عنوان پایان‌نامه
ارزیابی کمی اثرتغییرپذیری اقلیمی و فعالیت های انسانی بر رواناب
- رشته تحصیلی
- مهندسی منابع طبیعی - -آبخیزداری
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6786;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73435;کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 6786;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 73435
- تاریخ دفاع
- ۱۲ بهمن ۱۳۹۳
- دانشجو
- حمیدرضا قره چائی
- استاد راهنما
- علیرضا مقدم نیا
- چکیده
- اکوسیستم های مناطق خشک و نیمه خشک حساسیت بسیار بالایی به تغییرات دارند. نوسان در متغیرهای اقلیمی و افزایش فعالیت‌های انسانی، دگرگونی در فرایندهای هیدرولوژیکی و به تبع آن تخریب ساختار این اکوسیستم‌ها را بدنبال دارد. بنابراین به منظور مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب و توسعه پایدار اقتصادی-زیست محیطی، ارزیابی اثر تغییر پذیری اقلیمی و فعالیت های انسانی به عنوان دو فاکتور عمده اثر گذار بر فرایندهای هیدرولوژیکی بسیار مهم می باشد. در این مطالعه اثرات تغییر پذیری اقلیمی و فعالیت های انسانی در رواناب حوزه‌های آبخیز طشک بختگان، دریاچه ارومیه، کشکان و هامون جازموریان، در طی سال های 1391-1351 بررسی شد. دوره واسنجی و اعتبارسنجی با شرایط سطحی طبیعی، با استفاده از نقطه تغییر معنا دار آماری رواناب سالانه، تعیین شد. سهم اثرات تغییر پذیری اقلیمی و فعالیت های انسانی بر رواناب، با استفاده از روش های تحلیل حساسیت هیدرولوژیک و الاستیسیته اقلیمی تخمین زده شد. نتایج نشان داد که از سال های 1378-1374 رواناب تمام حوضه‌ها به طور معنی‌داری کاهش یافته است. رواناب به تغییرات بارش نسبت به تغییرات تبخیر تعرق پتانسیل حساس تر بود. برآوردهای هر دو روش در ارزیابی اثرات تغییر پذیری اقلیمی و فعالیت‌های انسانی بر رواناب تقریبا مشابه بود. فعالیت‌های انسانی در هر سه زیر حوضه از حوزه آبخیز دریاچه ارومیه با سهمی بیش از 80 درصد و در حوزه آبخیز کشکان با سهمی برابر با 64/68 درصد فاکتور اصلی کاهش رواناب این حوزه ها بوده است. در حوزه آبخیز هامون جازموریان سهم هر دو فاکتور تقریبا یکسان و در حوزه آبخیز طشک-بختگان، تغییر پذیری اقلیمی فاکتوری اثر گذارتر تشخیص داده شد. در این حوزه سهم تغییر پذیری اقلیمی در کاهش رواناب 45/62 درصد و سهم فعالیت های انسانی 55/37 درصد برآورد شد. این مطالعه اساسی علمی برای درک دلایل کمبود منابع آب و اطلاعات مفیدی به منظور برنامه ریزی و مدیریت منابع آب اکوسیستم های شکننده فراهم می آورد.
- Abstract
- Arid and semi-arid ecosystems are very high sensitivity to changes. Fluctuations in climate variabels and increasing human activities; will become to changes in hydrological processes in these ecosystems, and they lead to degradation structures consequently. Assessing the impact of climate variability and human activity on hydrological processes is important for water resources planning and management and sustainable development of eco-environmental systems. In this study, climate variability and human activities effects on streamflow . Tashk-Bakhtega, Orumia Lake, Kashkan and Hamun-Jazmurian catchments were investigated in the 1972-2011. the calibration and validation period with natural runoff was determined by using a statistically significant change point of the annual streamflow this catchments The contributions climate variability effects and human activities on runoff were estimated by using the hydrological Sensitivity and climate elasticity methods. The results showed that almost all the catchments exhibited significant decreasing trend of streamflow in the early 1996-2000s. runoff showed more sensitivity to precipitation than potential evapotranspiration. Similar estimates of human activity and climatic effects on runoff in all catchments were obtained from the two methods. Results indicated human activities was the main factor that decreased runoff with more contribution of 80 %, in the three sub catchments Orumia Lake, and 68/46 % in Kashkan catchments. In Hamun-Jazmurian catchment contribution this factors was almost similar and climate variability was effectiv factor in reducing runoff Tashk-Bakhtega catchment. This in chatchment contribution climate variability was 62/45 % and contribution human activities 37/55 % were estimated. The study provides scientific foundation to understand the causes of water resources scarcity and useful information for the planning and management of water resources in the ecological fragile arid area. Keywords: climate variability; human activities; runoff trends; hydrological Sensitivity method; climate elasticity method.
