عنوان پایان‌نامه
ارزیابی تغییرات شیمیایی روی در ریزوسفر و تودهی خاک گیاه سورگوم
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 5798;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 62816
- تاریخ دفاع
- ۱۸ دی ۱۳۹۲
- دانشجو
- سپیده باقری نویر
- استاد راهنما
- حسین میرسیدحسینی
- چکیده
- رفتار شیمیایی و تحرک عناصر غذایی در منطقه ریزوسفر مشابه با توده خاک نبوده و خصوصیات گیاه، شرایط کشت و نوع ترشحات ریشه از عوامل تاثیر گذار بر تغییر شکل عناصر هستند. در این پژوهش به منظور آگاهی از توزیع عنصر روی بین شکل¬های مختلف آن در خاک تحت تاثیر ریشه، دو نمونه خاک با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی نسبتا مشابه به صورت مرکب از لایه ی سطحی یکی از منطقه بدون آلودگی صنعتی در شهرستان طالقان و نمونه دوم از مجاورت کارخانه¬های روی زنگان و پارس روی واقع در جاده زنجان- بیجار برداشت گردید. به نمونه هر دو خاک سه سطح روی(mg/Kg250، 375 و 500) اضافه شد. با استفاده از جعبه های پلاستیکی محفظه های ریشه دان(Rhizobox) تهیه شد. که در داخل آن با صفحات توری نایلونی (40 مش) سه منطقه 1S(منطقه ریزوسفری)،2S(مجاور به ریزوسفر) و 3S (توده خاک) جداسازی شدند. بذر گیاه سورگوم رقم کیمیا در منطقه وسط (ریزوسفری) کشت گردید و نقش فعالیت ریشه¬ سورگوم بر تغییر اشکال¬ شیمیایی روی در مناطق مختلف با استفاده از چهار عصاره گیر انفرادی (آب مقطر، نیترات کلسیم M2/0،DTPA+TEA و اسید نیتریک N4) در دو زمان (سه و هفت هفته) و در دو تکرار در قالب طرح آشیانه ای- فاکتوریل بر پایه کاملا تصادفی در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در تمام سطوح روی و در هر دو نوع خاکBCF>1بود. بنابراین گیاه توانایی مناسبی جهت انتقال روی به اندام گیاه را دارد. اثر کشت گیاه سورگوم بر اشکال قابل عصاره گیری معنی دار بوده است به غیر از مقدار روی قابل استخراج با اسید نیتریک. این موضوع مربوط به کاهش نقش اثر ترشحات ریشه ای بر انحلال آن از اشکال جامد به اشکال زیست فراهم تر می باشد. البته این شکل از روی تحت تاثیر گیاه و زمان تفاوت معنی داری (05/0>p) با توده خاک داشت. اثر ترشحات ریشه ای بر غلظت عنصر روی به اشکال قابل جذب (قابل عصاره گیری با آب مقطر، نیترات کلسیم، DTPA) بیشتر بوده است. نتایج نشان می دهند که اثر ترشحات گیاه سورگوم بیشتر بر اشکال روی DTPA،Ca(NO3)2 وH2Oمی باشد. ریشه با تاثیر بیشتر بر حلالیت فلزات خاک بر اشکال محلول و قابل دسترس آنها نقش مهم تری دارند.همبستگی مثبت و معنی دار روی قابل استخراج با چهار عصاره گیر مختلف در خاک با غلظت بالای عناصر فلزی سنگین(خاک بدون آلودگی صنعتی) نشانگر انتخاب مناسب عصاره گیرها و استفاده آنها به جای یکدیگر جهت ارزیابی زیست فراهمی عنصر روی در یک خاک با شرایط مختلف است. به طور کلی در دو خاک(با دو غلظت مختلف از فلزات سنگین) به علت اهمیت آنها بر تغییرات فعالیت های زیستی، خصوصیات شیمیایی و زیست فراهمی روی را در هر سطح غلظتی در ریزوسفر تغییر خواهد داد.
- Abstract
- Chemical behavior and mobility of nutrients is not similar in the rhizosphere and bulk soil. In this study, the distribution of zinc in the different forms of soil was used to predict the changes of available forms influenced by roots. Two composite soil samples one from top layer of a nonindustrial polluted area in Taleghan and the other from the vicinity of zinc factories in Zangan, Iran were used in the experiment. Three levels (250, 375 and 500 mg/kg) of zinc were applied for both soil samples. Using plastic boxes, a special rhizobox was prepared in which 3 areas were separated by usingnylon net plates (40 mesh), The S1 (rhizosphere area) S2 (the adjacent area influenced by plant roots) and S3 (the bulk soil area) were carefully separated inside the boxes.Sorghum seeds were planted in the S1 areas in each box and grown for 7 weeks. The role of activity of plant roots on chemical forms of Zinc was determined in different areas of both soils using four extractants (distilled water, calcium nitrate, DTPA+TEA, and 4M HNO3) and two times (three and seven weeks). All treatments were applied in two replications and the experimental design was a completely randomized nested-factorial and under greenhouse conditions. BCF> 1 is at all levels of zinc in the both types of soil. Because the Sorghum has appropriate ability for translocation of zinc from the soil to shoot. It extracts meaningful role on forms other than the extractable amount of nitric acid. This isto reducetheeffect ofrootexudatesondissolution,is solid form to more bioavailableforms. Of course, this form ofzincInfluenced by plant and time significant differences(p<0.05) was thebulk soil. Effect ofrootexudates was moreon the concentration of available forms ofheavy metals (extractable bydistilled water, calcium nitrate, DTPA).The resultsshow that the the effect of exudates of sorghum ontheforms was DTPA+TEA, Ca(NO3)2 and H2O. Root hasmore effectson solutionand availableform bythe solubility ofmetals in the soil. Positive and significantcorrelation betweentheextractable Zincsoilwith fourdifferent exteractantsin soil2 indicateto select the appropriateextractantsand their useinterchangeablyto assess thebioavailabilityof zinc ina with and non-contaminatedsoil.In general,two soils(with twodifferentconcentrationsofheavy metals) due to their roleinbiological societyactivity changes, chemicalcharacteristicsandbioavailability ofzincinthe selectedconcentration levelwill change.
