عنوان پایان‌نامه
بررسی برخی از عوامل موثر بر تحمل به سرما در ارقام مختلف زیتون مزروعی
- رشته تحصیلی
- زیست شناسی-علوم گیاهی- فیزیولوژی گیاهی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 4109;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 45726
- تاریخ دفاع
- ۱۶ اسفند ۱۳۸۸
- دانشجو
- ساناز قائم مقامی
- استاد راهنما
- وحید نیکنام
- چکیده
- زیتون از تیره زیتونیان (Oleaceae) و سرده Olea و گونه O. europaea است. زیتون یکی از گیاهان مناطق مدیترانهای و نیمه گرمسیری است و در تمامی مناطقی که زمستان سرد و ملایم و طولانی و تابستان گرم با رطوبت پایین دارند کشت میشود.دمای هوا در ماههای دی و بهمن سال 1385 و 1386 در منطقه طارم به کمتر از 5 درجه سانتی‌گراد و حتی تا 11- درجه هم رسید که باعث بروز سرمازدگی شدید در درختان زیتون منطقه شد. علاوه بر این در منطقه قم نمونه هایی مشاهده شد که با بروز سرمازدگی در ارقام اطرافشان، همچنان به رشد و نمو عادی خودشان ادامه دادند. با بروز این پدیده، فرصت مناسبی برای ارزیابی ارقام حساس و مقاوم به سرما به وجود آمد. به همین منظور به بررسی کمی وکیفی ارقام حساس و مقاوم به سرما در منطقه طارم و قم پرداختیم. برای تحقق این هدف بررسی پروتئینها، زیمایه ها، کربوهیدراتها و چربیها را آغاز کردیم. نتایج حاصل از آزمایشهای فوق نشان می دهد که: کاهش تدریجی محتوی پروتئین در همه ارقام بجز رقمهای کرونیکی، زرد قم و فدک مشاهده می شود. میزان پروتئن با افت شدید دما در دیماه در ارقام مورد بررسی کاهش شدید می یابد که می تواند دلیلی برای مقابله با کاهش دما باشد البته در این بین استثنا هم دیده شد بطوریکه رقمهای کرونیکی، زرد قم و فدک در دیماه بالاترین میزان پروتئین را دارند. فعالیت پراکسیداز (POX) در بررسی های انجام شده روی برگهای زیتون نشان داد که با کاهش دما، میزان فعالیت این زیمایه در تمامی ارقام افزایش می یابد. از آنجایی که کاهش دما یک تنش زیستی است و طی این تنش انواع اکسیژن فعال در گیاه افزایش می یابد و از مهمترین راهکارهای مقابله با این ترکیبات پراکسیداز می باشد در نتیجه با افزایش فعالیت POX مواجه هستیم. البته این افزایش در ارقام مختلف متفاوت است و رقمهای ابوسطل، گروسان و فدک بالاترین میزان فعالیت POXرا نشان می دهند. فعالیت پلی فنل اکسیداز(PPO) با کاهش دما، افزایش می یابد اما استثناهایی نیز در این رابطه وجود دارد. رقم گروسان در ماه دی(January) بالاترین فعالیت زیمایه ای را دارد ولی رقم ابوسطل برخلاف باقی نمونه ها در ماه دی و کاهش دما میزان فعالیت زیمایه شدیدا کاهش می یابد. فعالیت سوپراکسیددیسموتاز(SOD) برگهای زیتون از ماههای گرم سال تا ماههای سرد سال نشان داده است که با کاهش دما میزان فعالیت این آنزیم افزایش می یابد. رقم های ابوسطل، فدک و