عنوان پایان‌نامه
پژوهشی در بازنمایی شخصیت های داستانی جاهل در ادبیات داستانی دهه ۱۳۳۰
- رشته تحصیلی
- زبان و ادبیات فارسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 1705;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 55089
- تاریخ دفاع
- ۱۲ بهمن ۱۳۹۰
- دانشجو
- صبرا نامی
- استاد راهنما
- سیدمصطفی موسوی راد
- چکیده
- «تیپ جاهل» از معروف¬ترین و تأثیرگذارترین تیپ¬های معاصر است که چه در اجتماع و در سیاست، هنر، ادبیّات و سینما دارای تأثیر مشخصی است. «جاهل» در فرهنگ¬ها به معنای بی تجربه، خام، قلدر، چاقوکش، لات و شخصی زورگو- که غالباً با تهدید از مردم باج می گیرد- معنی شده است و عنوانی است برای اطلاق به طبقه¬ای از مردم عوام که حقّ و حساب¬دان و پهلوان و قلدرِ محلّه به حساب می¬آمدند. «تیپ جاهل» یکی از تیپ¬هایی است که پس از کودتای 28 مرداد 1332 به دلیل حضور و تأثیری که در جامعه داشته¬ است به ماجرای پاورقی¬ها¬ در مطبوعات و ادبیات داستانی ما راه می¬یابد. داستان کوتاه داش آکل اثر «صادق هدایت» اولین کتابی است که شخصیت اصلی آن جاهل است. در این رساله تلاش کرده¬ایم به معرفی آثار، روشن¬سازی سیمای جاهل، تأثیرگذاری این تیپ در ادبیات، سینما، اجتماع و بیان شباهت¬ها و تفاوت¬های میان سیمای داستانی این شخصیت با سیمای واقعی و اجتماعی آن¬ بپردازیم. دستگاه حاکم از این تیپ اجتماعی حمایت می¬کند و به موازاتش از نویسنده¬ها و فیلم¬سازانی که این تیپ را محور آثار خود قرار داده¬اند نیز حمایت می¬کند و برای پرفروش بودن این آثار سرمایه¬گذاری می¬کند، از این روست که در بحران های اصلی کشور، این قشر همیشه مدافعِ منافعِ حکومت هستند. نویسنده¬های بازاری که از حمایت دولت مرکزی برخوردار می¬شوند، از این شخصیت، قهرمان می¬سازند و برایش تبلیغ می¬کنند و او را که البته شخصیتی دون و بی¬سواد و بی¬فرهنگ است در مقابل یک شخصیت تحصیل کرده¬ی فرنگ رفته قرار می¬دهند و برتری او را به حکم شجاعت و جوانمردی¬اش اثبات می¬کنند. بدین¬گونه این نویسنده¬ها تحسین مخاطبانِ عوامِ خود را برمی¬انگیزند. همین روند بعدها در فیلمفارسی به اوج خود می¬رسد. شخصیت جاهل به واسطه¬ی خصوصیات ظاهری و اجتماعی نامناسب، کجروی¬ها و انحرافات اجتماعی، آن جا که وارد ادبیات، سینما، موسیقی و به طور کلی هنر می¬شود، باعث ضعف و سستی آن شاخه از هنر می شود. واژگان کلیدی: تیپ جاهل، پاورقی، داستان، شخصیت، دهه¬ی 1330، اجتماع
- Abstract
- “Jahel” style is “one of the most popular and influential contemporary styles which has affected the society, politics, art, literature, and cinema.” Jahel which, in different cultures, means being inexperienced, bully, delinquent, and unreasonable who blackmails people, is referred to a social class of common people who are considered as righteous, heroes, and the bullies of the district. After the ?? Mordad ???? coup, due to its influence on the society, “Jahel” style entered the feuilleton and fiction. The short story of “Dash Akol” by Sadegh Hedayat is the first book with a “Jahel” as the main character. In this research, it is tried to introduce the related works, shed light on “Jahel” character and its influence on literature, cinema, society, and also determine the similarities and the differences between their fictional characters and their real social character. The government supports this social group and also the writers and film-makers who work on them and invests on them. That is why this group is always the main protectors of the government’s interests. The common writers who are supported by the government make this character a hero and support it. They contrast this illiterate lowbrow character of lower-class with an educated and experienced person and prove its superiority by showing his bravery and chivalry. This way, they arouse the admiration of the common audience. This process reached its peak in Farsi Movies later. Due to its inappropriate physical and social appearance and social deviances, whenever the “Jahel” character enters the literature, cinema, music, and art in general, it has weakened that field of art. Key words: Jahel Style, feuilleton, fiction, character, ????s, society
