عنوان پایان‌نامه
مقدمه ای بر پیکرک و پیکرک سازی در جوامع انسانی با مطالعه موردی پیکرک های تپه زاغه دشت قزوین
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 5104;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 38699
- تاریخ دفاع
- ۲۶ شهریور ۱۳۸۷
- دانشجو
- وحید عسکرپور
- استاد راهنما
- حکمت اله ملاصالحی
- چکیده
- پیکرک، جزو اولین تغییر شکل یافته¬های بدست انسان است. پرسش از چرایی ساخت پیکرکها از این رو پرسش از مهارت، فن، عاملیت اجتماعی، نظام معیشتی، برهم¬کنش انسان و غیر انسان در فرایند بودن در جهان و روابط انسانی را با خود دارد. از این¬رو پژوهش در باب پیکرک¬ها، در جهت روشن ساختن برخی از جنبه¬های دوره¬ای خاص از زندگی انسان¬ها، و مطالعه در نحوه بودن آن¬ها، ضروری است. در این مطالعه تمرکز بر روی پیکرک¬های دوران مس¬سنگی محوطه تپه زاغه دشت قزوین است. در این راستا، ویژگی¬ها، تفاوت¬های ریخت¬شناختی، عناصر نمایان بر روی پیکرک¬ها، و سایر جنبه¬های آن مورد تجزیه و تحلیل آماری و مقایسه¬ای قرار خواهند گرفت. آنچه در اینجا حایز اهمیت است، جای دادن پیکرکها در بافت¬های زمانی- مکانی است. آن¬ها در درون این بافت¬ها مورد مطالعه قرار خواهند گرفت و از این رو نظر افکندن بر سایر یافته¬های این محوطه در آن دوران نیز ضرورت دارد. روش این پژوهش، مبنا قرار دادن بافت¬گرایی و نشانه¬شناسی پیرسی است و در این راستا بر روش¬شناسی ساختاری (و نه ساختارگرایانه) تمرکز خواهدشد. پژوهش در باب پیکرک¬ها در زمینه پرسش¬های محوری¬تری چون پرسش از فن و مهارت، جایگاه، ماده فرهنگی در زیست جهان انسانی و نقش استعاره¬های غیر کلامی در زندگی انسان و برهم¬کنش انسان¬ها صورت می¬پذیرد. محوریت کار در اینجا با مطالعه و تجزیه و تحلیل ساختاری و پساساختاری پیکرک¬های محوطه زاغه در بافت¬های زمانی و مکانی آن¬ها بوده و در این مسیر پرداختن به تفاوت¬هایی نظیر تفاوت در سبک، تفاوت در بافت، تفاوت در جنس، تفاوت در زمان و بافت مکانی، و تفاوت در میزان تزیینات حایز اهمیت خواهدبود. ضمن آنکه، تا آنجا که ممکن است، این پیکرک¬ها در ارتباط با بستر مادی¬شان که عبارت است از پیوند مواد فرهنگی ناهمگون و نا هم نوع در یک بافت زمانی/ مکانی خاص مورد مطالعه قرار خواهند گرفت. کلیدواژه پیکرک و پیکرک¬سازی، عاملیت مواد فرهنگی، نشانه¬شناسی پیرسی، روایت و تخیل باستان¬شناختی، دور? مس و سنگ، تپه زاغه
- Abstract
- Figurines are among outstanding material cultures in human societies. Figurine making is one of the earliest experiences of humans to transform matter and giving shape to an unshaped material. It is reasonable for figurines to play important role(s) in interactions and social relationships as well as establishing particular epistemology and knowledge of ancient societies. They are products of technological skills of that societies and technology always arise from social, ideological and cosmological spheres of human communities. Figurine speaks about the manner of social practice, interaction and ordering relations of people in a particular society. But since its appearance among archaeological data, figurine misunderstood and misinterpreted by scholars. It is in fact basic characteristics of that material which leads to misunderstanding of it. Figurine seems to be perfect in itself and independent of its temporal and spatial contexts. It has head and sometimes eyes to see; legs to stand up and hands to give or get something. According to these characteristics that seems mysterious to us. But figurines similar to other archaeological data, has nothing to do apart from its temporal and spatial contexts. This research approach to human and animal clay figurines of teppe Zaghe, Qazvin plain in addition to some clay horns. Zaghe is one of the proto chalcolithic sites in central plateau of Iran. Figurines of this site are among latest instances of Neolithic clay figurine making in near east. Considering origins of figurine making in several points of the world, and pursuing its progressing through time and between regions, this work shows how we can think about Zaghe figurines and what kinds of interpretations can we provide for them. Description, explanation and interpretation of Zaghe figurines are main aims I follow in this research. In spite of presenting some restricted interpretations, I produce several narratives by combining imagination and data settings. These narratives come from analytic considerations on clay figurines. Analysis of them includes categories such as dimensions, contexts, decorations, represented body parts and so on. Piercean Semiotics and structural studies are basic methods in this research. Keywords: Figurine, Agency of material culture, Piercean Semiotics, narrative and archaeological imagination, chalcolithic, Zaghe
