عنوان پایاننامه
بررسی نقش تعدیل کننده کانون کنترل بین خشم و نشخوار خشم با اختلال افسردگی
- رشته تحصیلی
- روانشناسی بالینِی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه موسسه روانشناسی شماره ثبت: 468;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 48232
- تاریخ دفاع
- ۰۱ آذر ۱۳۸۹
- دانشجو
- عاطفه عبدالمنافی
- استاد راهنما
- محمدعلی بشارت
- چکیده
- باور افراد به نحوه کنترلشان بر امور (کنترل درونی- بیرونی)، خشم و نشخوار خشم از جمله متغیرهای مهم و اثر گذار بر سلامت روانی افراد هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تعدیل کننده کانون کنترل در رابطه بین خشم و نشخوار خشم با سطوح افسردگی انجام گرفت. 127 بیمار مبتلا به اختلال افسردگی اساسی (81 مرد و 45 زن) در این پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان مقیاس های افسردگی بک (BDI؛ بک، 1979)، مقیاس خشم چند بعدی (MAI؛ سیگل، 1986)، نشخوار خشم (ARS؛ ساکودولسکی و همکاران، 2001) و مقیاس کانون کنترل راتر (I-E؛ راتر، 1966) را تکمیل کردند. داده های پژوهش با استفاده از روش ها و شاخص های آماری شامل فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره تعدیلی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان دادند که ابعاد مختلف خشم (خشم انگیختگی، خشم انگیزی موقعیتی، نگرش خصمانه ، خشم بیرونی و خشم درونی) به جزء خشم بیرونی، نشخوار خشم و کانون کنترل بیرونی با سطوح افسردگی رابطه مثبت معنادار داشتند. بین کانون کنترل درونی و افسردگی نیز رابطه منفی وجود داشت. تحلیل رگرسیون نیز حاکی از نقش معنادار کانون کنترل در رابطه بین نشخوار خشم و افسردگی بود؛ به این صورت که با درونی تر شدن کانون کنترل، رابطه نشخوار خشم با افسردگی ضعیف تر می شد. کانون کنترل، از میان ابعاد مختلف خشم، تنها در رابطه بین خشم انگیزی موقعیتی و افسردگی نقشی معنادار داشت؛ با افزایش سطوح کانون کنترل درونی رابطه این دو متغیر ضعیف تر می شد. جنسیت نیز از میان ابعاد خشم، بر رابطه بین خشم انگیزی موقعیتی و افسرگی از یک طرف و خشم بیرونی با افسردگی از طرف دیگر، نقش معنادار داشت؛ مرد بودن با رابطه نیرومندتر بین دو متغیر مذکور همراه بود. اما جنسیت در رابطه نشخوار خشم با نمرات افسردگی نقش تعدیل کننده نداشت. عضویت در گروه نیز (بیمار سرپایی در مقابل بیمار بستری)، فقط در رابطه خشم انگیزی موقعیتی با افسردگی نقش تعدیل کننده داشت. بنابراین، یافته های پژوهش نشان دادند که کانون کنترل بیرونی، خشم و نشخوار خشم از مهم ترین عوامل پیش بینی کننده افسردگی می باشند که با شدت افسردگی رابطه مثبت دارند. واژه های کلیدی: کانون کنترل، خشم، نشخوار خشم، اختلال افسردگی اساسی
- Abstract
- Abstract Individual believes about having control over events, beside anger and anger rumination told to have great effects on mental health. The purpose of the study was to examine the moderating role of locus of control on the relationship between anger and anger rumination with depression levels. 127 patients with major depression disorder (81 men and 45 women) were recruited to the study. Participants completed the questionnaires Beck Depression Inventory (BDI, Beck, 1979), Multidimensional Anger Inventory (siegle, 1986), Anger Rumination Scale (Sukhodolsky et al., 2001) and rotter?s locus of control scale (rotter, 1966). The data was analyzed by various indicators such as frequency, percent, mean, standard deviation, Pierson product-moment correlation and multivariate regression analysis. The results showed that anger dimensions (anger arousal, anger-eliciting situations, hostility outlook and anger-in, but not anger-out), anger rumination and external locus of control have direct significant relationship with depression levels. Internal locus of control and depression had a significant reverse relationship. Regression analysis showed that locus of control has a significant role in the relationship between anger rumination and depression levels; increasing levels of internal locus of control was accompanied with weaker relationship between anger rumination and depression. Among dimensions of anger (anger arousal, anger-eliciting situations, hostility outlook, anger out, anger in) the locus of control only had a significant role in relationship of anger-eliciting situations with depression; increasing levels of internal locus of control was accompanied with weaker relationship between anger-eliciting situations and depression. Gender, on the other hand, had a considerable role in relationship of anger-eliciting situations and anger-out with depression; being male was accompanied with stronger relationship between the two variables. Gender didn’t have a considerable role in relationship of anger rumination and depression scores. Group membership (in-patient or out- patient) had a significant role in relationship of anger-eliciting situations and depression levels. Thus, the results showed that locus of control external, anger and anger rumination are the most factors in predicting depression which have positive relation with the severity of depression. Keywords: locus of control, anger, anger rumination, major depression disorder