عنوان پایاننامه
بررسی گفتمان پیش نویس قانون اساسی ایران از ۲۲ بهمن ۵۷ تا ۲۴ آبان ۵۸
- رشته تحصیلی
- علوم سیاسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP4143;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76149;کتابخانه دانشکده حقوق و علوم سیاسی شماره ثبت: LP4143;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76149
- تاریخ دفاع
- ۲۱ شهریور ۱۳۹۵
- دانشجو
- اویس ارشادیان
- استاد راهنما
- حبیب اله فاضلی
- چکیده
- قانون اساسی مهمترین سند ملی یک کشور است، که قواعد زندگی سیاسی، اجتماعی و فردی هر جامعه ای در آن مدون می شود. پیش نویس قانون اساسی ایران در یک بازه زمانی نه ماهه با حضور سه گفتمان عمده در سال های 1357 و 1358 مورد بحث و بررسی قرار گرفت. پیش نویس قانون اساسی با همکاری گفتمان اسلام سیاسی لیبرال و گفتمان ملی گرا سکولار نوشته شد. در آن دوره علاوه بر این دو گفتمان، گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی نیز حضور فعالی به خصوص در تدوین نهایی قانون اساسی داشت. در نهایت، گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی با پیروزی بر گفتمان های دیگر توانست گفتمان غالب بر قانون اساسی شود. این پژوهش قصد بررسی سه گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی، اسلام سیاسی لیبرال و ملی گرا سکولار را دارد. در این پژوهش، با استفاده از نظریه گفتمان لاکلا و موف، به این پرسش پاسخ داده می شود که ماهیت پیش نویس قانون اساسی چه بوده است، و جهت گیری سه گفتمان مورد نظر در قبال پیش نویس، با توجه به دال های آنها مشخص می شود. یکی از قسمت های مهم بررسی گفتمان های مورد نظر، منازعات آنها با یکدیگر بوده، که هم در سرنوشت گفتمان ها و هم در شکل و محتوای قانون اساسی نهایی تاثیر بسیار مهمی داشت. هرکدام از گفتمان ها با تاکید بر مفاهیمی مانند ولایت فقیه، آزادی و حاکمیت مطلق ملی به جنگ با یکدیگر رفتند، که در نهایت گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی با دال مرکزی ولایت فقیه در این منازعه پیروز شد و پیش نویس قانون اساسی که ماهیتی نسبتا سکولار داشت را کنار زد و قانون اساسی را مطابق با گفتمان خود تدوین کرد. در واقع، با رعایت احتیاط می توان گفت قانون اساسی نتیجه منازعه بین این سه گفتمان بر سر پیش نویس قانون اساسی است.
- Abstract
- Constitution of every country is the most important document which codifies political, social and individual life of its own members. The draft of Iran constitution was examined in a two-year-long time interval, 1357-1358, in presence of three major discourses. The mentioned draft was written with collaboration of two important discourses: discourse of liberal political Islam and discourse of secular national. In that era, in addition to these two above-mentioned discourses, discourse of Feqh political Islam, also had a great involvement in codification of Iran final constitution. Furthermore, the discourse of Feqh political Islam could defeat other discourses and turned into prevailing discourse in the constitution. This study tries to examine three mentioned discourses: discourse of feqh political Islam, discourse of liberal political Islam and discourse of secular national. Discourse theory of Laclau and Mouffe is used in this study to answer this question: what the nature of the constitution draft was. Moreover, the narration of three above discourses in relation to the constitution draft are determined, considering their nodals. One of the most important aspects of these discourses examination is their conflicts with each other, which had great impact on both destiny of the discourses and also form and content of the constitution draft. Each of these discourses, with emphasis on concepts such as Vellayat Faqih, freedom and pure national sovereignty, started a conflict with each other and finally discourse of Feqh political Islam having nodal point of Vellayat Faqih in support, won the conflict and sheer constitution draft which relatively had a secular nature, resulting to codification of its desired constitution. In fact, with some precautions, this statement is true that current constitution is the result of conflicts among these three discourses on the draft constitution. Keywords: Vellayat Faqih, Constitution of 1358, Discourse, Political Islam, Discourse of secular national.