بررسی کتاب های ادبیات فارسی دوره متوسطه از نظر میزان و نوع توجه به عناصر هویت دینی و ملی
- رشته تحصیلی
- تحقیقات آموزشی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی شماره ثبت: 1526ع
- تاریخ دفاع
- ۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۹
- دانشجو
- فرهاد نظری فر
- استاد راهنما
- رضوان حکیم زاده
- چکیده
- هدف اصلی پــژوهش حاضر بــررسی وضعیت هویت ملی و دینی در کتابهای ادبیــات فارسی دوره متوسطه بود. در این پژوهش ابتدا پیشینه و مبانی نظری مربوط به هویت ملی و هویت دینی بررسی و سپس با مشورت اساتید و متخصصان این امر فهرستی از نمادهایی که میتواند نمادهای هویت ملی و دینی را تبیین کند استخــراج شدند. در مرحله بعد کتابهای ادبیــات فارسی دوره متوسطه با استفاده از روش تحلیل محتوا بررسی شده و میزان و نوع توجه به هر یک از نمادهای هویت ملی و دینی استخـراج شدند. در این پژوهش که از نوع کاربردی میباشد جامعه و نمونه آماری پژوهش شامل کل کتابهای ادبیــات فارسی دوره متوسطه بود که در سال تحصیلی 1389-1388 توسط آموزش و پرورش تدوین شده است. برای تجزیه و تحلیل دادههای بهدست آمده از روشهای آماری توصیفی و استنباطی(آزمون خی دو) استفاده گردید. نتایج بهدست آمده حاکی از این است که میزان توجه به نمادهای هویت ملی و هویت دینی در کتابهای ادبیات فارسی دوره متوسطه بهطور یکسانی رعایت نشده است و از نظر توجه به نمادهای مورد نظر تفاوت معناداری دارند و در زمینه هویت ملی به دو نماد نخبگان و هنرهای ایرانی در تمام کتابها بیش از سایر نمادها توجه شده است و به نمادهایی همچون پرچم و سرود ملی، تقویم رسمی، لباس ایرانی، افتخارات ملی، آثار و مکانهای تاریخی و خردهفرهنگها بسیار اندک و یا اصلاً توجهی نشده است و در زمینه هویت دینی نیز به دو نماد خداوند و صفات وی و پیامبر، ائمه اطهار و اولیاء خدا در این کتابها بیش از سایر نمادها توجه شده است و و به نمادهایی همچون مراسم مذهبی، قرآن و کتب مذهبی، اعمال دینی، شخصیتهای مذهبی و احادیث و روایات در مجموع بسیار کم توجه شده است. همچنین بین فراوانی نمادهای هویت ملی و دینی در کتابهای مورد نظر تفاوت معناداری وجود داشت و فراوانی نمادهای هویت ملی بیشتر از فراوانی نمادهای هویت دینی بود. بنابراین میتوان گفت که وضعیت نمادهای هویت ملی و دینی در کتابهای ادبیات فارسی دوره متوسطه بسیار نامطلوب میباشد، لذا پیشنهاد میشود که محتوای کتابهای مورد بررسی از نظر توجه به هویت ملی و هویت دینی بازبینی شود و ضمن توجه به نمادهایی که مورد غفلت واقع شدهاند، به تمامی نمادها نیز بهصورت یکسان توجه شود.
- Abstract
- The main goal of this study was investigating the status of nationalidentity and religious in Iranian high schools’ Farsi literature course textbooks. In this research, we first studied the research background and theoretical foundations of national identityand religious, and then a list of symbols, expressing the national identity and religious, was extracted with the help of university professors and specialists. In the second step, Iranian high schools’ Farsi literature course textbooks were investigated using content analyses and then the frequency and type of each of the symbols of nationalidentity and religious were extracted from these books. This research is practical and statistical population and samples include all of high schools’ Farsi literature course textbooks by the Ministry of Education in the academic year of 2009-2010. For analyzing the data obtained, descriptive and inferential (Chi Square) statistical methods were used. The results show that the amount of attention that paid to the symbols of nationalidentity and religious in Iranian high schools’ Farsi literature course textbooks is not equally distributed and is significantly different with respect to the desired symbols. In the national identity have been considering to the both the elite and the symbol of Iranian art in all book more than any other symbols, and to the symbols like the flag and national anthem, the official calendar, clothing, Iranian national pride, and places of historical and subculture has been very little or no attention . Two symbols of God and His attributes,and the prophets, Imams, and the godly are mentioned more than other symbols in these books. Other Symbols like Quran and religious books, religious rituals, religious figures and traditions by the prophet and Imams have been mostly ignored. Therefore, what is evident is that the status of national identity and religious symbols in Iranian high schools’ Farsi literature course textbooks is far from being de