عنوان پایاننامه
جایگاه و نقش رویه قضایی دیوان عدالت اداری در حقوق عمومی
- رشته تحصیلی
- حقوق عمومی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس قم شماره ثبت: 001606;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 56619
- تاریخ دفاع
- ۲۸ بهمن ۱۳۹۱
- استاد راهنما
- محمد جلالی(حقوق), ولی رستمی
- دانشجو
- ثریا فاطمی
- چکیده
- چکیده: دیوان عدالت اداری که به موجب اصل 173 قانون اساسی، مرجع رسیدگی به دعاوی و شکایات اداری و عهده دار نظارت بر مطابقت مقررات اداری با قانون و شرع مقدس اسلام می باشد؛ بالاترین مرجع قضایی اداری کشور و به عبارت دقیق تـر، دیوان عـالی اداری کشـور محسـوب می گردد. مرجعی قضایی که به واسطه صدور آرای قضایی در مقام حل اختلاف بین مردم و دولت، خاصّه صدور آرای وحدت رویه، همچون دیوان عالی کشور، موجد منبعی ارزشمند، با عنوان رویه قضایی است. علی رغم وجود اختلاف نظر در پذیرش رویه قضایی به عنوان منبع و موجد قواعد حقوقی، اشراف بر دستاوردها و نتایج عملی این گنجینه ارزشمند و تاکید بر کاربست های رویه قضایی در چهارچوب نظام حقوقی کشورها، مبیّن واقعیتی انکار ناپذیر مبنی بر قابلیت و توانایی رویه قضایی در ایجاد قواعد حقوقی، تکمیل قوانین و الهام بخشی به قانون گذار در تصویب قوانین می باشد. در این میان، علی رغم چالشهای فراروی رویه قضایی دیوان عدالت اداری، با ملاحظه و مداقّه در رویه عملی دیوان، می توان مواردی را یافت که رویه دیوان( اعم از رویه شعب و هیات عمومی دیوان) از طریق رفع نارسایی های قانون و ارائه تفاسیری پویا از قوانین اداری، متضمن طرح و شناسایی قواعدی در حوزه حقوق عمومی بوده است. در عین حال، مطالعه رویه قضایی دیوان از سوی قانون گذار و همچنین مقامات صالح به وضع مقررات عام الشمول اداری و تبعیت از مدلول آرای دیوان، می تواند الهام بخش ایشان در تصویب قوانین و مقرراتی واضح، پویا، مترقّی و کامل در حوزه حقوق عمومی باشد. در نوشتار حاضر، ضمن بررسی جایگاه و صلاحیت های دیوان عدالت اداری و تبیین مفهوم، اهمیت و کاربست رویه قضایی، با تفکیک رویه قضایی دیوان عدالت به رویه شعب و رویه هیات عمومی دیوان عدالت اداری، نقش و جایگاه هر یک در پرورش و تقویت بنیان های حقوق عمومی ایران، مورد واکاوی قرار خواهد گرفت. واژگان کلیدی : رویه قضایی، رای وحدت رویه، حقوق عمومی، اصول کلی حقوق عمومی، دیوان عدالت اداری
- Abstract
- The Administrative Justice Court (AJC) - which pursuant to Article 75 of The Constitution of the Islamic Republic of Iran, is the competent court to hear and resolve administrative disputes and claims and is responsible for the supervision on the conformity of administrative regulations with the Islamic rules – is considered the highest court for administrative claims or, in other words, the supreme court for administrative cases. As an important court which makes judicial decisions and resolves government-people disputes, especially through defining uniform procedures, the Administrative Justice Court plays a significant role in defining the judicial procedure, just as the Supreme Court. Despite the existing debates on whether or not to accept the judicial procedure as a basis for legal rules, having proper knowledge over the achievements and practical implications of this valuable source and emphasis on the applications of the judicial procedure to legal systems in different countries indicate an undisputable fact in connection to the capabilities and capacity of the judicial procedure in creating legal rules, supplementing existing laws, and inspiring legislators in passing new laws. Although the judicial procedure of the Administrative Justice court is facing numerous challenges, a close scrutiny of the practical procedure of AJC may indicate that the judicial procedure of AJC (whether in branches or in the Public Board) is helpful in dealing with legal deficiencies and presenting a dynamic interpretation of administrative laws based on the identification of some rules in public law. However, a review of the judicial procedure of AJC by legislators and competent authorities based on comprehensive administrative regulations and significant AJC decisions may inspire ratification of clear, dynamic, progressive, and flawless laws and regulations in the area of public law. The present study draws on the importance and competence of AJC to describe the concept, importance, and application of the judicial procedure of branches and the AJC Public Board and to examine the significance of each case in reinforcing and strengthening the foundations of public law in Iran. Keywords: Judicial Procedure; Unified Judicial Procedure; Public Law; General Principles of Public Law; Administrative Justice Court.