عنوان پایان‌نامه
ابعادحقوقی عرضه تجاری یافته های حاصل ازتحقیقات ژنتیک
- رشته تحصیلی
- حقوق خصوصی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 001862;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 64800
- تاریخ دفاع
- ۳۱ شهریور ۱۳۹۳
- دانشجو
- داود جلوداری بردستان
- استاد راهنما
- سیدعلی علوی قزوینی
- چکیده
- چکیده پیشرفت¬های اخیر دانش بیوتکنولوژی در زمینه دانش سلولی و ژنتیک، منجر به ایجاد چالش¬های غیرقابل پیش¬بینی در خصوص عرضه تجاری یافته¬های حاصل از تحقیقات ژنتیک شده است. از یک طرف توانایی مطالعه ژنتیکی اجزا و بافت-های انسانی اهمیت علمی آنها را دگرگون ساخته و از طرف دیگر بهره¬برداری تجاری از بافت¬ها و نمونه¬های انسانی به یکی از مسائل مبرم روز بدل گشته است و در نتیجه رابطه حقوقی انسان با بافت¬های ژنتیکی بدنش مورد توجه است. مطالعه تطبیقی حقوق کشورهای مختلف نشان¬دهنده آن است که تغییر نگرش در این خصوص امری انکار¬ناپذیر است. مالکیت می¬تواند یک ابزار حقوقی قوی و قابل توجه در کنترل و حمایت از منافع و حقوق اشخاص در خصوص بافت¬ها و اطلاعات ژنتیکی انسانی تلقی شود. البته حق مالکیت مانند دیگر حقوق قانونی مطلق نبوده و قانونگذار باید بر مبنای حفظ نظم عمومی آن را در خصوص اجزای بدن تحدید کند. عرضه تجاری اجزایژنتیکی انسانی از دو دیدگاه فقه و حقوق مورد توجه است. از دیدگاه فقهی مساله جواز و عدم جواز خرید و فروش اجزای منفصله انسان عمدتا منوط به وجود یا عدم وجود منفعت عقلایی است.عمدتا قوانین کشورها در خصوص جواز عرضه تجاری بافت¬ها و مواد بیولوژیکی انسانی، سه رویکرد جواز تجاری¬سازی، عدم جواز و رویکرد میانه را اتخاذ کرده¬اند. در بررسی رویکردهای فوق مشخص گردید رویکرد میانه مزایای زیادی را برای طرفین به ارمغان می¬آورد. در زمینه بیوتکنولوژی کشاورزی چالش¬های کمتری وجود دارد و مساله خطرات انسانی و زیست محیطی محصولات دستکاری شده ژنتیک به وسیله قوانینی که در این خصوص به تصویب رسیده است کاهش یافته است. همچنین حمایت حقوق مالکیت فکری از دستاوردهای علم ژنتیک، ابهاماتی را به وجود آورده است که با بررسی قوانین کشورهای مختلف واضح است که رویکردها به سمت قابل ثبت بودن این دستاوردها تمایل دارد، اگرچه در خصوص دستاوردهای ژنتیک انسانی حساسیت بیشتری وجود دارد. واژگان کلیدی: تحقیقات ژنتیک، زیست فناوری، تراریخته، عرضه تجاری، تحقیقات غیردرمانی، بافت انسانی، رویکردحقوقشخصی، رویکردحقوق مالکیت
- Abstract
- Recent advances of biotechnology in the cellular and genetic science have cause unpredictable challenges in the right of people in dominion and control over their body parts and tissues. The ability to study the genetic components of human tissues has increased their scientific importance and in return commercial exploitation of human tissue and samples has become one of the most urgent issues of the day. Comparative study of law in various countries indicate that Change of attitude in this matter is irrefutable. Property right can be considered a strong and significant legal instruments in Controling and protecting the interests and rights of individuals in human tissues and informations genetic. However, property rights, like any other right are not absolute and Legislator should limit this right based on public order. Commercial supply of human genetic tissue are considered from two perspectives. From Jurisprudential perspective, question of license to sale of human tissue is mainly related to the presence or absence rational interests. Laws of various countries have adopted three different approaches in commercialization of human tissue: legitimacy of commercialization, prohibition and moderate approach. There are fewer challenges on agricultural biotechnology and the human and environmental risks of genetically modified crops by the laws that have been passed in this regard have fallen. Keywords: genetic research, biotechnology, Transgenic, Personal rights approach, Property rights approach, agricultural biotechnolog
