عنوان پایان‌نامه
بررسی امکان پرورش آزمایشگاهی زالوی طبی Hirudo medicinalis با استفاده از جیره ها و افزودنی های غذایی مختلف
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی - تکثیر و پرورش آبزیان
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6254;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 67022
- تاریخ دفاع
- ۲۷ بهمن ۱۳۹۳
- دانشجو
- علی جدیدفرد
- استاد راهنما
- مهرداد فرهنگی
- چکیده
- زالوها جزو کرم¬های حلقوی و از شاخه Annelidae و رده Hirudinea محسوب شده و تاکنون حدود 680 گونه از آن¬ها در سرتاسر جهان مورد شناسایی قرار گرفته¬ است. در کشور ما وجود بیش از 45 گونه از خانواده¬های مهم زالو در آب¬های شیرین رودخانه¬ها و آب¬های لب¬شور در حاشیه جنوبی دریای خزر گزارش شده است. شواهد حاکی از آن است که زالوهایی که تحت عنوان زالوی طبی در جهان از آن¬ها یاد می¬شود، شامل 5 گونه بوده که از مهمترین آن¬ها می¬توان به Hirudo medicinalis اشاره نمود. این گونه بومی ایران بوده و اغلب در استان¬های شمالی کشور از جمله گیلان و مازندران زیست می¬کند. از گذشته¬های دور تاکنون از زالوی طبی در طب سنتی در درمان طیف گسترده¬ای از بیماری¬ها از جمله واریس، آکنه و جوش، سینوزیت و ... در نقاط مختلف دنیا استفاده به عمل می¬آید. اخیرا خواص درمانی خارق¬العاده ترکیبات زیست¬فعال موجود در بزاق دهان زالو در مجامع علمی پزشکی معتبر جهان مورد تایید واقع شده است. با وجود اهمیت زیاد این گونه ارزشمند، گسترش آلودگی¬های زیست¬محیطی و صید بی¬رویه زالوها به منظور بهره¬برداری از آن¬ها در زمینه¬های مختلف علوم پزشکی، بیوشیمی، سم¬شناسی، صیادی و ... در جهان موجب شده تا این گونه مهم در لیست موجودات در معرض خطر انقراض قرار گیرد. با این حال مطالعات محدودی در ارتباط با شرایط بهینه پرورش این گونه در سطح بین¬المللی صورت گرفته است. در عین حال نتایج مطالعات مذکور با موفقیت چندانی همراه نبوده است. به علاوه با وجود احداث مراکز تکثیر و پرورش زالوی طبی در کشور، هیچ گونه مطالعه مدونی در زمینه بیوتکنیک پرورش و به ویژه تهیه جیره¬های غذایی مناسب برای تولید انبوه زالو در منابع علمی معتبر منتشر نشده است. این پژوهش در قالب دو آزمایش طراحی و به مرحله اجرا درآمد. در آزمایش اول حضور پرمیکس مواد معدنی در آب، خاک و آب و خاک با استفاده از 4 تیمار (یک تیمار شاهد و سه تیمار آزمایشی) در قالب یک طرح کاملا تصادفی انجام شد. نتایج در پایان دوره 60 روزه آزمایش نشان داد که ترکیب پرمیکس مواد معدنی با آب و خاک موجب کاهش بیش از حد شاخص¬های رشد و بقا و همچنین تخریب بافت روده در مقایسه با تیمار شاهد می¬گردد. همچنین آنالیز آب و خاک تیمار شاهد نشان داد که استفاده از آب و خاک محیط پرورش طبیعی زالو به عنوان مناسب¬ترین محیط پرورش عمل کرده و بیشترین بازده را از نظر شاخص¬های رشد و بقای زالوها موجب می¬شود (05/0?P). با استناد به نتایج آزمایش اول، آزمایش دوم با استفاده از محیط پرورش طبیعی شامل آب و خاک (فاقد پرمیکس مواد معدنی) و همچنین تلفیق خون تازه گاو با 3 عامل اصلی (A) محلول آب پنیر و عسل در دو سطح 3 و 6 میلی¬لیتر، (B) نوکلئوتید در دو سطح 5/0 و 1 گرم و (C) پرمیکس ویتامینه در دو سطح 1 و 2 گرم به عنوان جیره غذایی در 9 تیمار (یک تیمار شاهد و هشت تیمار آزمایشی) در قالب یک طرح فاکتوریل (2×2×2) طراحی و به مرحله اجرا درآمد. نتایج آزمایش مذکور نشان داد که در اکثر شاخص¬های مورد مطالعه تاثیر عوامل اصلی A و C به طور مجزا معنی¬دار نبوده و تنها عامل اصلی B اثر معنی¬داری از خود نشان داد. با این حال تنها اثر متقابل عوامل A×B×C در اکثر شاخص¬ها معنی¬دار بود. همچنین استفاده تلفیقی از برخی جیره¬های غذایی در مقایسه با جیره غذایی شاهد باعث بهبود معنی¬دار شاخص¬های رشد، تولیدمثل و بافت¬شناسی دستگاه گوارش و تولیدمثل در زالوی طبی شد (05/0?P). آنالیز نتایج آزمایش دوم در قالب یک طرح کاملا تصادفی موید این نکته بود که تیمار 8 (6 میلی-لیتر محلول آب پنیر و عسل، 5/0 گرم نوکلئوتید و 1 گرم پرمیکس ویتامینه) به عنوان بهترین جیره غذایی انتخابی موجب بهبود معنی¬دار شاخص¬های رشد و تولید مثل در زالو در مقایسه با تیمار شاهد شد (05/0?P).
