عنوان پایان‌نامه
ترجمه پذیری از نگرگاه پدیده شناسی هوسرل
- رشته تحصیلی
- مترجمی زبان آلمانی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 37191;کتابخانه دانشکده زبانها و ادبیات خارجی شماره ثبت: 1/1177
- تاریخ دفاع
- ۱۴ اسفند ۱۳۸۶
- دانشجو
- مسعود پوراحمدعلی توچاهی
- استاد راهنما
- نادر حقانی
- چکیده
- ترجمه پذیری از جمله جستارهای بنیادین در دانش ترجمه است که تا به امروز در پیرامون خود بحث ها و گفتگوهای بسیار برانگیخته است. بازه نظریِ در پیرامون این جستار، حوزه گسترده ای را در بر می گیرد که از رومانتیک های آلمانی در آغازین بزنگاه هایِ سده نوزدهم آغاز می شود و با گذار از کوشش های زبان شناسانه نیمه نخست قرن بیستم با گرایش ها و جریان هایی در حوزه زبانشناسی و فلسفه چون «دستور گردشی- زایشی» چامسکی و «ساختارشکنی» دریدا به پایان می رسد. با اینهمه چنین به نگر می آید که پرسش از اینکه چرا ترجمه علیرغم همه تفاوت های زبانی-تاریخی در اساس ممکن است به جای آنکه ممکن نباشد, پاسخ خود را آنچنان که باید و شاید نگرفته است. پاسخ به این پرسش اما از آن رو برای دانش ترجمه پراهمیت است که می تواند در نیرو بخشیدن به پایه های نظری این شاخه از دانش و بدینسان استوار کردن آن به سان یک گرایش مجزا و نه چون زیرمجموعه ای از زبانشناسی, یاری رساند. در این پایان نامه کوشیده می شود تا با بهره گیری از پدیده شناسی هوسرل و آناکاوی ها و بررسی های آن در پیرامون مسئله جهانِ میان ذهنی نشان داده شود که ترجمه چونان فرآیندی از انتقال معنا به وسیله زبان و واژگان، نه از خود زبان بلکه از جائی پیش از آن آغاز می شود یعنی از حوزه تجربه های مشترکی که لزوما از راه زبان بدست نمی آیند اما همانندی میان این تجربه ها در فرهنگ های گوناگون که در زبان نیز بازتاب یافته است، انتقال و فهم معنا را از زبانی به زبان دیگر علیرغم تفاوت های تاریخی و زبانی میسر می سازد. اهمیت پدیده شناسی نیز در بحث از ترجمه پذیری، درست در نشان دادن این جهان مشترک میان ذهنی و روشن کردن ویژگی پیش یا فرازبانی آن است و اینکه زبان، بر خلاف باور پراگماتیست ها، پیش فرض هرگونه فهمی از جهان نیست.
- Abstract
- Die Frage nach der Ubersetzbarkeit z?hlt zu einer der wichtigsten und grundlegendsten Fragen in der Ubersetzungswissenschaft, die bis dato sehr umstritten geblieben ist. Die theoretische Farbskala über dieses Thema erstrickt sich über einen relativ langen Zeitraum, der von Deutscher Romantik am Anfang des 19. Jahrhunderts bis Chomskys „Generative Transformationsgrammatik“ und Derridas „Dekonstruktion“ im 20. Jahrhundert reicht. Jedoch wurde auf die Frage, warum das Ubersetzen trotz aller sprachlich-geschichtlichen Differenzen überhaupt m?glich ist anstatt unm?glich zu sein, kaum eine treffende Antwort gegeben. Eine dringende Antwort auf diese Frage k?nnte aber zur Kr?ftigung der theoretischen Grundlage der Ubersetzungswissenschaft und dadurch zu ihrer Formierung als eine eigenst?ndige Disziplin viel beitragen. Dementsprechend wird in der vorliegenden Arbeit mithilfe der Husserlschen Ph?nomenologie und ihrer Untersuchungen über die Intersubjektivit?tsproblematik versucht zu zeigen, dass der Ubersetzung als eine Sinnübertragung durch die Sprache nicht unbedingt die Sprache und die sprachliche Dimension der intersubjektiven Wechselverst?ndigung zugrunde liegt, sondern sie ist durch eine Reihe von den au?er- und vorsprachlichen Wurzeln m?glich, d.h. durch unsere gemeinsame Erfahrungen. Diese Erfahrungen und die gegebenen Affinit?ten zwischen ihnen, die sich in den Sprachen der verschiedenen Kulturen irgendwie niederschlagen, machen die Sinnübertragung und -verst?ndnis aus einer Sprache in eine andere trotz aller historischen und grammatischen Unterschiede m?glich. Der wichtigste Beitrag, den die Ph?nomenologie für die Ubersetzungswissenschaft und insbesondere für die Kr?ftigung ihrer theoretischen Grundlage, d.h. die Ubersetzbarkeit, leisten kann, ist eben ihre Einsicht von der Intersubjektivit?t, die sie, im Gegensatz zur Sprachpragmatik, nicht auf die sprachliche Dimension der Intersubjektivit?t reduziert.
