عنوان پایاننامه
پژوهشی در فرهنگ خوجالی گده بی در شمال غرب ایران
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 78739;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 78739
- تاریخ دفاع
- ۲۹ آبان ۱۳۹۵
- دانشجو
- علی کریمی کیا
- استاد راهنما
- حسن فاضلی نشلی
- چکیده
- درعصرمفرغ متاخروآهن قدیم،فرهنگی درادبیات باستانشناسی آذربایجان بهنام فرهنگ خوجالی–گده بی شناخته شده که ازلحاظ گاهنگاری این فرهنگ درحوزه جغرافیایی قفقاز به عصر مفرغ متاخر و آهن قدیم و در شمالغرب ایران به عصرآهن I ,IIشامل میشود. این فرهنگ درادبیات باستانشناسی علاوه برنام خوجالی–گده بی به نام هایی مانند زاقاف قازیای مرکزی، فرهنگ گنجه–قره باغ در آذربایجان و فرهنگ لچاشن–متسامور در ارمنستان شناخته میشود. ازلحاظ معیشت، طوایف فرهنگ خوجالی–گده بی هم بصورت فصلی یا کوچرو و هم بصورت یکجانشین بوده و بیشتر در دامنه کوهها (پایکوهها) بسر میبرده اند. بیشتر داده های فرهنگی و باستانشناختی مربوط به این فرهنگ از گورستانهای بدون استقرار بدستآمده ومطالعه شده اند. ازآنجاکه داده های این فرهنگ برای اواین بار از اراضی خوجالی–گده بی آذربایجان بدست آمده به این نام معروف گشته است. این فرهنگ درادبیات باستانشناسی ایران عصرآهن خوانده میشود. درمحوطه هایی که این فرهنگ ازآنجا پیدا شده ساختارهای معماری راستگوشه و چهارگوشه داشته و ساکنان این فرهنگ عموما قلعه های کم ارتفاع و مناطق پست یادشتگونه را برای سکونت خود انتخاب کرده بودند. این فرهنگ درشمالغرب ایران به دلیل حفاریهای جدید در کناره های رودارس، بهتر شناخته شده است. شاخصه های مهم این فرهنگ درچهارچوب داده های سفالی (عموما سفالهای غیر ذخیره ای و قابل حمل، تدفین های متفاوت (کورگانی،چهارچینهای و...)،ابزارآلات فلزی مطالعه وشناسانده شده است. کلیدواژه: فرهنگ خوجالی–گده بی، عصر مفرغ متاخر و آهن قدیم، قفقاز، شمالغرب ایران، عصرآهنI,II.
- Abstract
- In late Bronze Age and early Iron Age, there was a culture known as Khojali-gada bay in the archaeological literature of Azerbaijan which, chronologically, dates back to late Bronze Age and early Iron Age in the geographical region of Caucasus, while in North West of Iran it includes Iron Age I and II. This culture is not only known as Khojali-Gadabay but also by other names such as central Zaghafya, Ganjeh- Garabagh Culture in Azerbaijan and Lechash-Metsamor culture in Armenia. From the livelihood perspective, tribes of Khojali-Gadabay culture were seasonal or nomadic and sedentary, and they mostly inhabited slopes of mountains. Much of the available cultural and archaeological data, which have been studied, are obtained from undeployed cemeteries. It is called Khojali Gadad ay because the first time the data related to this culture were gathered from lands around Khojali Gadabay in Azarbaijan. In Iran’s archaeological literature this culture is called Iron Age. One might find orthogonal and quadrangle architectural structures in regions where this culture was prevalent, and inhabitants of this culture had chosen low fortresses and lowlands or plain areas for their settlement. In North West of Iran, thanks to new excavations carried out around Aras River, this culture is now better known. Important characteristics of this culture are identified through a framework of pottery data (commonly non-storage and portable), different burials (Kurgans, four stratigraphic and …) and metal tools. Keywords : khojali - gadabay, late Bronze Age and early Iron Age, Caucasu, north west of Iran, Iron Age I,II