عنوان پایان‌نامه
رویکردی باستان موسیقی شناسانه بر بقایای باستانی و موسیقایی دوران ایلام باستان
- رشته تحصیلی
- باستان شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 38317;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 5144
- تاریخ دفاع
- ۲۴ شهریور ۱۳۸۷
- دانشجو
- سپیده خاک سار
- استاد راهنما
- حکمت اله ملاصالحی
- چکیده
- چکیده : مطالعه موسیقی در دوره باستان نیازمند مطالعه مواد فرهنگی و یافته های باستانی است. پیش از درک تاریخ موسیقی و یا سازهای موسیقایی یک منطقه ،نخستین قدم جمع آوری اطلاعات مربوط به موسیقی و ریخت شناسی سازها است. در این پژوهش که برای دست یافتن به مقطع کارشناسی ارشد تهیه شده است نگارنده تلاش نموده ، که علاوه بر شناسایی ابتدایی سازهای دوران ایلامی 3300- 600 پیش از میلاد، با تهیه یک بانک اطلاعاتی کارآمد از آثاربدست آمده از سایتهای شوش – هفت تپه یا سایتهای دیگرایلامی مسیر را برای پژوهشهای آتی باستان موسیقی شناسی ایران هموارتر نماید. این هدف با طراحی فرمهای استاندارد شناسه دارمحقق گردید که خود مهمترین هدف انجام شده برای جمع آوری و ساماندهی آثار باستانی و موسیقایی دوره ایلام محسوب میشود. ایلام از نخستین استقرارهای متمدن در جنوب غربی ایران امروزی است . تاریخ ایلام عمدتا بر 4 بخش آغاز ایلامی 3200 تا 2700 پ م ، ایلام قدیم 2500تا1600 ، ایلام میانه 1500تا1100 و نوایلامی 830 تا 550 پ م است که در 646 پ م شوش ، بخش مرکزی ایلام توسط آشور بانیپال و سپاهیان آشور نابود گردید وسپس در تمدن هخامنشی به حیات خود ادامه داد . موسیقی عنصری است در تمام زمان حیات3000 ساله دوران ایلامی، در ترکیب با سایر پدیده های فرهنگی ، عادات و رسوم و دقایق بی شماری از زندگانی مردمان آن دوره را تشکیل می داده است و بازتاب آن بر روی آثار باستانی به جای مانده از دوران ایلامی بسیار قابل تامل است. با یک بررسی در این تمدن طولانی و عظیم ما با آثار گوناگون ومتنوع باستانی مواجه میشویم که نوعی ساز نشان داده میشده و هرکدام درمقوله های خاصی استفاده میشده اند.درجهت شناسایی این سازها طبقه بندی زیر استفاده گردید 1/1: پیکرکهای برهنه و یا پوشیده نوازنده (متشکل از مرد – زن – حیوان ) 2/1: پیکرکهای پوشیده نوازنده اعم از مرد و زن 2:صحنه های موسیقایی واقعی و یا انتزاعی موجود در مهرها و یا اثر مهر 3: سازهای موسیقایی حکاکی شده در نگارکندهای ایلامی 4: سازهای بازتاب یافته در ظروف مفرغی 5: بقایای به جای مانده از سازها و یا بخشی از آنها درنهایت با توجه به سازهای متنوع و متفاوتی که از هر 4 خانواده زهی ، بادی ، پوسته ای و خودصدا در میان تمامی آثار نامبرده از دوره ایلام دیده میشود ا، اصرار و ترجیح نگارنده در تمام مراحل انجام این پایان نامه بر حضور سازهای زهی دسته دار، نمایش داده شده برپیکرکهای نوازنده انسانی (موجود در موزه ملی و موزه لوور) است . این بدان منظور است که امروزه از تمامی سازهای نمایش شده در دوره ایلام در این منطقه جغرافیایی و درپهنه ایران امروزی ، فقط نشانه هایی از ساز دوتار در میان اکثریت اقوام ایرانی وجود دارد . مهم بودن این خانواده از سازها تا حدی است که به نظر موسیقی ایرانی و فواصل موسیقی ایرانی و دستگاههای موسیقی ایران همه وهمه منطبق با شکل و فرم و توانمندی این خانواده از سازها ( زهی دسته دار دستان دار) در تاریخ تطبیق یافته اند و دلیل حضور و تداوم دوتارهای امروزی را میتوان در تاریخ های بسیار دور یعنی در منطقه ایلام با این پزوهش تثبت نمود.
