عنوان پایان‌نامه

اندازه گیری کارایی انرژی و تعیین شاخص های اقتصادی شالیزارهای استان مازندران به کمک روش تحلیل پوششی داده ها (DEA)



    دانشجو در تاریخ ۲۹ بهمن ۱۳۹۱ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "اندازه گیری کارایی انرژی و تعیین شاخص های اقتصادی شالیزارهای استان مازندران به کمک روش تحلیل پوششی داده ها (DEA)" را دفاع نموده است.


    محل دفاع
    کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 5614;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 59851
    تاریخ دفاع
    ۲۹ بهمن ۱۳۹۱
    استاد راهنما
    اسداله اکرم

    این مطالعه به منظور دست¬یابی به چند هدف انجام گردید که عبارتند از: بررسی میزان انرژی مصرفی و تولیدی در ارقام مختلف برنج در استان مازندران، به¬دست آوردن شاخص¬های اقتصادی برای ارقام مختلف برنج در استان مازندران، استفاده از روش ناپارامتری تحلیل پوششی داده برای بررسی کارایی شالی¬کاران از نظر اقتصادی و مصرف انرژی، تفکیک شالی¬¬کاران کارا از ناکارا و مقایسه شالی¬زارهای کارا و ناکارا به¬منظور ارائه راه¬کارهایی برای کارا شدن آن¬ها. به¬ همین منظور داده¬های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش¬نامه و مصاحبه حضوری و عمومی با 414 نفر از شالی¬کاران شهرستان¬های ساری، قائم¬شهر، -بابل، آمل و محمودآباد جمع¬آوری گردید. انرژی ورودی در کشت رقم محلی MJ/ha 60/37770 و برای ارقام پر¬محصول ¬ MJ/ha26/48167 به¬دست آمد. همچنین انرژی خروجی برای رقم طارم MJ/ha27/59309 و برای ارقام پر¬محصول ¬ MJ/ha62/117166 محاسبه گردید. اثر شرایط آبیاری، نوع رقم، برداشت و عدم برداشت کاه از مزرعه، مساحت شالی-زار و میزان مکانیزه بودن شالی¬زار بر مصرف و تولید انرژی و هم¬چنین بر شاخص¬های انرژی معنی¬دار بود. در ادامه تحلیل¬های انرژی، کارایی شالی¬زار¬ها با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده¬ها با دو مدل بازگشت به مقیاس متغیر BCC و بازگشت به مقیاس ثابت CCR و اندازه-گیری¬های ورودی محور مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس دو مدل CCR و BCC، 33 شالی¬کار (8%) و 68 شالی¬کار (16%) کارا می¬باشند. متوسط کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس به¬ترتیب 69/0، 97/0و 70/0 محاسبه گردید. نتایج مدل BCC نشان داد که کل انرژی ورودی می-تواند به اندازه 40/23% کاهش یابد که این مقدار برابر MJ/ha 27/9467 می¬باشد. شاخص¬های اقتصادی نظیر سود ناخالص، سود خالص، نسبت سود به هزینه و بهره¬وری تولید برای ارقام پرمحصول و رقم طارم به صورت جداگانه محاسبه گردید. سود خالص برای ارقام پرمحصول و رقم طارم به¬ترتیب 10526972 و 9663682 ریال بر هکتار به¬دست آمد. در ادامه تحلیل¬های اقتصادی، کارایی شالی¬زار¬ها با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده¬ها مورد ارزیابی قرار گرفت. میانگین مقادیر کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس برای شالی¬زارها به¬ترتیب برابر 97/0، 98/0 و 98/0 به¬دست آمد. کل هزینه تولید در شالی-زارهای کارا برای ارقام پرمحصول و طارم به¬ترتیب به¬میزان 88/8% و 77/7% از شالی¬زارهای ناکارا کمتر می-باشد. اثر مساحت شالی¬زار، میزان مکانیزه بودن شالی¬زار و شهرستان محل کشت بر هزینه و شاخص¬های اقتصادی تولید برنج ارقام پرمحصول و رقم طارم بررسی شد و مشخص گردید که اثر این عوامل در سطح یک درصد بر هزینه و شاخص¬های اقتصادی معنی¬دار می باشد.
    Abstract
    This study designed to achieve several goals which includes :Study of Energy consumption and production in different paddy cultivars in Mazandaran, To gain economic indicators for different rice cultivars in Mazandaran, Using non-parametric data envelopment analysis to evaluate the energy efficiency of paddy farms and economic efficiency of rice, separation of efficient farms from inefficient and comparison of efficient and inefficient farms in order to provide suggestions for making them efficient. Therefore, the required data collected by completion of questionnaires and interviewing with 414 farmers in the cities of Sari, Ghaemshahr, Babol, Amol and Mahmoodabad. Input energy of paddy obtained 37770.60 MJ/ha in Taram variety and 48167.26 MJ/ha in high yielding varieties. As well as output energy calculated 59309.27 MJ/ha in taram variety and 117166.62 MJ/ha in high yielding varieties. effect of irrigation, variety, harvest and non-harvest hay from the farm, farm size and scale of farm mechanization on energy consumption, output energy and energy Indeces was significant. then farm efficiency evaluated by using the BCC and CCR models of DEA technique. according to the CCR and BCC models, 33(8%) farmers and 68(16%) farmers was efficient. average of technical efficiency, pure technical efficiency and scale efficiency, calculated respectively, 0.69, 0.97 and 0.70. BCC model results showed that the total input energy can reduce 23.40%. this amount equales 9467.27 MJ/ha. economic indices such as gross return, net return, benefit-cost ratio and Productivity calculated separately for high yielding varieties and Taram variety. net return obtained 9663682 Rial/ha in Taram variety and 10526972 Rial/ha in high yielding varieties. In continue of economic analysis, farm efficiency evaluated by using the DEA technique. average of technical efficiency, pure technical efficiency and scale efficiency, calculated respectively, 0.97, 0.98 and 0.98. total production cost in the effective farms for high yielding varieties and Taram variety are 8.88% and 7.77% less than inefficient farms. effects of place (city) of rice cultivation, farm size and scale of farm mechanization on cost and economic indices evaluated. specified that the effect of these factors on the cost and economic indices are significant.