عنوان پایان‌نامه
مطالعه وبررسی بافت تاریخی شهرساوه با اتکائ به داده های باستان شناسی
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 1628;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 54253
- تاریخ دفاع
- ۲۶ بهمن ۱۳۹۰
- دانشجو
- مریم رحیم نژاد
- استاد راهنما
- حسن کریمیان
- چکیده
- بافت تاریخی شهرها، گنجینه¬های گرانبهایی از تاریخ و فرهنگ هر کشوری را در خود دارند. فضاها و بناها نوع تفکر و جهان بینی سازندگان خود را به نمایش می¬گذارند و از اینرو یک روند منطقی در جهت تکامل و توسعه، نگرش، ابزار و مفاهیم مورد نیاز را سخاوتمندانه در اختیار نسل¬های بعد از خود قرار می¬دهند. مطالعه و احیای مراکز تاریخی شهرها، معلول برداشت¬های متفاوت لااقل دو سه قرن اخیر در خصوص بینش، فرهنگ، سنت، هنر و معماری و در یک کلام شیوه زندگی می¬باشد. ساوه از جمله شهرهایی است که بافت تاریخی ارزشمند آن آثار و بناهای مربوط به دوره¬های مختلف اسلامی از دوره سلجوقی و حتی قبل از آن تا دوره پهلوی را در خود حفظ نموده است. اگرچه به دلیل جنس نامناسب و دوام کم خاک و عوامل دیگر مانند وقوع سیل و زلزله¬های متعدد در دوره¬های مختلف و بیشتر از همه ساخت و سازهای بی ضابطه در این شهر، بیشتر بناهای آن تخریب و تا حد زیادی نابود شده¬اند، اما در این میان تعداد دیگری از بناهای تاریخی آن که کمابیش سالم مانده¬اند و از مطالعه چیدمان و موقعیت و ویژگی¬های معماری آنها می¬توان روند شکل یابی و توسعه گسترش شهر را در ادوار تاریخی مورد بررسی قرار داد. علی¬رغم اینکه این شهر از شهرهای مهم دوره اسلامی است، مطالعات باستان¬شناسی مستمر و هدفمندی در بافت تاریخی آن به ثبت نرسیده است، تنها کاوش¬هایی که در مسجد جامع قدیم آن صورت گرفته، اطلاعاتی از قدمت این بنا در اختیار نهاده است. از آنجائیکه انجام هر گونه کاوش باستان¬شناسانه مستلزم زمان و اعتبار و مجوز لازم است، بررسی سطحی آن در پژوهش حاضر ملحوظ نظر واقع گردید. در پژوهش حاضر سعی بر آن است که به عملکرد اصلی و دلایل اساسی استمرار شهر در دوره های مختلف، تأثیر اختلافات مذهبی مردم آوه و ساوه در بافت تاریخی شهر، ویژگی¬های معماری و تزئینی بناها و دوره یا دوره¬های رونق شهر پرداخته شود. دو عامل اساسی دسترسی به منابع آبی و نزدیکی به دو رودخانه مزدقان و قره¬چای و همچنین عامل ارتباطی از دلایل مهم و می¬توان گفت مهم¬ترین عوامل شکل¬گیری و استمرار شهر ساوه در ادوار مختلف بوده است. این شهر تا قبل از حمله مغول بویژه در دوره سلجوقی، اوج رونق خود را گذرانده است و اگرچه در دوره های بعدی سعی در رونق مجدد شهر می گردد، ولی هیچگاه به رونق گذشته خود دست نمی یابد. کلید واژگان: شهرهای جبال، شهر ساوه، فضای شهری، بافت تاریخی
- Abstract
- The cities historical context hold a precious treasure of history and culture of each country in themselves. The spaces and building present their creators’ thinking and point of view. As a result they present the next generations a generous outline of development and improvement, point of view, instruments and definitions. Study and revival of the city centers, usually are the different understanding of at least two or three current centuries which are about point of view, culture, tradition, art and architecture. Saveh is an example of cities whose historical context contains valuable buildings from different Islamic eras from Seljuk or even earlier ages up to Pahlavi. Of course, for several reasons such as poor and weak soil texture, flood, numerous earthquakes in different ages and most of all un regular construction in this city, the historical context have been destroyed and almost vanished. But other monuments in this context have remained unharmed. Study of order, organization and construct of the building help to investigate the city development during historical eras. Despite the Islamic value of this city, meaningful and constant archaeological studies have not been recorded in the historical context except the investigations in the old ?Jame? mosque. Of this city which includes information about this building historical background. Since doing every kind of archaeological investigation needs time, credit and official authorization, the surface investigation has been observed in this study. This research aims to study the main function, the basic reason of city survival in different eras, the effect of religious frictions between Aveh and Saveh people on historical context, architectural and deco rational characteristics of buildings and age or ages if city prosperity. Access to water supplies and being close to Mazdaghan and Gharechai rivers and also connection factor are the most important elements in saveh formation and survival. This city has experienced its best ages of prosperity before Monguls’attact specifically in Seljuk era. And of course in later ages, there have been some efforts to boring back the city prosperity, they never accomplished. Key words:? Gibal? cities, Saveh, orban space, historical texture