- Abstract
- Abstract: An Archaeo-musicological overview and Analyses of ancient musical instrument in Elam: Introduction: The study of Music Archaeology must be based on the material culture or archaeological finds. One must begin by collecting the relevant material and then try to devise a typology of the material before we could gain a better understanding of the history and use of music and musical instruments in the past. In this thesis I shall attempt to provide you with an overview of ancient Elamite musical instruments, from around 3300 B.C to 600 B.C, based on archaeological finds from the different Elamite sites such as Susa, Haft Tappe and other cities. This ongoing project is For a Master degree (University of Tehran) on the archaeology of Elamite music especially on Elamite lute and I am trying to gather as many finds and to collect as much as information about them as possible and put them into a data base. Elam was one of the earliest pristine civilizations. The land of Elam extended from southwest modern day Iran’s lowlands of Khuzestan to highlands of Fars. The history of Elam is conventionally divided into four periods, spanning more than two millennia (that means):Proto-Elamite period: ca 3200 BC – 2700 BC-Old Elamite period: ca 2500 BC – 1600 BC -Middle Elamite period: ca 1500 BC – 1000 BC-Neo Elamite :830 BC-550 BC.( Assyrbanipal, the Assyrian king of Assyr sacked and destroyed Susa in 646 BCE and around 550 BCE Elam absorbed into the empire of Cyrus the Great) .This Elamite civilization seems to have had a rich musical repertoire and a great variety of string instruments. And in this thesis I will study the ancient Elamite musical instruments as represented on the archaeological records. I specifically look at the: 1. Terracotta figurines:1.1. Dressed individuals (with big resonance case lute, small Harp and maracas 1.2. Bare individuals (with musical instruments with small resonance case and long handle) in Louvre and Iran museums 2. Seals or seal impressions with realistic or mythological themes:2.1. Cylinder seals2.2. Seal impressions 3. Musicians and musical instruments depicted on rock-reliefs: For example Kul-e Farah reliefs in north of Khuzestan and reliefs from the Sennacherib palace in Nineveh in Iraq. 4. Musicians and musical instruments depicted on metal vessels: Most notably the Arjan bowl 5. Remains of actual musical instruments:Musical instruments such as baked clay Maracas, and bone flute and shells which they exists in Iranian museums. Music is an element which in synthesis with other cultural element of Elamite society has contributed to numerous customs and ceremonies of Elamite people. With the aid of stratification and classification, and the expertise and kindness of professor Maulana, I have been able to make a small contribution to the data banks of Iranian musicology. I have been also helped to design these 2 types of Lute family instruments in AutoCAD and will be prepared for reconstructing these different lutes samples in the near feature. How ever we have a large number of these varied finds, here I will prefer to focus on the figurines (statuette those existing in Iran museum and Louvre and at the same time I will look at the possibilities for surveying the finds typologically. Gradual continuity of musical record in Iran, particularly ethnical and national music with Dotaar family instrument is still very original but the state of being unrecorded in various regions may vanish this musical culture. I will take into consideration the situation of contemporary of Lute- like within the limits of present Iranian borders. It seems there to be some sort of continuity in musical Organology since Elamite times to contemporary Iran? Moreover, since the period these figurines belong to, lute-like instruments with small case of resonance seem to have disappeared from Elam, while they continued to be used in other parts of the Iranian plateau?