ناشناخته بالاترین میزان فعالیت SODرا در دیماه نشان می دهند. رقم های گروسان و روغنی پایین ترین میزان فعالیت زیمایهSOD را در سرد ترین فصل سال نشان می دهند. آنیون های سوپراکسید و دیگر انواع فعال اکسیژن که در نتیجه تنش ایجاد می شوند توسط سوپراکسیددیسموتاز از یاخته های گیاهی پاکسازی می شوند. لازم به ذکر است که در میان ارقام منطقه قم رقم های فدک و ناشناخته از مقاومترین ارقام گزارش شده اند. بررسی میزان قند محلول ارقام منطقه طارم نشان داده است که در تمامی ارقام مقدار قند محلول افزایش داشته است ولی رقم ابوسطل بارور در ماههای بررسی شده میزان قند محلول ثابتی را نشان داده است. این در حالی است که در ارقام منطقه قم نتایج متفاوتی را تجربه کردیم؛ به غیر از نمونه زرد که محتوی قند محلول آن افزایش می یابد باقی ارقام این منطقه در ماه دی که کاهش دما را داریم مقدار قند محلول آنها کاهش می یابد. مقدار قند احیاکننده در ارقام زرد و گروسان منطقه طارم در ماههای مورد بررسی تقریبا ثابت است. رقمهای کرونیکی، ابوسطل و شنگه در ماه دی قند احیاکننده آنها کاهش می یابند. عکس این حالت مربوط به رقم سیپرس می باشد که در ماه دی افزایش کمی در مقدار قند احیاکننده خود دارد. در میان ارقام منطقه قم، با کاهش دما مقدار این قند افزایش می یابد. رقم زرد قم بالاترین مقدار این قند را در ماه دی به خود اختصاص داده است. محتوی اولیگوساکاریدها در همه ارقام بجز رقمهای ابوسطل، سیپرس، ناشناخته، روغنی و فدک با کاهش دما افزایش می یابد ولی رقم های ابوسطل بارور و سیپرس تغییر خاصی ندارند وسه رقم ناشناخته، روغنی و فدک در دی ماه که سردترین ماه سال است با کاهش مقدار اولیگوساکارید همراه اند. بطوریکه کمترین مقدار این قند در ماه دی مربوط به رقمهای فدک و ناشناخته است.محتوی پلی ساکاریدی در ارقام منطقه طارم در تمامی ماههای مورد مطالعه پایین است؛ رقم ابوسطل با کاهش دما بالاترین مقدار پلی ساکارید را در میان ارقام دیگر دارد و بعد از آن رقم سیپرس قرار دارد ولی رقم گروسان پایین ترین مقدار این قند را در این ماه به خود اختصاص داده است. بررسی مقدار پلی ساکارید ارقام منطقه قم نشان داد که این ارقام محتوی پلی ساکاریدی بالایی دارند؛ ولی مقدار پلی ساکارید در ماه اسفند در تمامی ارقام کاهش شدید مییابد. مقدار لیپید و اسیدچرب کل برگهای زیتون، در ماه دی کاهش می یابد بجز ارقام ناشناخته و فدک که میزان اسیدچرب آنها افزایش می یابد. به طور کلی در تمامی ارقام مقدار اسیدچرب اشباع پالمیتولئیک اسید بسیار پایین است و اسید های چرب غیر اشباع بالاتر هستند. در بیشتر ارقام اسیدچرب بهینیک اسید بالاترین مقدار را در ماه دی به خود اختصاص می دهند و در ارقام زرد( طارم و قم ) وکرونیکی اسیدچرب اولئیک اسید و در رقم ناشناخته پالمتیک اسید بالاترین نوع اسیدچرب هستند.
