به «پالینواستراتیگرافی، پالئواکولوژی و مطالعه محیط دیرینه سازند سنگانه در برش قلعه جوق در غرب کپه داغ
- رشته تحصیلی
- زمین شناسی -چینه و فسیل شناسی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 5612;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 67651
- تاریخ دفاع
- ۱۵ بهمن ۱۳۹۳
- دانشجو
- حسین کاظمی اولقی
- استاد راهنما
- ابراهیم قاسمی نژادرائینی
- چکیده
- سازند سنگانه یکی از واحدهای سنگی کرتاسه تحتانی حوضه رسوب-گذاری کپه داغ در شمال شرقی ایران می باشد. این سازند در برش قلعه-جوق بطور عمده از شیل های آهکی و شیل همراه با سیلتستون و میان-لایه هایی از آهک و آهک های شیلی تشکیل شده است. سازند سنگانه بهطور همشیب در زیر سازند آتامیر و در روی سازند سرچشمه قرارگرفته است. به منظور مطالعات پالینواستراتیگرافی، پالینولوژیکی و پالئواکولوژی، 127 نمون سنگی از سازند سنگانه در برش قلعه جوق برداشت شد. با مطالع 221 اسلاید پالینولوژیکی آماده شده از نمونه های سازند سنگانه، در مجموع 37 گونه متعلق به 19 جنس از سیست داینوفلاژله ها، 13 گونه متعلق به 9 جنس از اسپورها، دو گونه از پولن ها و دو گونه از آکریتارک ها شناسایی گردید. سن سازند سنگانه در برش مربوطه بر اساس مجموعه پالینومورف های شناسایی شده، آپتین بالایی- آلبین زیرین تعیین گردید که در محدوده بایوزون Odontochitina operculata Oppel Zone قرار گرفته است. با مطالعه خرده مواد ارگانیکی موجود در اسلاید های پالینولوژیکی، این مواد به سه گروه اصلی فیتوکلاست ها (Phytoclasts) یا پالینوماسرال (Palynomacerals)، پالینومورف های دریایی (Marine Palynomorphs) و مواد ارگانیکی بی شکل (Amorphous Organic Matters) تقسیم گردید و چهار رخساره پالینولوژیکی: II:Marginal basin, III:Proximal shelf, IV:Shelf to basin transition, V:Distal shelf برای سازند شناسایی شد. با استفاده از نتایج پالینوفاسیس یک جایگاه رسوب گذاری کم عمق تا نسبتا عمیق و تحت شرایط نیمه احیایی تا احیایی ضعیف (suboxic - dysoxic) برای انباش سازند در این برش پیشنهاد گردید. مطالعات آماری بر روی برخی فاکتورهای پالینولوژیکی (نسبت فیتوکلاست-های قهوهای، به ا پک، نسبت فیتوکلاست های ا پک هم بعد به تیغه ای، نسبت مواد آلی بی شکل روشن به تیره، نسبت مواد آلی بی شکل به فیتوکلاست های قهوه ای، نسبت مواد آلی بی شکل به پالینومورف های دریایی، نسبت پالینومورف های دریایی به خشکی، میزان تنوع زیستی پالینومورف های دریایی بخصوص داینوفلاژله ها، نسبت مورفوتایپ ها C:CPPC و نسبت داینوفلاژله های پریدینیوئید به گونیالاکوئید) این نتیجه حاصل شد که سطح نسبی آب با این که نوساناتی( افزایش- کاهش) در طول سازند داشته است اما در حالت کلی از ابتدای سازند تا انتها سازند رو به افزایش بوده است. نرخ رسوب گذاری و میزان اکسیژن محلول در محیط به سمت بالای سازند روبه کاهش است که اشاره بالا رفتن سطح نسبی آب در زمان نهشته شدن سازند سنگانه دارد. در تفسیر محیط دیرینه با استفاده از نمودار مثلثی پالینومورف، محیط رسوبی سازند سنگانه از دریایی کم عمق (Shallow marine) تا سمت دریا (Offshore) پیشنهاد می-شود. همین طور با بررسی نسبت های مواد ارگانیکی با هم دیگر برای هر نمونه و با تلفیق داده های بدست آمده به منظور تحلیل نوسانات سطح آب و تفکیک واحد های سکانسی، سه سکانس رسوبی با مرزهای آن برای سازند سنگانه تفکیک گردید. واژههای کلیدی: برش قلعه جوق، چینه نگاری سکانسی،پالینوفاسیس، سازند سنگانه، ، کپه داغ، مواد ارگانیکی، محیط دیرینه.
- Abstract
- The Sanghaneh Formation is one of the lower Cretaceous rock units in Kopeh-Dagh sedimentary basin, northeast of Iran. The formation comprises mainly calcareous shale and shale with siltstone and interlaminations of limestone and argillaceous limestone. This formation is laying on Sarcheshmeh Formation and is covered by Aitamir Formation in Qaleh jegh section. For biostratighraphy, palynologycal and palaeoecology purposes, 127 rock samples collected of the formation and prepared in the palynology laboratory. According to the 221 palynology slides prepared here 19 genera and 37 species of dinocysts and some spores, pollen and two species acritarch were identified. The age of this formation in the Qaleh jegh section based on the dinoflagellate assemblage, is Late Aptian Early Albian and the identified biozone interval is Odontochitina operculata Oppel Zone. Studying the formation in Qaleh jegh section based on the three major groups of organic matter debris found in palynology slides (Palynomacerals or Phytoclasts, Marine Palynomorphs and Amorphous Organic Matters), four types of palynofacies were recognised: palynofacies II: Marginal basin, III: Proximal shelf, IV: Shelf to basin transition, V: Distal shelf. According to palynofacies analysis, the formation depositional setting varies from shallow to moderately deep environment under suboxic-dysoxic conditions. Statistical studies on palynology factors represent relative sea level increase from the base to the top of the formation. Sedimentation rates and the amount of dissolved oxygen from the base to the top of the formation decreased that confirms relative sea level rise at the time of the formation deposits. In the interpreted palaeoenvironment using ternary palynomorph plot, it is recommended that sedimentary environment of the formation is shallow marine to offshore. Similarly the stratigraphic analysis of palynofacies changes led to the separation of three sequences with their boundaries. Keywords: Qaleh jegh section, Kopeh-Dagh, Organic matters, Palynofacies, Palaeoenvironment, Sanghaneh Formetion, Sequence stratigraphy.