عنوان پایاننامه
بررسی مسجد مدرسه های عصر قاجار : مورد مطالعاتی مسجد - مدرسه آقابزرگ
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 1773;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 56019
- تاریخ دفاع
- ۱۱ بهمن ۱۳۹۱
- دانشجو
- فاطمه مرادی سرتشنیزی
- چکیده
- از دیر باز در ایران، آموزش و پرورش جایگاه ویژه¬ای داشته و با گسترش اسلام نیز بر اهمیت آن افزوده شده است. در دور? اسلامی، ابتدا از مساجد علاوه بر عبادت و برگزاری نماز در زمینه¬های دیگری، بویژه تعلیم و تعلم نیز استفاده می¬شد، که این مهم در برخی از مساجد مانند مسجد اعظم قم نیز همچنان دیده می¬شود. البته به تدریج در کنار مساجد، از فضاها و بناها¬ی اختصاصی دیگر نیز استفاده گردید. احداث مدارس علوم دینی در ایران از همان سده¬های اولیه هجری قمری در برخی شهرها مانند نیشابور آغاز شد. این مهم با شکل¬گیری نظامیه¬ها در دور? سلجوقی، جنبه رسمی و ویژه¬ای یافت و با فراز و نشیب¬هایی تا عصر قاجار و حتی تا زمان حاضر ادامه یافته است. یکی از تحولات مهم در تاریخ معماری و شهرسازی دور? اسلامی ایران، احداث توأمان مجموع? مسجد و مدرسه می¬باشد، که چندین نمون? مهم از آنها در دوره قاجار در شهرهایی مانند تهران، اصفهان، قزوین و کاشان باقی مانده و مسجد- مدرس? آقا بزرگ کاشان نیز یکی از آنهاست. در این تحقیق از روش بررسی تاریخی و توصیفی بر اساس منابع نوشتاری مانند کتب، مقالات و اسناد بویژه وقفنامه مسجد- مدرس? آقا بزرگ و نیز مطالع? میدانی بویژه در جهت تهیه نقشه و عکسبرداری از بخشها و عناصر مختلف مجموعه استفاده شده است. در این پژوهش، تلاش شده است ویژگی¬های معماری و تزیینات مسجد-مدرس? آقا بزرگ و نقش عوامل اقلیمی در نوع معماری آن بررسی شود. تاریخچه، نقش? کلی بنا، عناصر فضایی-کارکردی و شیوه¬های تزیینی به کار رفته در این مسجد- مدرسه به تفکیک و با نگاهی توصیفی- تحلیلی مطالعه و ارزیابی شده است. از نتایجی که می¬توان از این تحقیق گرفت این است که، یکی از عواملی که در حفظ و نگهداری مدارس علوم دینی قاجار نقش مهمی ایفا کرده است، پدیده وقف به شمار می¬رود. واژه¬های کلیدی: کاشان، دوره قاجار، مسجد- مدرس? آقا بزرگ، معماری، تزیینات
- Abstract
- Since befor Education had a special place in Iran and its importance has increased with the spread of islam. Early In the Islamic era, in addition to worship and prayers In mosques other application such as , teaching and learning were also used, espeaially. That still be seen in Some of the most important mosques such as the great mosque of Qom. although Gradually proprietary building and spaces was used beside of the mosque. from the first century A.H Establish of seminaries began in some cities such as Nishapur that specialized by form of Nizamiyya schools in the Seljuk era and has continued until Qajar era and even until the present time. On of the important developments In the history of architecture and urban in Islamic era of iran ,is simultaneous establish of mosque and school collection. That has remained several examples of them in Qajar era in major cities such as Tehran, Isfahan, Qazvin, and Kashan .mosque- school of Agha Bozorg Kashan is one of them It has been used Historical and descriptive study based on literary sources such as books Papers and documents, especially devote paper of mosque- school of Agha Bozorg and field studies particular in order to provide map and photography from sections and various elements of the sites. In this study, it has been attempt to examine architectural features and decorations of Agha Bozorg school and role of the climatic factors in the kind of architecture. In fact kind of The architecture of the mosque- school of Agha Bozorg Kashan can be Natural response of human to climate of kashan’s region that has dry climate .it has been Separately, descriptive, analytical evaluated History, the general map, spatial elements - functional and decorative techniques used in the mosque –school. We conclude from this study that One factor that plays a important role in maintaining the Qajar seminaries is devoting phenomenon. Key Words: Kashan, Qajar era, mosque –schoo Agha Bozorg , architectural, Decoratingdecorations.