مقایسه تطبیقی تاریخی فرایند مدرنیزاسیون در ایران وترکیه
- رشته تحصیلی
- جامعه شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4167;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 47376
- تاریخ دفاع
- ۳۰ آذر ۱۳۸۹
- دانشجو
- بهروز دلگشایی
- استاد راهنما
- تقی آزاد ارمکی
- چکیده
- رضاشاه پهلوی(1944-1878 ) و مصطفیکمالآتاتورک(1938-1881) در یک زمان در ایران و ترکیه به قدرت رسیدند ، و حکومتهای آنها از نظر تاریخی برجستهترین نمونههای حکومت مدرنیست در خاور نزدیک هستند. نه تنها هر دو رهبر، پروژهی مدرنیزاسیون را برپایهی برداشتی کم و بیش یکسان از مدرنیته آغاز کردند بلکه دو کشور همسایهی ایران و ترکیه نیز بلحاظ اجتماعی- فرهنگی دارای شباهتهای فراوانی بوده و هستند. با اینحال، فرایند مدرنیزاسیون در ایران و ترکیه سرنوشتی کاملا متفاوت داشته است. در این پژوهش با کنار گذاشتن دیدگاه نظام جهانی و تحلیلهای طبقاتی، فرهنگی و جغرافیایی و با تکیه بر تمایزات ساختاری-نهادی این دو کشور با استفاده از روش تطبیقی-تاریخی، در پی یافتن پاسخی درخور به چرائی این تفاوت هستیم. در نهایت، چهار زمینه از این تمایزات که به زعم ما تاثیری تعیین کننده بر تفاوت سرنوشت مدرنیزاسیون در دوکشور داشتهاند را برجسته نمودهایم؛ این چهار زمینه عبارتند از: یکم، پیشینهی شکلگیری نهادهای مدرن در زمان آغاز پروژهی مدرنیزاسیون؛ دوم، تکثر قومی، گروهی، ایلی و طایفه ای؛ سوم، نهاد دین و رابطهی آن با نهاد دولت؛ چهارم، اقتصاد و دسترسی به درآمدهای نفتی. همچنین در یک بخش نیز تفاوتهای فردی آتاتورک و رضاشاه تحت تاثیر زمینههای نهادی متفاوت در دوکشور را مورد بررسی قرار دادهایم
- Abstract
- Regimes of Reza Shah Pahlavi and Mustafa Kemal Ataturk which started at the same time in Iran and Turkey are most significant examples of Modernist Regimes in Middle East. Both leaders had a same conception of modernization. Also, Iran and Turkey, as neighbors, are similar in different social and historical aspects. Despite these similarities, the process of modernization took a very different path in these two countries. In the following study I explain why this difference happens. In this regard, a comparative study about Reza Shah’s Iran and Ataturk’s Turkey is conducted based on a sociological perspective to examine the Structural-Institutional differences between two countries in a socio-historical context. Then, four of these differences have been highlighted as the main factors which result in the different fate of modernization in two countries. These four factors are: first, the history of the formation of modern institutions; second, ethnic and tribal diversities; third, institution of religion and its relationship with government; finally, Economy and access to the oil revenues. In addition, in a separate section, I review personality differences of Reza Shah and Ataturk under the influence of different institutional contexts in which they had grown.