عنوان پایان‌نامه
بررسی روند تحولات فرهنگی عصر برنز محوطه قلی درویش
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 1839;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 57796
- تاریخ دفاع
- ۱۶ آبان ۱۳۹۱
- دانشجو
- شیرین عقیلی نیاکی
- استاد راهنما
- حسن طلائی مغانجوقی
- چکیده
- چکیده دشت قم بخشی از منطقه جغرافیایی شمال مرکزی فلات ایران است که تا همین اواخر(10 سال پیش)، اطلاعات بسیار اندکی از ساختار باستان شناختی آن در دست بود . اما طی دهه اخیر انجام کاوش ها و بررسی های متعدد در این منطقه ، چشم انداز های تازه ای از ویژگی های مناطق حاشیه کویر مرکزی را فراروی باستان شناسان قرار داد . کاوش های باستان شناسی در محوطه باستانی قلی درویش منجر به شناخت ویژگی های استقراری منطقه قم از هزاره چهارم تا هزاره اول شد . شناخت استقرار های اواخر هزاره چهارم ق.م با شاخصه های پروتوعیلامی ، موجب درک عمیق تری از تحولات مناطق شمال مرکزی ایران در آستانه عصر شهر نشینی و نحوه ارتباط آنها با دشت شوشان به عنوان پرچمدار تحولات این عصر گردید . کاوش های محوطه باستانی قلی درویش از آن جهت که به معرفی اسناد استقراهای مفرغ قدیم ، میانه و جدید در دشت قم می پردازد ، می تواند در تبیین سیر تحول فرهنگ های عصر مفرغ بسیار راهگشا باشد . این درحالی است که تا به امروز ،دیگر محوطه های شناسایی شده در شمال مرکزی فلات ایران ، هر یک تنها بخشی از این دوره گسترده تاریخی را معرفی می کردند . با اتکا به نتایج کاوش در محوطه باستانی قلی درویش می دانیم که دشت قم در عصر مفرغ در مسیری ناهمگون به حیات خود ادامه می دهد و بالاخره در عصر مفرغ متاخر تبدیل به یک قطب شهری با ساختارهای پیچیده اجتماعی می گردد و مسیری طبیعی و بدون تنش را تا عصر آهن طی می کند . شناخت ویژگی های بومی دشت قم در درک ما از نحوه حیات فرهنگ های عصر مفرغ و کمیت و کیفیت ارتباطات برون منطقه ای این فرهنگ ها موثر است . این رساله در پی آن است تا مسیر تحول فرهنگ های مستقر در قلی درویش از اواخر هزاره چهارم ق.م ( که تنها دربردارنده یک استقرار کوچک با شاخصه های جنوب غر بی فلات است ) ، تا دوره مفرغ میانی با شاخصه های بومی و سپس شکل گیری نیایشگاه بزرگ و معظم در عصر مفرغ جدید و در نهایت ایجاد سکوی عظیم خشتی در آستانه عصر آهن را مورد بررسی قرار دهد تا در شناخت چگونگی تحولات در بخشی از شاهراه ارتباطی شرق به غرب فلات ایران راهگشا باشد.
- Abstract
- The Bronze Age in the Iranian Plateau is in fact the age of widespread profound interactions. Many communicative routes over the Plateau connected different places through desert marginal areas; peoples were moving in all directions, which caused raw materials, final products, and even thoughts to be transmitted in the Plateau . During the late centuries of the fourth millennium B.C.E the permanent cultural patterns increasingly receded from the typical cultures of prehistory and were imbedded in new cultural contexts . The location of the ancient Site of QoliDarvishnear the banks of QomrudRiver as well as its placement on communicative and trading routes of Iranian Central Plateau to Central Zagros and Khuzestan Plain together with the relative potential of the region's soil for producing some agricultural products such as wheat, barely, etc. in a limited scale, and also the possibility of livestock breeding; particularly goat, sheep and camel, and the existence of some species of wild animals that were eaten by human, all had prepared the necessary conditions for forming the settlements in this area.Archeological layer studies of QoliDarvish Historical area In southern area of Qom ,and after that Shad Qoli Khan historical hill which is located in the historical zone of Qom, attributed the history of Qom to the fourth and fifth centuries B.C. One of the main achievements of Qom archaeological studies is getting informed about the culture & history of the societies located here, which helped to make cultural cooperation between centers in different cultural regions of Iran plateau.