- Abstract
- Leeches are a group of annelid worms (phylum: Annelidae; Class: Hirudinea) and over 680 species of them have already been identified. The presence of more than 45 species of leeches families were reported in Iranian freshwater rivers, as well as, brackish waters of southern parts of the Caspian Sea. Based on available evidences, there are 5 species of leeches that are referred as medicinal leeches which the most important of them is Hirudo medicinalis. This species is an endemic one in the northern regions of Iran (Guilan and Mazandaran provinces). Medicinal leech has been used from the past to the present in treating vast ranges of diseases including veines, acne, sinusitis and ... in different parts of the world. Recently, therapeutic effects of the extraordinary bioactive compounds, which exist in saliva of leech have been confirmed by authoritative medical communities. Despite the high importance of this species, due to the increased environmental pollutions as well as its over-exploitation because of its application in medicine, biochemistry, toxicology, fisheries and … in the world, this species has been included in the list of threatened species. However, limited studies have been internationally conducted concerned with the optimum culture conditions of this specie and mostly without many success. Despite establishing culturing enterprises of H. medicinalis in Iran, no reliable data has been published in creditable sources about neither the culturing biotechnique nor the formulation of appropriate diets for it. The present study has been conducted through implementing two consecutive experiments. In the first experiment the effect of adding minerals premix in water, soil and water-soil were investigated in four treatments (three experimental treatments and a control group) through using a completely randomized design. Results showed that the combination of mineral premix with water and soil can result in decreasing the growth and survival rates, as well as, the destruction of intestine tissue compared to the control group. Data showed that the water and soil of the natural habitat of this species is the best culture media which led to the highest efficiency in terms of growth and survival rate in leech (P?0/05). Considering the results of the first experiment, the second study was performed via a factorial design (2×2×2) using the soil and water of the natural habitat (without adding minerals premix and a combination of fresh cattle blood as the base diet and three additives (main factors) including (A) the combination of honey and whey (3 and 6 ml), (B) a nucleotide (0/5 and 1 g), and vitamins premix (1 and 2 g) respectively, as 9 treatments (8 experimental treatments and 1 control group). Results showed that the main effects of factors A and C were not significant regarding the studied indices, however the main effect of factor B was significant. However, the interaction of factors A×B×C was significant in terms of studied indices. Meanwhile, using some diets resulted in improvement of growth, reproduction and digestive tract histology indices compared to the control diets (P?0/05). Results of the second experiment indicated that treatment 8 (6 ml of whey and honey solution, 0/5 g nucleotide and 1 g vitamin premix) was the best selective diet that improved the growth and reproduction indices of leech compared to the control treatment (P?0/05).
