عنوان پایان‌نامه
فرهنگ موضوعی حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه از ابتدا تا باب پنجم
- رشته تحصیلی
- زبان و ادبیات فارسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 1647;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 53911
- تاریخ دفاع
- ۲۸ تیر ۱۳۹۱
- دانشجو
- علیرضا کریمی
- استاد راهنما
- منوچهر اکبری
- چکیده
- حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه حکیم ابوالمجد مجدودابن آدم سنائینخستین اثر منظوم در عرفان و تصوف در ادبیات فارسی است این اثر که بعدها الهام بخش اصلی در ایجاد مثنویهای مشهور عرفانی بعد از خود نظیر منطق الطیر و مثنوی معنوی است در ده باب به قرار زیر سروده شده است: 1- در توحید باری تعالی 2- فی الکلام ذکر الملک العلام (وصف قرآن کریم) 3- نعت پیامبر (ص) (ستایش پیامبر (ص) و فضیلت وی بر جمیع پیامبران) 4- فی صفه العقل و احواله و افعاله (توصیف و ستایش عقل) 5- فی فضیله العلم 6- فی ذکر نفس الکلی و احواله 7- فصل فی الغرور و الغفله و نسیان 8- مدح سلطان بهرامشاه بن مسعود 9- فی الحکمه و الامثال و مثالب شعراء المدعین و مذمه الاطباء و منجمین 10- فی سبب تضیف الکتاب کتاب حدیقه در حقیقت یک دوره حکمت عملی است که سرمشق زندگی مردم و راهنمای اخلاق فردی و اجتماعی بشر است و حکیم در این کتاب مردم را به خداپرستی، نیکوکاری و شجاعت و عفت و بزرگ منشی و عشق و محبت و رضا تشویق و ترغیب می کند، همچنین به پادشاه و وزراء و طبقه حاکم و قضات رسم کشور داری و روش رعیت پروری و طرز عدالت گستری را به فصاحتی تمام می آموزد. از آنجا که حدیقه در بر دارنده موضوعات بسیار زیاد و متنوعی با محوریت توحید و عرفان اسلامی است که قطعاً شمارش و استخراج همه انها کاری بسیار دشوار و زمان بر است لذا در این اثر مهمترین موضوعات استخراج شدهاست و باز برای اهم این موضوعات بخصوص مدخلهای با صبغه عرفان و تصوف با مراجعه به فرهنگها و سایر منابع در زمینه عرفان و تصوف و قرآن پژوهی شرح کوتاهی انتخاب و درج گردیده است. کلمات کلیدی: توحید، حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه، حکیم سنائی، عرفان و تصوف، حکمت
- Abstract
- HadighatolHaghighat and ShariatoTarighat from sage AbdolmajdMajdoebn Adam is the first Mystic metrical work of Persian literature. This work that later is the main inspiration in making next famous Mystic Masnavies as Manteghotteyr and MasnaviManavi, has been written in ten chapters as the following: 1. In monotheism of God 2. Felkalamzekrolmalekolalam (description of the holy Quran) 3. Salallah prophet’s praise (prophet’s praise and his virtue than all prophets) 4. Fi sefatolaghlvaahvalahovaafalaho (description and praise of wisdom) 5. Fi fazilatol elm 6. Fi zekrnafsal kali vaahvalaho 7. Faslefelghoroorvalghaflatovanesyan 8. Eulogy of Sultan Bahramshahebnemasood 9. Felhekmatvalamsalvamasalebeshoaraelmadeinmazamatolatebavamonjamin 10. Fi sababtazifolketab In fact the book ‘Haghighat’ is a period of practical wisdom that is the pattern of people life and the guide of human’s social and personal ethics .In this book sage encourages and persuades people to deism, charity and courage and chastity and hauteur and love and affection and satisfaction and also instructs eloquently tradition of statecraft and peasant husbandry methods and justice development manner to king and ministers and ruling class and judges. As ‘Hadighat’ is including so many and varied topics with the centrality of monotheism and Islamic Mysticism that definitely numeration and extraction of all of them is very difficult and time-consuming, so in this work the main topics have been extracted and again short description has been selected and inserted for the main topics especially entries with Mysticism form referring to cultures and other resources in Mysticism and Quran research. Keywords: monotheism, Hadighatolhaghighat and shariatottarighat, Sage Sanayi, Mysticism, Wisdom
