عنوان پایان‌نامه
شناسایی نشانگر های مرفولوژیکی و بیوشیمیایی جهت به گزینی ژنوتیژ های متاحمل به شوری در گندم
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-اصلاح نباتات
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 47449;کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 457
- تاریخ دفاع
- ۲۵ دی ۱۳۸۹
- دانشجو
- الهه اکبری قوژدی
- استاد راهنما
- علی ایزدی دربندی
- چکیده
- چکیده به منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی در ارقام گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه اجراء شد. تیمارهای مورد بررسی شامل چهار رقم گندم ](سیستانی و نیشابور (ارقام متحمل به شوری) و تجن و بهار (ارقام حساس به شوری)[ و چهار تیمار شوری آب آبیاری ](شاهد، آب آبیاری و بدون افزایش نمک 3/1Ec=)، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر با در نظر گرفتن نسبت مولی 10 به 1 از دو نوع نمک¬NaCl و CaCl2 بودند. بررسی صفات مرفولوژیک نشان داد که افزایش شوری ، بدون توجه به نوع رقم، اثر منفی معنی¬داری بر صفات مورد بررسی داشت، به طوری که بیشترین میزان کاهش صفات در تیمار شوری15دسی زیمنس برمتر ملاحظه شد. میانگین صفات اندازه¬گیری شده در ارقام مختلف، برتری ارقام سیستانی ونیشابور را در مقایسه با دو رقم دیگر نشان داد. بررسی نتایج حاصل از صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی در اندام هوایی(برگ) در دو مرحله پنجه¬زنی و گرده¬افشانی حاکی از آن بود که ارقام سیستانی و نیشابور در شرایط تنش در صفاتی چون شاخص پایداری غشا، فعالیت آنزیم سوپراکسیددسموتاز، محتوی پتاسیم برگ، نسبت پتاسیم به سدیم، محتوی پروتئین و قندهای محلول برگ¬، محتوی آب نسبی برگ مقادیر بیشتری را نشان دادند. در این میان ارقام بهار و تجن بیشترین میزان کلروفیل (مرحله پنجه¬زنی) و پرولین و سدیم و مالوندیالدئید (در هر یک ازمراحل) را دارا بودند. در این آزمایش ارقام متحمل (سیستانی ونیشابور ) از وزن هزار دانه ، تعداد دانه و در نهایت عملکرد بیشتری در مقایسه با دو رقم دیگر برخوردار بودند. با توجه به همبستگی بالا و معنی¬دار صفاتی چون تعداد پنجه و بیوماس تولیدی، نسبتK+/Na+ و محتوی پروتئین محلول برگ، شاخص پایداری غشا و میزان فعالیت سوپراکسیددسموتاز و میزان تجمع مالوندیالدئید با عملکرد به خصوص در سطوح بالای شوری و وجود تفاوت معنی¬دار بین ارقام متحمل و حساس از نظر این صفات می¬توان آنها را به عنوان معیارهای انتخاب ارقام متحمل به شوری در گندم استفاده نمود. واژه¬های کلیدی: صفات مرفو-فیزیولوژیک، تحمل به شوری، معیار انتخاب، گندم
- Abstract
- Abstract The effect of salt stress on some morpho-physiological and biochemical traits in wheat (Trticum aestuvum L.) were studied in a experiment based on completely randomized design, under greenhouse condition in 3 replications. Salinity treatments involved in 4 levels: S =1.3dS/m (control), 5, 10, 15dS/m from calcium chloride and sodium chloride with 1:10 (Ca:Na ratio) and another factor was genotype involved 4 cultivars, Sistani with Neishabour (as tolerants) and Tajan with Bahar (as sensitives). The results of morphological traits indicated that the increase of salt level, without attention to cultivar type, decreased significantly all of traits. The most decreasing observated in salinity level of 15dS/m. Sistani and Neishabour cultivars recorded significantly high values at all measured traits. According to observations of physiological and biochemical traits at tillerig and anthesis stages, Sistani and Neishabour cvs. had higher value in traits such as MSI, SOD activity, MDA content, K+/Na+ and K+ content, protein and soluble carbohydrates content and RWC under salt conditions. Whereas, Bahar and Tajan recorded higher value of chlorophyll (at tillering stage) as well as prolin and sodium content (at both stages). The results show that, grain yield, number of kernel and 1000 kernel weight of tolerant cultivars (Sistani and Neishabour) were higher than sensitive one. Based on high correlation coefficients of some traits such as tiller number, biomass, K/Na, soluble potein content, MSI and SOD activity and malondialdehyde accumulation with yield specially for high salt levels and the existence of significant differences between salt tolerant and salt sensitive cultivars , these traits are recommended as screening criteria of salt tolerant cultivars in wheat. Key words: morpho-physiological traits, salt tolerance, screening criteria,wheat
