بویراحمد بود. به طور کلی در دوره فراهخامنشی با اقوام کوچ نشینی مواجه هستیم که نیمی از سال را در دشت جوش و نیمی دیگر از سال را در دشت نورآباد سپری می کنند. در دوره دوم بر خلاف دوره اول که با پدیده کوچ نشینی طولانی مدت یا همان افقی و عدم وجود استقرار دائم مواجه بودیم، با مساله کوچ نشینی دورن منطقه ای( عمودی)، از همه مهمتر استقرار دائم برخورد کردیم. در این دوره محوطه بزرگ سرپاریو به عنوان خان نشینی معرفی می شود که طبیعتا با بهره گیری از بنیه اقتصادی بالای خود نظارت و کنترل بخش شرقی حکومت محلی الیمائی را ایفا می کند. قرارگیری گوردخمه های 1 تا 5 در اطراف این محوطه، قبرستان ده جمشید مجاور آن و وجود کوره های پخت سفال و آجر دلیلی بر اثبات این ادعاست. هرچند در مبحث ساختارها، ویژگی های ساختاری هر دو دوره به اجمال بررسی گردیده اما در زمینه مذهب و نگرش آئینی این دو زیردوره همچنان سوالات اساسی وجود دارد که به جهت کمبود مدارک تا حدودی این مساله گنگ باقی ماند. واژگان کلیدی: بویراحمد، اشکانی، فراهخامنشی، الیمائی، سفال، گوردخمه
- Abstract
- Boyer Ahmad city located in the east of Kohgiluye va Boyer Ahmad province, is known as one of the most susceptible areas in attracting tribes and nomads from the ancient times up to now because of its favorable environment and axclusive natural situation.several tombs, graves and sites were discovered during the process of archaeological studies of the second season of the city, the exclusive features of which helped understanding political, social, economic, cultural and religious structures of the time of Parthian in Boyer Ahmad. This research is aboat two mail subjects: chronicling and the comprehension of the mentioned. Az a result of some internal and external measurements in the chronicling port of the research, two different but sequential cultural periods were recognized. The first period know as Super Achamenidae era was directly influenced by Faes cultural field and the second one called Elimaee era was influenced by Khuzestan cultural field. According to comparative studies of ceramics, the first era began from the end of Achamenidae to 150 B.C. and the second one was from 150 B.C. to the early days Christ. One of the most important cultural features of Parthian ceramics in Boyer Ahmad, besides being influenced by above cultural fields, in their ability to show the outstanding technical and local characteristics of making ceramic which is specially apparent in the second period. After determining periods, we paid our attention to political, social, economic and religious structures of each Super Achamenidae and elimaee eras in the time Parthian in Boyer Ahmad. Generally in Super Achamenidae period there were tribes who live in Jush Plain for one half of the year and in Nurabad plain during the other half. Contrary to the first period which faced with a long-term migration(horizontal) and the lach of a permanent settlement. The second one shows a period when internal settlement (Vertical) and a permanent settlement became fashioned. The great Sarpario Site was introduced as a place of misters where was the controller and supervisor the east part of the local government of Elimaee taking advantage of its great economic power. This fact is approved by the location of graves 1 to 5 around the site, the graveyard of Deh Jamshid on the opposite and the existence of several brich and ceramic furnaces near. Although structural features of both periods were briefly investigated, in the field of religion and religious insights there exist several fundamental questions which are still ambiguous because of the lach of adequate documents. Keywords: Boyer Ahmad, Parthian, Super Achamenidae, Elimaee, Nomadism, pottery, graveyard.