- Abstract
- Abstract Olive from Oleaceae, Olea family and species O. europaea. Olive is a native from Meditrainian regions and semi-tropical areas, cultivable in all regions with mild, cold and long winters and hot and low humidity summers. During January and February of 2006-07 temperature dropped down by 5 C° and sometime to 11 C°, which caused intense frostbite in olive tree. In addition, there have some cases that survived even after frostbite. Know about these cases, we found it a good chance to survey different cultivars and screening cultivars resistive in coldness. To extend the survey, different cultivars with different resistivity against coldness from two regions of Ghom and Tarom, and to qualitative and quantitative assessments were conducted on them to determine differences. To this end, we start the work by surveying proteins, enzymes, carbohydrates and fats. Results show that protein contents continue decreasing trend in all types exempt for Kroniki, Zard Ghom and Fadak. Facing with cold weather during January, the plants decrease their contents of protein, while other types such as Kroniki holds their high protein content even in January; although there is trivial reduction in protein content during September which is not significant. We can conclude therefore, that the spices reduce content of protein to stand again cold weather. On the other hand, Fadak types increase their content of protein facing with temperature reduction, and activity of this enzyme increases in all cultivars. Since temperature reduction is a biological stress leading to increase of activity of all oxygen types, Proxydize enzyme compound are of main strategies to fight against cold weather. As result, there are cases of increase in POX activity. Of course such increase is not the same in all cultivars, which is the cause for different behavior in different types. Abosatl, Grousan, Fadak are of cultivars with highest POX activities. Among these cultivars, Grousan has higher enzyme activity comparing Abosatl and Fadad and shows no significant increase during January, while Abosatl and Fadak increased their enzyme activity by temperature decrease. Looking at experimental data, it is clear that Fadak family has higher resistance against cold weather and Zard familes have less resistance against cold weather. Polyphenel Oxydaze enzyme increase its activity facing with temperature reduction, although there as some exceptions. During January Grosan has the highest enzyme activity, despite Abousatl family which face with sever enzyme activity reduction during January. Fadak and Zard cultivars in Ghom show moderate increase of PPO activity during January, this is while their PPO activity at beginning of March is too high. Sever cold weather is probable in Ghom and during sampling. Super oxyddisomotaz activity in olive leaf during warm to cold months shows that by temperature reduction it has a increasing trend. Abosatl, Fadak and Nashenakhteh have highest SOD activities, and Grousan and Roghani have lowest SOD enzyme activity during cold season. Super-oxide anions and other form of active oxygen developed as result of stress get wiped off from leaf cells by Super oxid disomotaz. As a noticeable point, Fadak and Nashenakhteh are most resistive cultivars among other cultivars in Ghom region. As result, cultivars with highest activity of the said enzyme can be considered as cold resistive cultivars. Amount of solved sugar of the cultivars in the studies shows increasing trend in all cultivars while it is not much significant. This is while, we have different result about Ghom region cultivars; all cultivars in this region show decrease in sugar content during cold weather exempt for Zar family. Level of healing sugar in Zard and Grousan cultivars in Tarom region during the months under consideration stayed unchanged during cold weather. There was significant increase in sugar amount in cultivars including Kroniki, Abosatl, and Shengeh and this level decreased intensely by beginning of cold weather. Interestingly, there is a converse trend in case of Syprous family, which shows trivial increase in healing sugar level. Among cultivars found in Ghom region, decrease in temperature lead to sugar content increase, while Zard family has the highest such increase. There is an increase of Oligosakharides in all cultivars including Abousatl, Syprous, Nashenakhteh, Roghani and Fadak, while there were no significant changes in Abousatl Barou and Syprous, and three cultivars including Roughani, Fadak and Nashenakhteh have faced with decrease in Oligosakharid content. So that, lowest sugar level is happening in Fadak and Nashenkhteh. Poly-sacharid content in Tarom region and during studies was low; Abousatl has highest Poly-sacharid content with temperature decrease. Surveying content of Poly-sacharid made it clear that these cultivars have high Poly-sacharid content, which decreases in March in all cultivars found in Ghom region, while there is trivial increase in Poly-sacharid content during January in Fadak family. There is a decreasing trend in total lipid contents during January, which is the same about total fat acid content, except for Nashenakhteh and Fadak showing increase in fact acid content. On general, content of fat acid saturated palmtic acid is to low in all cultivars despite higher content of unsaturated fat acids. Acid uric as a fat acid has highest content during January and in Zard (Ghom and Tarom) and Krouneki Linoleic acid has highest content and in case of Nashenakhteh family it is palmitoloic acid.
