عنوان پایان‌نامه

ارائه مدل شایستگی جهت انتخاب و انتصاب وزراء



    دانشجو در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۸۹ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "ارائه مدل شایستگی جهت انتخاب و انتصاب وزراء" را دفاع نموده است.


    رشته تحصیلی
    مدیریت دولتی
    مقطع تحصیلی
    کارشناسی ارشد
    محل دفاع
    کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77927;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 77927
    تاریخ دفاع
    ۳۱ شهریور ۱۳۸۹
    استاد راهنما
    آرین قلی پور

    از اهداف اصلی نظام جمهوری اسلامی ایران، رهایی از عقب ماندگی و نیل به جایگاه توسعه یافتگی می باشد. بدین منظور حکومت شایسته سالار و استقرار نظام شایستگی به مثابه ضروری ترین و زیربنایی ترین عوامل به شمار می روند که امکان حرکت در مسیر توسعه را میسر ساخته و سایر عوامل ضروری برای توسعه یافتگی بدون وجود آن مجال ظهور نمی یابند. لذا استقرار نظام شایستگی شرط اصلی نیل به توسعه به شمار می رود و یکی از ضروری ترین الزامات تحقق نظام شایستگی و حکومت شایسته سالار، وجود ارکان شایسته است. فضای سیاسی حاکم بر بخش دولتی موجب شکل گیری دو گروه منتخبین و منتصبین (مدیران دولتی) می گردد. سیاستمداران که در زمره نمایندگان مجلس، رئیس جمهور، وزراء، و معاونین وزراء قرار می گیرند وظیفه تدوین خط مشی های عمومی را بر عهده دارند. بوروکرات ها و مدیران دولتی نیز که در بدنه دولت و حکومت (تحت هر سه قوه قضائیه، مجریه و مقننه) به فعالیت می پردازند وظیفه اجرای خط مشی های عمومی را بر عهده دارند. سیاستمداران و بوروکرات ها (مدیران دولتی) دو رکن اساسی هر حکومت هستند، لذا شایستگی و صلاحیت آنها شرط لازم تحقق حکومت شایسته می باشد. درحالیکه بخش عمده متون مدیریت منابع انسانی به طرح مباحثی درخصوص شرح شغل و شرایط احراز برای مشاغل اداری پرداخته است، به نظر می‏رسد که طرح بحث از شرایط احراز برای مشاغل سیاسی از جمله مهمترین حوزه‏های مغفول مانده دانش اداره دولت است. این در حالی است که اهمیت، حوزه اثرگذاری و سلسله آثار و پیامدهای تصمیم در مشاغل سیاسی بسیار خطیر و گسترده‏تر است. قانون مدیریت خدمات کشوری در فصل هشتم، ضوابطی را تحت عنوان استقرار نظام شایستگی معرفی کرده است که درآن پستهای مدیریتی به دو گروه حرفه ای و سیاسی تفکیک شده است. در ماده 54 این قانون دستگاههای اجرایی به منظور استقرار نظام شایستگی و ایجاد ثبات در خدمت مدیران موظف به تعیین شرایط تخصصی لازم شده اند. اما بند ب همین قانون به گونه ای تدوین شده است که هرگونه محدودیتی را برای انتخاب و انتصاب مشاغل سیاسی حذف کرده و آزادی عمل بی حد و حصری را در اختیار مقامات بالاتر قرار می دهد. با توجه به اینکه یکی از مشخصه های دموکراسی های مدرن، ادواری بودن تصدی مشاغل سیاسی می باشد، لذا قابلیت جابه جایی در مشاغل سیاسی بیشتر از مشاغل حرفه ای می باشد. بنابراین سوالاتی مطرح می شود: تا چه اندازه ضروری است که این افراد(صاحب منصبان سیاسی) جابه جا شوند؟ در جابه جایی آنها چه معیارها و ضوابطی باید مورد توجه قرار گیرد؟ برای تصدی هریک از مشاغل سیاسی، معیارهای انتخاب داوطلبان چه می باشد؟ تحقیق حاضر درصدد است با الهام از مدل شایستگی برای مشاغل اداری، این چهارچوب را در سطح سیاسی مطرح کرده و به تعیین شاخص های انتخاب و انتصاب (شایستگی ها و صلاحیت های ضروری) وزرا و معاونین بپردازد. در فصل دوم این تحقیق ادبیات نظری این حوزه به طور مفصل مورد بحث قرار گرفته است ومدل های شایستگی بسیاری برای انتخاب مدیران ارائه شده است. در اکثر مدل های شایستگی سه بعد مهارتها، توانایی ها و دانش اشاره شده است. برخی از مدل های شایستگی مانند مدل ارائه شده توسط رابرت کاپلان، سه مقوله دانش، مهارت و ویژگی های شخصی را مهمترین شایستگی ها برای مدیران درنظر می گیرند. این تحقیق دارای رویکرد کیفی بوده و به همین سبب از روش نظریه داده بنیاد به عنوان روش تحقیق استفاده می شود. