عنوان پایان‌نامه
بررسی ومطالعه عصر نوسنگی در دره رود ارس .شمال غربی فلات ایران براساس کاوشهای محوطه تپه بوینه منطقه خداآفرین
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4396;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75221
- تاریخ دفاع
- ۰۴ مهر ۱۳۹۰
- دانشجو
- محمد علی زاده سولا
- استاد راهنما
- حسن طلائی مغانجوقی
- چکیده
- نوسنگی یکی از پیشرفتهای بنیادی در زندگی بشر بوده و شاید نقطه عطف آن است که برخی باستان شناسان مطرح دنیا از آن با اصطلاح انقلاب و برخی دیگر از آن بعنوان سرنوشت سازترین انقلاب در تاریخ انسان نام برده اند. آغاز و پایان نوسنگی در مناطق مختلف ایران و با در نظر گرفتن وضعیت اقلیمی و توپوگرافی ناهمگون، از هزاره هفتم تا هزاره پنجم قبل از میلاد متفاوت است. تمرکز مطالعات دوره نوسنگی آذربایجان در پیرامون دریاچه ارومیه بویژه در جنوب و غرب آن بوده و بر این اساس تپه حاجی فیروز را شاخص دوران روستانشینی اولیه در منطقه معرفی می نمایند. محوطه های دیگری نیز در شرق دریاچه ارومیه کاوش گردیده و کاوشگران معتقد به وجود لایه های مربوط به دوران نوسنگی در آنها هستند مثل: یانیق تپه، قوشا تپه و تپه ایدیر. در جریان بررسیهای باستان شناسی دره رود ارس که برای نجات بخشی آثار و محوطه های حریم سد خدا آفرین انجام شد، محوطه تپه بوینو دربردارنده آثار و شواهد سفالی مربوط به دوره نوسنگی معرفی گردید و طی یک فصل در زمستان 1387 به سرپرستی دکتر آجورلو کاوش گردید. این محوطه باستانی با وسعت بیش از 200 هکتار نزدیک روستای چاناقچی و در حاشیه ساحل جنوبی رود ارس واقع شده است که از لبه پله دوم ساحل جنوبی رود ارس شروع شده و در جنوب به پیش کوههای شمالی کوهستان قره داغ می رسد. تپه بوینو از دو دوره فرهنگی شکل میگیرد که گسترش افقی داشته اند: استقرار عصر نوسنگی و گورهای باستانی عصر آهن. بقایای استقرار دوره نوسنگی که در طرفین جاده آسفالته قرار گرفته و البته لایه های فوقانی آن به دلیل زراعت و شخم زدنهای مکرر کاملا از بین رفته است. در اولین فصل کاوشها در این محوطه، 6 گمانه آزمایشی ایجاد گردید که گمانه های آزمایشی 1، 3 و 4 مربوط به بخش استقراری عصر نوسنگی می باشد. این نوشتار به کاوشهای بخش استقراری عصر نوسنگی تپه بوینو بعنوان محوطه ای نویافته از عصر نوسنگی در شرق آذربایجان در دره رود ارس میپردازد. بر اساس مقایسه ویژگیهای سفالی تپه بوینو با محوطه های حوزه رود ارس، بیشترین شباهت از نظر شکل، فرم، رنگ و تکنیک ساخت در سفال با شومو تپه در جمهوری آذربایجان وجود دارد. البته داده های فرهنگی موجود و توالی لایه نگاری کم عمق و کوتاه نشان میدهد که چرخه زندگی در این محوطه نوسنگی کوتاه بوده است. واژگان کلیدی: آذربایجان، دره رود ارس، خداآفرین، تپه بوینو، کاوش باستان شناسی، نوسنگی
- Abstract
- ندارد
