عنوان پایان‌نامه
مطالعه ساختار تشریحی برخی گونه های جنس .Verbascum L در ایران
- رشته تحصیلی
- زیست شناسی- علوم گیاهی - اکولوژی سیستماتیک
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 5288;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 62594
- تاریخ دفاع
- ۰۵ بهمن ۱۳۹۲
- دانشجو
- زهرا مقیسه
- استاد راهنما
- فریده عطار
- چکیده
- جنس L. Verbascum (گل ماهور، خرگوشک) با حدود 360 گونه در جهان و 44 گونه در ایران تاکنون کمتر مورد مطالعات تشریحی قرار گرفته است. مشخص نبودن مرز بین برخی گونه‌های نزدیک، وجود ابهامات و مشکلاتی در شناسایی گونه‌های نزدیک به‌هم حتی از نظر ریخت‌شناسی، ضرورت مطالعه در زمینه‌های ساختار تشریحی و ریخت‌شناسی کرک پوش، به‌منظور بازنگری سیستماتیکی در این جنس را نشان می‌دهد. مطالعه حاضر به بررسی ساختار تشریحی و ریخت‌شناسی کرک پوش برگ در 40 جمعیت متعلق به 29 گونه و 32 تاکسون می‌پردازد. کرک پوش دارای تنوع بالایی حتی در افراد یک گونه بوده، بر اساس صفاتی نظیر شکل، تزئینات سطح کرک، طول پایه و نوع انشعابات کرک، 24 تیپ ریخت‌شناسی کرک پوش برگ با میکروسکوپ نوری تشخیص داده می شود. تیپ‌های کرکی رایج شامل کرک‌های غده‌ای بدون پایه یا تقریبا بدون پایه (تیپ I، به‌عنوان مثال درagrimoniifolium(V،کرک‌های غده‌ای صاف با 1-2 سلول سری و 1-5 سلول پایه‌ای به‌طول 10-50 میکرومتر (تیپ II، به‌عنوان مثال در V. aucheri و V. alceoides)، کرک‌های ساده سوزنی زبر (تیپ XV، به‌عنوان مثال در V. aucheri)، کرک ستاره‌ای با 1-2 سلول پایه‌ای (تیپ XIX، به‌عنوان مثال در V. erianthum)، کرک درختی تک پا (تیپ XXII، به‌عنوان مثال در V. thapsus) می‌باشند. همچنین صفاتی نظیر شکل رگبرگ و شکل آوند مرکزی، اندازه سول‌های نردبانی، حضور و نوع بافت کلانشیمی، پارانشیم کلانشیمی، فضای خالی زیر اپیدرمی در پارانشیم رگبرگ، نوع مزوفیل، میزان تراکم سلول‌های پارانشیم نردبانی و صاف یا سینوسی بودن دیواره سلول‌های پارانشیم نردبانی پهنک که بین گونه‌ها متغیر هستند، می‌توانند صفات تاکسونومیکی مناسبی برای جداسازی گونه‌ها بوده و در ارائه کلید شناسایی سودمند باشند
- Abstract
- Verbascum L. with about 360 species distributed worldwide and 44 species in Iran has not been the subject of adequate anatomical studies. Morphological characters are not diagnostic in some species and the delimition of some close species is very difficult by morphological evidence. Therefore, it is necessary to use other approaches (i.e. anatomical characters and micromorphological characters of trichomes) for better resolution among different taxa. In this suevey anatomical and trichome micromorphological characters of leaf in 40 population belonging to 29 species and 32 taxa of Verbascum were studied. Trichomes have a high variation at population level. According to some characters such as shape, ornamentation of the trichome surface, length of stalk, and type of branching, 24 morphological types were recognized using light microscope (LM). Common trichomes types are sessile or subsessile glandular trichomes (type I, e.g. V. agrimoniifolium), smooth glandular rtichomes with 1-2-celled head and 1-5 celled stalk and length hair 10-50 µm (type II, e.g. V. aucheri and V. alceoides), acicular scabrous simple trichomes (type XV, e.g. V. aucheri), stellate trichomes with 1-2 celled stalk (type XIX, e.g. V. erianthum) and monopodial dendroid trichomes (type XXII, e.g. V. thapsus). Too characteristics like shape of midrib and central vascular bundle, size of palisade parenchyma cells, collenchyma presence dnd type, collenchymatous parenchyma, subepidermal empty air space in midrib parenchyma, mesophyll type, density of palisade parenchyma and smooth or sinuate of palisade parenchyma cells wall which were variable among different species, can be suitable taxonomical characters in species segregate and was useful in provide identification key.
