عنوان پایان‌نامه

اوضاع دینی و مذهبی گیلان و دیلمان از سده سوم تا هفتم هجری



    دانشجو در تاریخ ۰۵ آبان ۱۳۸۹ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "اوضاع دینی و مذهبی گیلان و دیلمان از سده سوم تا هفتم هجری" را دفاع نموده است.


    مقطع تحصیلی
    کارشناسی ارشد
    محل دفاع
    کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 1856ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 46162
    تاریخ دفاع
    ۰۵ آبان ۱۳۸۹

    چکیده تحقیق پیرامون چگونگی و چرایی گسترش دین اسلام در بخش‌های مختلف سرزمین ایران در سده‌های اولیه هجری از جمله مباحثی است که همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است. اوضاع و احوال ایران در این عصر، متاثر از ورود اعراب مسلمان به ایران و حاصل آن شکل‌گیری یک نظام اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی متفاوت بود. به عبارت دیگر می‌توان گفت این دوره از تاریخ ایران دوران گذار از امپراتوری ساسانی با ویژگی‌های سیاسی، دینی و اجتماعی آن به دوران ایران اسلامی است که با تحولات محسوسی در بنیان‌های دینی، سیاسی و اجتماعی همراه گردید. با آن‌که این دوره تمام بخش‌های ایران از جمله گیلان و دیلمان را هم در بر می‌گرفت، اما شدت و قوت آن در سر تا سر ایران یکسان نیست. در این میان اهل گیلان و دیلمان در برابر حملات اعراب و فتوحات گسترده آنان به مقاومت پرداخته و زیر بار حاکمیت جدید نرفتند. این وضع تا اواسط سده سوم هجری یعنی بیش از دویست و پنجاه سال ادامه یافت و در این مدت نبردهای خونینی بین دیلمیان، گیلانیان و اهل طبرستان با لشکریان مسلمان جریان داشت که در نتیجه آن اهل طبرستان زودتر از گیلانیان و دیلمیان به اسلام گرویدند. چرا که اهل گیلان و دیلمان هم چنان بر دین آبا و اجدادی خود یعنی زرتشتی، مزدکی و یهودیت پای می‌فشردند. نفوذ اسلام در طبرستان موجب شد که برخی از مردم گیلان مخصوصا ساکنان نقاط مرزی گیلان– طبرستان با این دین آشنا شوند و تعدادی نیز از روی عقیده و ایمان به آن بپیوندند که تعداد آن‌ها قابل توجه نبود. این رویداد مهم از اواسط سده سوم هجری توسط شیعیان زیدی آغاز شد. بدین جهت نومسلمانان گیلانی و دیلمی در سده سوم هجری و تا مدتها پس از آن زیدی مذهب بودند. هم چنان که این مذهب پایه و اساسی برای رواج تشیع اثنی عشری در سده‌های بعد گردید. چگونگی پذیرش دین اسلام با مذاهب گوناگون آن و ترک آیین‌های قدیم از سوی گیل و دیلم و همچنین بررسی علل پذیرش مذاهب در گیلان و دیلمان بعد از ورود دین اسلام به این سرزمین هدف اصلی این پژوهش می‌باشد. واژگان کلیدی: گیلان، دیلمان، اسماعیلیان نزاری، زیدیان،
    Abstract
    Abstract Research about how and why Islam spread in the early centuries AH in different parts of lands of Iran, is among issues that always has been noticed by researchers. Circumstances of Iran in this era are influenced by arrival of Muslim Arabs in Iran and its results were formation of a different social, cultural and faith system. In other word we can say that this period of Iranian history is the period of transition from Sassanid Empire with its political, religious and social characteristics to Islamic Iran which was accompanied by sensible evolutionsin religious, political and social foundations. Although this period included all sectors of Iran such as Gilan and Deylaman, its intensity and strength over Iran isn’t same. Among them Gilan and Deylaman withstood Arab attacks and their widespread conquests and didn’t admitted new rule. This situation continued until mid-third century AH (i.e. more than two hundred and fifty years. In this period bloody fightingwere going between Deylamian, Gilanian and Tabarestan people and Muslim hosts. As a result of it, Tabarestan people accepted the Islam before Deylamian and Gilanian people for Deylamian and Gilanian peopleinsisted still on their ancestral religion, i.e. Zoroastrianism, Judaism, and Mazdakism. Influence of Islam in Tabarestan caused some of the people of Gilan (especially residents of border areas of Gilan – Tabarestan) to be familiar with this religion. And some also became believed in it but their number was not significant. This major event began from mid-third century AH by ZydyShiites. So Deylamian and Gilanian New Muslims in the third century AH and long time after it had Zydy religion. And this religious was bases of spread of Asna Ashari Shiite in later centuries. The purpose of this study is survey of how Gilanian and Deylamian people left their ancient ritual and accepted the Islam and itsvarious religions and it also surveys the causes of religious acceptance in Gilan and Deylaman after arri