عنوان پایان‌نامه

بررسی تنوعات الگوهای رنگی و رابطه آن با تنوعات ژنتیکی در جمعیت های خرچنگ بین جزر و مدی Leptodius exaratus (H. Milne Edwards, ۱۸۳۴)(decapoda: Brachyura: Xanthoidea) در سواحل ایرانی خلیج فارس و دریای عمان




    محل دفاع
    کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 5879;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 72294;کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 5879;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 72294
    تاریخ دفاع
    ۰۸ بهمن ۱۳۹۳
    استاد راهنما
    رضا ندرلو

    خرچنگ Leptodius exaratus یکی از معمول‌ترین گونه‌های خرچنگ‌ بین جزرومدی سواحل سنگی صخره‌ای خلیج فارس و دریای عمان است. این خرچنگ تنوع گسترده‌ای از الگوی‌های رنگی را روی کاراپاس خود نشان می‌دهد. در این تحقیق دو پرسش اصلی در رابطه با L. exaratus مطرح شده است، سؤال اول: آیا الگوهای رنگی رابطه‌‌ی معنی‌داری با صفات مورفومتریک، نشانگر ژنتیکی COI و زیستگاه دارند؟ و سؤال دوم: آیا جمعیّت‌های خلیج فارس و دریای عمان با یکدیگر اختلاف نشان می‌دهند؟ برای جواب به این دو سؤال 450 نمونه خرچنگ از هشت ایستگاه در سواحل خلیج فارس و دریای عمان جمع‌آوری شده و زیستگاه نمونه‌های بدست آمده بررسی و ثبت شدند. این نمونه‌ها برای 15 صفت مورفومتریک اندازه‌گیری شدند. استخراج DNA از عضله‌ی پای حرکتی انجام شده و PCR برای ژن میتوکندریایی COI انجام شده و محصولات توالی یابی شدند. داده‌های مورفومتریک و ژنتیکی رابطه‌ی معنیداری را با الگو‌های‌ رنگی نشان ندادند، امّا فراوانی الگو‌های رنگی در ایستگاه‌های مختلف اختلاف نشان می‌داد. برای بررسی اختلاف در جمعیّت‌های خلیج فارس و دریای عمان از T-test در نمونه‌های استفاده شد که در همه‌ی صفات اختلاف معنی‌داری را نشان می‌داد (P<0.001). در ادامه از تست تحلیل ممیزی (Discriminant) استفاده شد که توانست %85.4 نمونه‌های مربوط به این دو جمیعّت را درست گروه‌بندی نماید (Wilks'lambda: 0.511, df: 14, P<0.001). همچنین تست AMOVA بین داده‌های مولکولی بین دو جمیعّت اختلاف معنی داری را نشان می‌داد (P<0.001). به نظر می‌آید وجود تنوع وسیع الگوی رنگی نقش استتار در محیط را داشته‌باشد و در عین حال به انتخاب وابسته به فراوانی الگوها مربوط باشد. تفاوت در جمعیّت‌های خلیج فارس و دریای‌ عمان را می‌توان به سختی پراکنش لارو بین این دو محیط به علّت جریان خاص آب خلیج فارس و شوری بالای آن و همچنین مقداری از آن را به انعطاف پذیری فنوتیپی به علّت شرایط متفاوت این دو محیط نسبت داد.
    Abstract
    Leptodius exaratus is one of the most common species of the intertidal fauna of Persian Gulf and the Gulf of Oman. This crab exhibits a diverse carapace color patterns. In this study two main, questions were addressed: first, is there any correlation between the color patterns and morphometric and genetic characteristics? And second, is there any significant difference between the populations of Persian Gulf and the Gulf of Oman? For answering these questions, 450 crabs were collected from eight localities from the intertidal zone of the Persian Gulf and the Gulf of Oman. Meanwhile, the habitat morphology and the substrate structure of the sampling sites was documented. These specimens were measured for 15 morphometric characters. The muscle of a walking leg was used for DNA extraction, PCR was run for mitochondrial gene COI and the products were sequenced. The molecular and morphometric data showed no significant relationship with color patterns but the change in the frequency of the color patterns between the collection sites was significant. For analyzing the difference between the populations of the Persian Gulf from the Gulf of Oman, a T-test analysis was conducted using females which showed significance difference in all characters between the two populations (P<0.001). Discriminant analysis correctly grouped 85.4% of all the females in their populations (Wilks’ lambda: 0.511, df: 14, P<0.001). It seems that the presence of these wide variety of color pattern is related to camouflage and it diversity is maintained by negative frequency dependent selection. The divergence of populations of Persian Gulf and the Gulf of Oman on one hand are related to the difficulty of larval dispersal between the two populations and on the other hand to phenotypic plasticity due to the differences in the environmental factors of the two Gulfs.Key words: Crab, mtDNA, Morphometric characteristics, Persian Gulf, Gulf of Oman.