بررسی تنوع زنتیکی لاین های موتانت با تثبیت ازت بالا در سویا با استفاده از تکنیک رپید
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-اصلاح نباتات
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 47158;کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 461
- تاریخ دفاع
- ۲۰ دی ۱۳۸۹
- دانشجو
- مهدی یونسی حمزهخانلو
- استاد راهنما
- علی ایزدی دربندی
- چکیده
- چکیده: نسل هفتم(M7) 33 لاین جهش یافته با تثبیت ازت بالا سویا که از پرتو تابی رقم مادری L17 با دزهای 150، 200، 250 گری اشعه گاما به دست آمده بودند به همراه رقم مادری L17 و دو رقم تجاری ویلیامز و کلارک به منظور بررسی تنوع برخی صفات مورفولوژیکی (ارتفاع گیاه، تعداد غلاف در بوته، وزن 100 دانه، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن خشک بوته، عملکرد تک بوته، شاخص برداشت، تعداد برگ در بوته، وزن خشک ریشه، تعداد گره در بوته و وزن خشک گره¬ها) در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. لاین¬های بررسی شده از لحاظ تمامی صفات به جز صفت تعداد دانه در غلاف اختلاف معنی داری را در سطح احتمال 1 و 5 درصد نشان دادند. تجزیه خوشه¬ای لاین¬های مطالعه شده از لحاظ صفات مورفولوژیکی با استفاده از معیار فاصله اقلیدسی و روش وارد منجر به تفکیک 4 گروه از همدیگر شد. تنوع ژنتیکی بین لاین¬های جهش یافته، رقم مادری و ارقام تجاری با استفاده از نشانگر RAPD با 10 آغازگر تصادفی بررسی شد. با استفاده از 10 آغازگر مجموعاً 104 باند قابل امتیاز دهی تولید شد که از بین این 104 باند 34 باند یک شکل و بقیه (70 باند) چند شکل بودند. برای برآورد شباهت بین لاین¬های بررسی شده و ارقام تجاری و مادری از ضریب تشابه جاکارد استفاده شد. میزان تشابه در بین افراد بررسی شده بین 79/0-17/0 متغیر بود. با توجه به دندروگرام حاصل از CL (دورترین همسایه) لاین¬ها و ارقام بررسی شده در هفت گروه مختلف قرار گرفتند. گروه اول شامل 12 لاین جهش یافته و رقم مادری L17 بود. گروه دوم شامل 13 لاین جهش یافته بود. 5 گروه دیگر هر کدام به ترتیب شامل 3، 2، 2،2 و 1 فرد بود. بر اساس ماتریس تشابه، لاین جهش یافته شماره 32 (M32) مشابه¬ترین لاین به رقم مادری و لاین جهش یافته شماره 9 (M9) دورترین لاین جهش یافته نسبت به رقم مادری بود. در بین لاین¬های جهش یافته و ارقام تجاری لاین¬های جهش یافته شماره 5 (M5) و 6 (M6) مشابه¬ترین و لاین جهش یافته شماره 9 (M9) و رقم تجاری کلارک متفاوت¬ترین افراد نسبت به یکدیگر بودند. نشانگرهای مورفولوژیکی و همچنین نشانگرهای مولکولی توانستند بین لاین¬های جهش یافته و ارقام مادری و تجاری تمایز ایجاد نمایند. نشانگرهای مولکولی نسبت به نشانگرهای مورفولوژیکی از قدرت تفکیک بهتری برخوردار بودند. بنابراین نشانگرهای RAPD با میانگین PIC=0.8 برای تشخیص تنوع القاء شده می¬تواند مؤثر باشد. نتایج نشان داد که لاین¬های جهش یافته تنوع بالایی را برای بهبود سویا دارا هستند. همسانه سازی و توالی یابی نشانگر واحد حاصل از تکثیر با آغازگر OPA-09 و معرفی آن به عنوان نشانگر اختصاصی SCAR می¬تواند در گزینش به کمک نشانگر¬ها مناسب باشد. واژه¬های کلیدی: سویا، تنوع ژنتیکی، جهش یافته، RAPD، صفت مورفولوژیکی
- Abstract
- Abstract 33 M7 soybean mutant lines with high N2 fixation characteristic which evolved by ? ray (co-60) from cultivar L17 irradiated with doses150, 200 and 250 Gray (absorbed dose), L17 cultivar and two commercial cultivar; Clark (cl) and Williams(wi) were evaluated in view of some morphological traits (plant height, number of pods per plant, 100-seed weight, number of seed per pod, number of seed per plant, plant dry weight, seed yield per plant, harvest index, number of leafs per plant, root dry weight, number of nodule per plant, nodule dry weight) under completely randomized design with three replication. In m7 mutant lines all traits except number of seed per pod showed a significant difference at ?=1% and ?=5% in comparison with L17 and commercial cultivars. The Ward dendrogram based on morphological characterization indicated that studied lines were clustered into four major groups. Genetic diversity amongst mutant lines, parent cultivar and commercial cultivars was studied using random amplified polymorphic DNA (RAPD) markers. RAPDs established 104 major amplified products using 10 polymorphic primers. Out of 104 markers, 34 were monomorph and the remaining (70) were polymorph. To estimate the similarities among mutant lines, parent cultivar and commercial cultivars, the Jacard coefficient provided similarity values ranging from 0.17 to 0.79. According to the CL dendrogram the studied lines were clustered into 7 major clusters. The first group composed 12 mutant lines pulse L17 (parent) cultivar. Second group included 13 mutant lines. The other 5 groups composed 3, 2, 2, 2 and 1 respectively lines. According to the similarity matrix, the mutant line number 32 (M32) was closer to parent cultivar and the mutant line number 9 (M9) was entirely different from parent cultivar (L17). Between mutant lines, parent cultivar and commercial cultivars, mutant lines number 5(M5) and 6 (M6) and mutant line numbers 9 (M9) and clark )cl) respectively had the highest and lowest similarity. Both morphological and RAPD markers successfully detected genetic variation among induced mutant lines. Differences between irradiated and non irradiated lines which were morphologically indistinguishable were detected by RAPD markers. Therefore RAPD markers with average PIC=0.80, can be more useful for detecting induced diversity among mutant lines. Results were indicated that the induced mutants bear a great potential in improving soybean for desirable characteristic. The cloning and sequencing of unique band that produced in parent through OPA09 primer and introducing it as A SCAR marker can be used for marker assisted selection. Keywords: soybean, genetic diversity, mutant, RAPD, morphological traits.