عنوان پایان‌نامه

مطالعه ی بقایای انسانی شناسایی شده در حصار ارگ بم و فضای تدفین آن ها



    دانشجو در تاریخ ۰۱ شهریور ۱۳۹۰ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "مطالعه ی بقایای انسانی شناسایی شده در حصار ارگ بم و فضای تدفین آن ها" را دفاع نموده است.


    رشته تحصیلی
    باستان شناسی
    مقطع تحصیلی
    کارشناسی ارشد
    محل دفاع
    کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 1849;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 58359
    تاریخ دفاع
    ۰۱ شهریور ۱۳۹۰
    استاد راهنما
    حسن کریمیان

    پس از زلزله دی ماه 1382 و تخریب شدید ارگ بم، بقایای انسانی همراه با قسمت های فروریخته از حصار خارجی ارگ در محوطه مشاهده شد. بررسی بیش تر در سال 1383 نشان داد که بقایا متعلق به کودکانی هستند که در کفن پیچیده شده و در بین خشت های حصار دفن و بخشی از آن ها به صورت مومیایی طبیعی حفظ شده بودند.. این پایان نامه در آغاز به مطالعه این بقایا و فضای تدفینی آن ها اختصاص یافت تا علّت مرگ، رده بندی سنی و جنسی و علت دفن آن ها در چنین مکان نامتعارفی به جای گورستان تاریخی واقع در غرب ارگ مشخص شود. در آبان 1389با مراجعه به انبار پروژه ارگ بم معلوم شد به جز یک نمونه موجود در موز? پایگاه از بقی? نمونه ها اطلاعی در دست نیست و احتمالاً در جریان تغییر کادر اداری مفقود یا مجدداً تدفین شده اند. با این رخ¬داد مسیر مطالعاتی پایان نامه حاضر تغییر کرد و ناگزیر از اکتفا به مطالعات آزمایشگاهی بر قسمت هایی از بدن کودکان شد که در حفاری سال 1387به همین منظور نمونه برداری شده بود. بهترین روش آزمایش برای پاسخ-گویی به پرسش های مطرح شده انجام آزمایش DNA تشخیص داده شد که از 11 نمونه تنها 3 نمونه از 5 نمونه¬ای که در سال 1387 مورد آزمایش قرار گرفته بود نتیجه داد و آزمایش های سال 1390 نیز منجر به استخراج DNA نشد و بخشی از پرسش ها بی جواب ماند. جنسیت کودکان براساس نتایج آزمایش ها مذکر بوده و رده بندی سنی آن ها از نوزاد تا کودک 5 ساله را دربر می گیرد. گاه نگاری نسبی پیشنهادی برای زمان دفن کودکان نیز محدود? زمانی بین آخرین تخریب جدی حصار در زمان حمله محمود افغان (1132 ه.ق) تا زمان ترک ارگ بم وشکل گیری شهر جدید بم در دوره قاجار است. باتوجه به وضعیت قرارگیری بدن کودکان در میان خشت های حصار، برخلاف تصور امکان تعریف و مطالعه فضای تدفینی آن ها وجود نداشت.
    Abstract
    After the massive earthquake in 2003, the old citadel of Bam was crucially damaged. Shortly after, some human remains were discovered among the rubbles of the outer wall. Further survey of the site revealed that all the remains which were preserved as natural mummies, belonged to infants, covered in a burial cloth and buried among the mud bricks of the outer wall. This thesis was initially dedicated to the study of determining the cause of death along with age and sex groups and the reason why they were buried in such an abnormal place instead of the historical graveyard, west of the citadel. In November 2010 after going to Bam for the preliminary assessment it seemed that no information existed regarding the infants or where they were being kept. They might have gotten lost or re-buried during the change of personnel in the preceding year. Following this obstacle there was no other way to carry on research but rely on laboratory studies on the samples from the 2008 excavation season. Considering the amount of needed data and shortage of evidence the best method to answer the research problems was Ancient DNA studies. 11 samples were taken during the excavation from which 5 were sent to the lab in 2008 and 3 of them provided results on the infants’ sex. The 6 remaining samples which were tested in 2011 failed to provide results in the initial phase and DNA extraction was impossible. The results indicate that 3 of these 11 infants were male, in an age range of neonates to 5 year olds. The comparable chronology proposed for the time of their burial would be a time span between the Afghan attacks of 1132 A.H to the genesis of modern Bam in Qajar period. Considering how the infants were put between the mud bricks or completely inside the, a definition or description of their burial space is unavailable.