ساختار ژئومورفولوژیکی موثر بر توزیع محوطه های باستانی حوزه رودخانه سیمره
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 67637;کتابخانه دانشکده جغرافیا شماره ثبت: 2013
- تاریخ دفاع
- ۲۸ دی ۱۳۹۳
- دانشجو
- فرزانه غلامی
- استاد راهنما
- مهران مقصودی
- چکیده
- پارامترهای طبیعی عوامل اصلی و تعیین کننده جهت سکونتگاههای انسانی بخصوص محوطههای باستانی محسوب میشود. حوضه رودخانه سیمره با وسعت قابل ملاحظه خود دارای صد وچهل وهشت محوطه باستانی است که نقش عوامل طبیعی در توزیع محوطههای باستانی و تعامل بین انسان و طبیعت موضوع پژوهش حاضر میباشد. این پژوهش به بررسی نقش عوامل طبیعی و ژئومورفولوژیکی در مکانگزینی محوطههای باستانی با روش توصیفی– تحلیلی پرداخت و بر اساس ساختاری طبیعی و ژئومورفولوژیکی منطقه شامل: ارتفاع، میزان دما ، فاصله از رودخانه اصلی، شیب، فاصله از شبکه زهکشی، خاک، زمین شناسی، کاربری اراضی و نوع لندفرمها، نحوه پراکنش محوطههای باستانی را نسبت به این عوامل را مورد بررسی قرار داد. اطلاعات مورد نیاز جهت این پژوهش، از طریق مطالعات کتابخانهای (منابع نوشتاری و تصویری) و بازدید میدانی تهیه شده است. و با استفاده از نرم افزار 10.2GIS موقعیت محوطههای باستانی نسبت به عوامل طبیعی و ژئومورفولوژیکی مطالعه شد. روش تحلیل سلسله مراتبی و منطق فازی (Fuzzy) جهت تهیه پهنهبندی قابلیتهای محیطی حوضه رودخانه سیمره برای ایجاد سکونتگاه مورد استفاده قرار گرفت. نقشههای نهایی در هر دو مدل به 5 کلاس تناسب زمین طبقهبندی گردید و مشخص شد در روش تحلیل سلسله مراتبی حدود 89 درصد از محوطهها در حدود 29 درصد از مساحت منطقه و در روش منطق فازی 69 درصد محوطهها در نواحی به مساحت 7 درصد با قابلیت محیطی بسیارمناسب و مناسب استقرار یافتند. نتایچ نشان داد که روش تحلیل سلسه مراتبی روش مطلوبتری برای مکانیابی محوطههای باستانی در این محدوده است. درنهایت پس از توزیع و تحلیل محوطههای باستانی، سه عامل فاصله از رودخانه دائمی، شیب و ارتفاع، مهمترین و مؤثرترین عوامل در استقرار محوطههای باستانی و پادگانهها مهمترین عوارض ژئومورفولوژی در حوضهی رودخانه سیمره شناسایی شدند. کلید واژهها: زمین باستان شناسی، محوطههای باستانی، ساختارهای ژئومورفولوژیکی، حوضه سیمره، منطق فازی، AHP، GIS
- Abstract
- Natural parameters are main determinants for human habitants specially archeology ambits. Around Samir river with sizable and vast domain which contain one hundred and forty eight archeology compound with natural factors in distribution archeology ambits and interaction between human and nature that is the subject of present article. This survey investigated the role of natural elements and geomorphologic in habitancy of archeology ambit by descriptive-analytic methods. This paper based on evaluating natural structures and geomorphologic realm (hight, tempreture, remoteness of main branch, slope, distance of drainage system, soil, geology, land usage and land types) studied these factors toward the way of transmittal of archeology compound. Firstly vital data was gathered by libraries (visual and written sources) and observation, then they studied by using GIS 10.2 for positioning ambits in order to natural factors and geomorphology. To build residency in Samir district hierarchy and fuzzy logic methods was used for zoning of environmental capabilities. Final maps in two models classified proportion of five levels. Data revealed that in hierarchy method around 89 percent of ambits about 29 percent of surveyor of areas established approporiatly with environmental capability. And in fuzzy logic method 69 percent of compounds with 7 percent of surveyor has the same condition. Result shown that hierarchy model is more sufficient for zoning of ambit archeology in this realm. Finally after repartitioning and analyzing archeology compound explored three main factors of building ambits: remoteness of river, slope and hight. And terraces as main factor of geomorphologic complication in district of Samir river