عنوان پایان‌نامه
بررسی سیستم آبرسانی شهر قزوین دردوره قاجار
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 21567;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 53344
- تاریخ دفاع
- ۰۴ مهر ۱۳۹۰
- دانشجو
- راضیه نوری
- استاد راهنما
- هایده لاله
- چکیده
- تاریخ مکتوب شهر قزوین حاکی از آن است، این شهر با وجود کمبود شدید و محسوس آب که همواره حکام شهری را در مضیقه گذارده، از روند روبه رشدی در تاریخ سیاسی و اجتماعی به خصوص در ادوار صفویه و قاجاریه برخوردار بوده و با تکیه بر منابع محدود، سیستم آبرسانی گسترده ای را فراهم آورده تا ضمن رفع نیازهای شهری، باغ های وسیع پیرامون منطقه را نیز سیراب سازد. لذا در این پژوهش ابتدا با شناخت جغرافیای قزوین و محدودیت های متأثر از آن، عوامل مؤثر بر این سیستم معرفی می گردد و به استناد متون، منابع آبی شهر و استمرار استفاده از آن ها تا دوره قاجاریه – حلقه ملموس پیوند عصر حاضر به گذشته- شناسایی شده است. سپس با توجه به نوع منابع آبی سطح الارضی و زیرزمینی، سازه های مرتبط با هریک معرفی شده و نحوه هدایت و چگونگی انتقال آن به محلات، باغات و مراکز مختلف توصیف می شود. موضوع حائز اهمیت در این بین، مدیریت آب در دوره قاجاریه می باشد که با بهره گیری از اسناد برجای مانده، شناسایی و به صورت یک سیستم یکپارچه مدیریتی به دوره های پیش تر تعمیم داده می شود. در ادامه با توجه به گسترش قابل ملاحظه ساخت سازه های ذخیره آب در ایندوره، نحوه تأمین آب مورد نیاز آن ها در ارتباط با هریک از منابع آبی توصیف و سهم آن ها در رفع مشکل کم آبی بررسی می گردد. در پایان نیز با انطباق داده های جغرافیایی بر داده های میدانی و تاریخ شفاهی بومیان، سیستم آبرسانی شهر در دوره قاجاریه به صورت شماتیک در قالب نقشه ها و همچنین جداول و نمودارهای آماری ترسیم و معرفی می شود. امید است مطالعات صورت گرفتهبا توجه به فقدان منابع اطلاعاتی، گامی در جهت گسترش مطالعات میدانی باشد. کلید واژه ها: قزوین، سیستم آبرسانی، رودخانه ها، قنات ها، سازه های آبی، مدیریت آب
- Abstract
- The written history of Qazvin indicates that this city has always caused troubles for the governors due to the severe lack of water supply. It is said that this city has had a growing condition in political and social history, especially at the time of Safavi and Qajar eras and has provided a considerable water supply system to not only supply city needs, but also obviate the watering needs of gardens around the area. Thus, in this study it is attempted to first of all introduce the factors effective on this system by gaining knowledge on Qazvin and its geographical specifications, and secondly, identify the tangible loop of the present era to the past, by making referral to the existed texts, water sources and permanence of using them until the Qajar era. Then, considering the type of surface and underground water sources, the related structures of each type are identified together with the way of guiding them to areas, gardens and different centers is described. The important thing here is managing water at the time of Qajar which is tried to be identified by the use of the existed documents and is generalized to the previous eras via a consolidated management system. Then considering the considerable development of water supply structures in this era, the way of supplying the required water for each water source is described together with their role in obviating water shortage problems. In conclusion, geographical data are compared with field data and the oral history provided by the native people to provide Qazvin’s water supply system at the time of Qajar, schematically by drawing maps, tables and statistical graphs. It is hoped that, considering the present lack of information, the performed studies are deemed as a step forward to develop field studies. Key words: Qazvin, water supply system, aqueducts, rivers, water structures, water management
