عنوان پایان‌نامه
اوضاع علمی فارس در عصر صفویه
- رشته تحصیلی
- تاریخ و تمدن ملل اسلامی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 1879ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 47104
- تاریخ دفاع
- ۱۵ آذر ۱۳۸۹
- دانشجو
- حمید رضائی
- استاد راهنما
- جمال موسوی
- چکیده
- تحقیق حاضر پژوهشی است درباره‌ی اوضاع علمی فارس در عصر صفوی. این ایالت به سال 909 هـ.ق. به تصرف قزلباش ها درآمد و تا آخر حکومت صفوی جزئی از قلمرو آنان باقی ماند. شاه اسماعیل اول حکومت فارس را به خاندان ذوالقدر سپرد. از تاریخ (909 هـ.ق.) تا اوایل حکومت شاه عباس اول فارس در دست ذوالقدرها باقی ماند. اما در زمان شاه عباس اول در اثر اصلاحاتی که ایجاد شد نیرویی جدید به نام غلامان سلطنتی شکل گرفت که این اقدام در روند اداره ایالات دگرگونی هایی ایجاد کرد. در زمان شاه عباس (995 تا1038 هـ.ق.) فارس به غلامان گرجی یعنی الله وردی خان و فرزندش امام قلی خان سپرده شد و این پدر و پسر به مدت 40 سال حاکم این ایالت بودند تا آنکه امام قلی خان در سال 1042 هجری به دست شاه صفی به قتل رسید و این ایالت تجزیه و هر بخش به حاکمی سپرده شد. این روند تا پایان عصر صفوی یعنی تسلط افاغنه بر ایران جاری بود. در عصر صفوی رویدادهایی مهم و تعیین کننده به وقوع پیوست و اوضاع ایران را نسبت به قبل به میزان قابل توجهی تغییر داد که وضعیت فارس نیز از این قاعده مستثنی نبوده است؛ به وجود آمدن تمرکز و ثبات سیاسی، فراگیر شدن مذهب تشیع به عنوان مذهب رسمی کشور، رونق نسبی اقتصادی و مطرح شدن جدی تر ایران در عرصه های جهانی از جمله ویژگیهای دوره صفوی است. این رویدادها به نوبه خود بر وضعیت علمی فارس تأثیرات شگرفی نهاد؛ چنانکه صرف نظر از اقدامات فرهنگی الله وردی خان و فرزندش امام قلی خان و دیگر والیان فارس تا پایان سده یازدهم هجری و پیشرفت هایی در زمینه های علوم نقلی شیعی، پیشرفت چندانی در عرصه علم و دانش صورت نگرفت و فارس عصر صفوی به لحاظ علمی راه انحطاط در پیش گرفت. حال با توجه به رویدادهای مهم به وقوع پیوسته در ایران عصر صفوی، پژوهش حاضر بر آن است تا علاوه بر روشن نمودن چرائی این انحطاط در زمینه علوم عقلی و نقلی، علل پیشرفت علوم نقلی شیعی و اقدامات فرهنگی مقطعی بعضی والیان کاردان صفویان در ایالت فارس را مورد ارزیابی قرار دهد.
- Abstract
- • Abstract This dissertation is research related to the scientific condition of Fars in Safavi period. This state became in 1487 on the commanding of qezelbash’s and remained part of Savfi’s territory till end of this government Shah Ismail I gave Fars’s government to tribe of Zolghadr. And it was under their commanding till beginning of governing of Shah Abbas I but in Shah Abas’s period because of some reformations enforced, it appeared a new force named Gholamane saltanati and this decisions created some differences in trend of managing of the states. In Shah Abbas I’s period, (1573) Fars was delivered to Gholamane Gorji (Allah Verdi Khan and his son). Allah Verdi Khan and his son governed this state for 40 years until Imam Gholi Khan got murdered in 1610 by Shah Safi and this state separated into some parts and each part was given to a governor. These conditions were continuing until the end of Safavi government and overcoming of Afghans on Iran. In Safavi period occurred some important and decisive events, which changed Iran’s conditions considerably which include Fars’s situation. Creating a political stability and spreading of Shie as official religion in Iran, and financial improvement and more serious existing of Iran in global fields are some of the characteristics of Safavi period. These events had some serious effects on scientific conditions of Fars. Excepting some cultural efforts of Allah Verdi Khan and his son, imam Gholi, and other Fars’s governers and some progresses, which made in narrative science of Shie, there was no progress in science and knowledge field. And from scientific point of view, Fars began to continue Medieval way. Then, considering of these important events in Safavi period research in going to shed some lights on reasons of this Medieval era in logical and narrative and literal science, besides evaluating the reasons of progressing in narrative science of Shie and occasional efforts in cultural field which was done by expert
