بررسی تنوع کلونی در برخی از ژنوتیپ های انار با استفاده از صفات مورفولوژیکی و نشانگرهای مولکولی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6232;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 66980
- تاریخ دفاع
- ۲۹ دی ۱۳۹۳
- دانشجو
- میثم مددی
- استاد راهنما
- ذبیح اله زمانی, محمدرضا فتاحی مقدم نوقابی
- چکیده
- انار (Punica granatum L.) یکی از محصولات باغی مهم ایران میباشد که سابقه کشت چند هزار ساله در این کشور دارد. و در این مدت با انتخاب ژنوتیپهای برتر از طبیعت و یا تغییرات بوجود آمده در این ژنوتیپها و تکثیر رویشی آنها تنوع ژنتیکی قابل ملاحظهای در ژنوتیپهای مختلف ایجاد شده است، بنابراین احتمال وجود کلونهای متفاوت از یک رقمزیاد است. شناسایی تنوع ژنتیکی درون رقم (کلونهای هر رقم) دارای اهمیت بسزایی میباشد زیرا تعدادی از کلونهای موجود در هر رقم میتوانند دارای صفات منحصر به فردی باشند که از نظر اقتصادی دارای اهمیت بیشتری باشند. با توجه به اهمیت این موضوع، تنوع بین نمونههای چهار رقم تجاری انار از نظر مشخصات ظاهری میوه و تفاوتهای ژنتیکی با استفاده از دو روش مولکولی آی.اس.اس.آر و اس.اس.آر بررسی شد.در آزمایش اول تعداد 9 نمونه از هر کدام از ارقام تجاری انار شامل ملس ساوه، رقم آلک یوسفخانی، رقم قجاق قم و رقم چنداب ورامین،که هر کدام از 3 باغ جداگانه و هر باغ شامل 3 نمونه بود، در کنار انارهای سیاه، پوست سفید بیدانه و پوست سفید شیرین( به عنوان مجموعه خارج از گروه) به کمک 15 صفت مورفولوژیک مورد بررسی قرار گرفت. درفاصله50دندروگرامحاصلازتشابه مورفولوژیکی،کلونهایرقمملسساوهوآلکیوسفخانیهر کدام بهچهارگروهوکلونهایرقمقجاققم و چنداب ورامین هر کدام به پنج گروه تقسیم شدند. بیشتر کلونها در شاخه پنجم دندروگرام قرار گرفتند که دارای وزن میوه، طول میوه، قطرمیوه،ظرفیتآنتیاکسیدانیوآبداریآریلدرحدمتوسطیبودند. در شاخه هفتم تنها انار سیاه قرار گرفت که از لحاظ صفات مورد بررسی کمترین مقادیر را دارا بود. در آزمایش دوماز برگ درختان مذکور دی.ان.آ استخراج و با استفاده از 13 آغازگر آی.اس.اس.آر و 15 نشانگر ریز ماهواره بررسی شد. ازمجموع13آغازگربکاررفته نشانگر آی.اس.اس.آر، 114 نوارباوضوح بالاتولیدگردید.ازاینتعداد، 17 نوار یک شکل (77/16%) و 97 نوار (23/83%) دارای چند شکلی بودند. از 15 نشانگر اس.اس.آر که تکثیر و چند شکلی مناسبی نشان دادند، در مجموع 46 آلل مشاهده شد. دندروگرام بدست آمده از نشانگر آی.اس.اس.آر در حد تشابه 74/0 رقم ملس ساوه را به 3 گروه، آلک یوسفخانی را به 6 گروه، قجاق قم را به 5 گروه و چنداب ورامین را به 4 گروه تقسیم بندی کرد. دندروگرام حاصل از نشانگر اس.اس.آر در ضریب تشابه 74/0 کلونهای ملس ساوه را به 4 گروه، آلک یوسف خانی را به 8 گروه، چنداب ورامین را به 5 گروه و قجاق قم را به 6 گروه دسته بندی کرد. همبستگی بین نشانگرهای مورفولوژیکی و آی.اس.اس.آر برابر با 06/0 و با نشانگر اس.اس.آر برابر 05/0- بود که غیر معنیدار بودند و بین دو نشانگر مولکولی برابر با 41/0 بود که معنیدار گردید. نتایج این آزمایشات ثابت کرد که ارقام انار تجاری ایراندارای کلونهای مختلف میباشند و با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی و ژنتیکی میتوان کلونهای هر رقم را شناسایی کرد. تفاوتهای بوجود آمده در بین درختان مختلف هر رقم ممکن است بدلیلشرایطمحیطیمتفاوت وموتاسیونهاباشد. نامگذاریاشتباهو اختلاط ارقام توسطباغداران نیز عامل دیگری برای افزایش تغییرات در ارقام است.
- Abstract
- Pomegranate (Punica granatum L.) is one of the most important horticultural crops in iran which is cultivated for thousands of years in this country.At thisperiod due to selection of superior genotypes from nature or changes emerged in these genotypes, and their vegetative propagation, a comprehensive genetic variation has been stablished in the genotypes.So, each cultivar may have different clones. Identification of genetic variation within cultivars(clones of each cultivar) is very important, because some of themcan have unique characteristics that might be economically moreimportant. According to this issue, diversity within four commercial cultivars of pomegranate was analysed by using morphological traits and genetic variations by ISSR and SSR methods. In the First survey, 9 samplesof each commercial pomegranate cultivars including ‘Malase Saveh’, ‘AlakeYosephkhani’, ‘Ghojaghe Qom’ and ‘Chandab Varamin’which each of them selected from 3 gardensand3 samples from each garden, as well ascultivars of’Black‘, ‘Sweet’ and ’White‘(as out samples) were studied by using 15 morphological traits.At 50% similarity coefficient on the morphological denderogram clones of each of‘Malas’ and ‘Alak’divided into four groups and clones of each of ‘Chandab’and ‘Ghojagh’ divided into five groups. Most of clones were placed in the fifthbranch of the dendrogram which were moderat in fruit weight, fruit length, fruit diameter, antioxidant capacity and aril juiciness.The seven branch had only‘Black’ that was the lowest in characters. In thesecond experiment, DNA was extracted from the leaves of the trees and were analysed by using 13 ISSRand 15 microsatellite markers. The ISSR primers prodused 114 bands with high resolution. Of these 17 bandswere monomorph (16.77%) and 97 banadS (83.23%) were polymorph.From 15microsatellite primers, 46 alleles were detected. In the similarity of 0.74 from ISSRs dendrogram ‘Malase Saveh’ divided into 3 groups, ‘Alak’into 6 groups, ‘Ghojagh’ into 5 and ‘Chandab’ divided into 4 groups. Dendrogram obtained from SSRs markersin the similarity coefficient of 0.74, separated clones of ‘Malas’ into 4 groups, ‘Alak’ into 8 groups, ‘Chandab’ into 5 groups and ‘Ghojagh’ into 6 groups.Correlation among morphological traitswithISSRs and SSRs markers were 0.06 and -0.05 respectively, which were non-significant, but,correlation betweentwo molecular markers was 0.41 that was significant. The results of these experiments test proved that Iranian commercial pomegranate cultivars have different clones and can be identified by morphological and genetic markers. Differenceswhich have emerged among differenttree of each cultivar might be because of differencesin environmental conditions and mutations.The misuse of names by farmers is another factor for the increase in variations in the cultivars.