راه‌اندازی اولین آزمایشگاه سن‌یابی به روش لومینسانس نوری در ایران

۲۴ اسفند ۱۳۹۵ | ۰۹:۱۸ علوم پایه
تعداد بازدید:۴۰۵۶
اولین آزمایشگاه سن‌یابی به روش لومینسانس نوری در ایران توسط دکتر مرتضی فتاحی، مسئول آزمایشگاه و عضو هیأت علمی مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران تأسیس شد.
راه‌اندازی اولین آزمایشگاه سن‌یابی به روش لومینسانس نوری در ایران

مؤسسه ژئوفیزیک موفق به راه‌اندازی فاز یک آزمایشگاه سن‌یابی به روش لومینسانس نوری شد.

دکتر مرتضی فتاحی، مسئول آزمایشگاه و عضو هیأت علمی مؤسسه ژئوفیزیک، گفت: «این روش آخرین زمانی را تعیین سن می‌کند که کوارتز و یا فلدسپار در معرض نور قرار داشته است، بنابراین نمونه در هنگام نمونه‌برداری و انتقال به آزمایشگاه به هیچ‌وجه نباید در معرض نور قرار گیرد.

وی افزود: «سال‌ها نمونه‌هایی را از ایران برداشت می‌کردیم و به دانشگاه آکسفورد انتقال و سن آنها را به‌دست می‌آوردیم. ابتدا نمونه‌ها به روش متداول ارسال می‌شد، اما به‌دلیل نوردیدگی غیرقابل انتظار برخی از نمونه‌ها در هنگام انتقال به خارج (احتمالاً به منظور چک‌کردن داخل نمونه‌ها) نتایج قابل استناد نبود».

عضو هیأت علمی مؤسسه ژئوفیزیک ادامه داد: «در سال ۱۳۸۶ با حمایت رئیس مؤسسه ژئوفیزیک و دانشگاه آکسفورد، آزمایشگاه آماده‌سازی اولیه نمونه‌ها در زیرزمین مؤسسه تاسیس شد. سپس حجم هر نمونه به میزان قابل توجهی کاسته شد و امکان انتقال نمونه‌ها در کابین هواپیما میسر و مشکلات مذکور حل شد».

مسئول آزمایشگاه مؤسسه ژئوفیزیک گفت: «در این دوران نه تنها قابلیت‌های این روش سن‌یابی برای تعیین سن زلزله‌های گذشته ایران با موفقیت آزمایش شد، بلکه با همکاری سایر متخصصین، نرخ لغزش برخی از مهم‌ترین گسل‌های ایران، دوره بازگشت آنها و تحلیل خطر ناشی از آن گسل‌ها برای ساکنین اطراف گسل نیز بررسی شد».

وی تاکید کرد که با استفاده از سن رسوبات دریاچه‌های خشک، رودخانه‌ها ومخروط‌افکنه‌های دوران گذشته آب و هوایی منطقه شرق ایران بازسازی شد.

گفتنی است توانایی این روش سن‌یابی در مطالعات باستان‌شناسی و زمین‌شناسی ایران نیز آزمایش شده و برای اولین‌بار در دنیا روشی برای تعیین زمان ساخت و آخرین لایروبی قنات توسط لومینسانس نوری ارائه شد.

این آزمایشگاه آمادگی پذیرش نمونه در امر سن‌یابی و مشارکت در پروژه‌های ملی و بین‌المللی را اعلام می‌دارد.