عنوان پایاننامه
بررسی مبانی نظری حکایتهای شرح تعرف در رساله قشیریه براساس کلام اسلامی و فلسفه مشاء
- رشته تحصیلی
- زبان و ادبیات فارسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 40453;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 68146
- تاریخ دفاع
- ۳۰ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- مینا رامین ثابت
- استاد راهنما
- علیرضا حاجیان نژاد
- چکیده
- ادبیات عرفانی، جدا از زیبایی¬های ادبی و مسائل روح نواز معنوی، دارای مجموعه ای از پیش زمینه های فکری است که تمامی متون عارفانه اعم از نظم و نثر از آن بهره¬مند می¬باشند. منبع اصلی ما در این پژوهش ،کتاب شرح تعرّف نوشته مستملی بخاری می¬باشد که به عنوان قدیمیترین منبع فارسی عرفان و تصوف شناخته شده و در میان اهالی این علم از اهمیت ویژه¬ای برخوردار بوده است. دلیل این انتخاب ارزش و اعتبار خاصی است که این کتاب از زمان نگارش تا به امروز از آن برخوردار بوده تا جایی که در وصف آن گفته¬اند: «لو لا التعرف لو هلک التصوف». نویسنده شرح تعرّف در خلال مباحثی که در رابطه با شریعت و طریقت بیان می¬کند، اقدام به نقل حکایات و روایاتی کرده است تا با کمک آنها به انتقال هرچه بهتر تفکرات خود و اقناع مخاطب بپردازد. تمرکز اصلی ما در این پایان نامه، بررسی مبانی فکری و نظری این حکایات بر مبنای دو علم فلسفه و کلام اسلامی می¬باشد. کلابادی نویسند? تعرّف و همچنین مستملی بخاری نویسند? شرح ارزشمند این کتاب، از اهالی سنت و جماعت هستند و به ناچار در بحبوح? مشاجرات اشاعره و معتزله، طرفدار اندیشه¬های اشعری می¬باشند. اما مستملی در هر حال می-کوشد که بین شریعت و طریقت تلفیق کند و اختلافات را کم کرده، تعلیمات خود را قابل قبول مریدان سازد. با نگاه صریح به اندیشه¬های مستملی که در قالب حکایات و روایات آورده شده به این نتیجه می¬رسیم که آن تفکر ستیزی صِرف و تمسک افراطی به روایات و احادیث که در مکتب اشاعره دیده می¬شود، در اثر مستملی بخاری بسیار کمرنگ شده است. همچنین با وجود اینکه میان فلاسفه و عرفا در مبانی، غایات و روش، تفاوتهایی وجود دارد ولیکن فلسفه اسلامی بر عرفان اسلامی بسیار مؤثر بوده است. این تاثیرپذیری در سه حوزه هستی شناسی، روش اثبات و انتقال یافته¬های عرفانی، و رابط? انسان با خدا می¬باشد. کلمات کلیدی: شرح تعرّف، عرفان، کلام، فلسفه، مستملی بخاری