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه و مشاهده می باشد. در مدل ارائه شده در این تحقیق، تلاش شده است تا دسته بندی دقیقی از شایستگی های مورد نیاز برای وزرا ارائه شود. هر یک از ابعاد هگزاگن شایستگی دربرگیرنده شایستگی هایی است که برای انتخاب وزرا ضروری به نظر می رسد. به دلیل اینکه وزرا در رده مشاغل سیاسی هستند، بخشی از شایستگی های ارائه شده در این مدل مرتبط با احراز مشاغل سیاسی است که در مدل های شایستگی مشاغل اداری دیده نمی شود. بعد ارزش ها و نگرش ها و بعد دانش و آگاهی تا حد زیادی این شایستگی ها را پوشش می دهد. برای انتخاب وزرا توجه به این شایستگی ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است و یکی از وجوه تمایز اصلی مدل ارائه شده در این تحقیق با سایر مدل های شایستگی، قرار دادن این قبیل شایستگی ها در مدل است.از سوی دیگر بعد توسعه شایستگی ارائه شده در این مدل به استراتژی های توسعه شایستگی اشاره می کند که در سایر مدل های شایستگی بررسی شده، وجود ندارد. این بعد به دلیل تاکید و اهمیتی که مصاحبه شوندگان برای آن قائل بودند و از الزامات اساسی انتخاب شایسته بر می شمردند به مدل اضافه گردید. واژگان کلیدی: شایستگی، مدل شایستگی، انتخاب کارکنان، نظریه داده بنیان
    Abstract
    One of the main goals of the Islamic Republic of Iran is freedom from backwardness and achieve to the status of development. Therefore, competency based government and establish of merit system are the most critical factors that help to move to development and it is impossible that the other factors for development can arise. Therefore, establish of merit system, is the main requirement for achieve to development and one of the most essential requirement for achievement of merit system is competent subsystems. The political atmosphere in the public sector lead to form two group: elective and appointing. Politicians are responsible for public policy making which are in lawmaker, president, ministers and their assistant group .bureaucrats and public sector managers that work in government are responsible for public policy implementation .because politicians and bureaucrats are two bases of government , their competency are necessary to achieve the merit system. The main sector of human resource literature is about job description and job qualification for official jobs but job qualification for political jobs is the most important area which are ignored. In spite of importance, outcomes and outputs of decisions in political jobs are more extended. The Rules and procedures entitled merit system establishment are introduced In the 8 chapter of Public service management act that classified management position in two group: professional and political. In clause 54 the executive organizations are compelled to define the specification for manager in order to making the consistency and establish of merit system. But in the other clause every limitations for selecting or appointing of political jobs are deleted and exceeding authority and autonomy are delegated to decision makers. The main goal of this research is designing the competency framework and determining the qualifications and requirement for ministers. In second section theoretical literature is discussed and many competency models are introduces. Three dimensions (knowledge, skill, ability) are mentioned in most of them. The approach in this research is qualitative and grounded theory is used as methodology. The data gathering tools is interview and observation. Key words: competency, competency model, selection, grounded theory