تجزیه ژنتیکی صفات مرتبط با میوه در طالبی از طریق تلاقی دای آلل
- رشته تحصیلی
- مهندسی تولیدات گیاهی- اصلاح گیاهان باغبانی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس ابوریحان شماره ثبت: 888;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 68799
- تاریخ دفاع
- ۱۵ بهمن ۱۳۹۳
- دانشجو
- علیرضا پویش
- استاد راهنما
- محمود لطفی
- چکیده
- در ایران طالبی ( Cucumis melo L.) گیاهی مهم و اقتصادی است. در این مطالعه توارث و ترکیب-پذیری صفات مختلف در تعدادی از ارقام شناخته شده و مهم طالبی بومی ایران در قالب روش تلاقی دای¬آلل مورد ارزیابی قرار گرفتند در مرحله اول (اواخر زمستان) این هفت والد شامل شش رقم بومی به نام¬های ریش-بابا، ساوه¬ای، سمسوری، شاه¬آبادی، تیلِ¬ طرق، گرمک و یک رقم رایج وارداتی به نام آناناسی در گلخانه کشت شدند و بعد از گلدهی به صورت یک¬طرفه بین آن¬ها تلاقی دستی صورت پذیرفت. در تابستان همان سال هفت رقم والد به همراه 21 ژنوتیپ حاصل از تلاقی آن¬ها در قالب طرح بلوک کامل تصادفی کشت و تجزیه دای¬آلل به روش گریفینگ و هیمن و جینگز روی صفات مهم آن¬ها انجام گردید. در تجزیه گریفینگ ترکیب¬پذیری عمومی (GCA) و ترکیب¬پذیری خصوصی (SCA) تقریباً برای اغلب صفات که مهمترین آن¬ها همچون عملکرد، وزن میوه، تعداد میوه طول دوره زایشی و قند میوه معنی¬¬دار شدند. والد آناناسی بیشترین میزان ترکیب-پذیری عمومی مثبت و معنی¬دار را برای صفات کلروفیل A، کلروفیل B، کاروتنویید، محتوای کلروفیل برگ، طول میوه، سفتی گوشت و مواد جامد محلول و کم¬ترین مقدار را برای صفت روز از گلدهی تا برداشت میوه نشان داد. همچنین والد ریش¬بابا دارای بالاترین میزان ترکیب¬پذیری عمومی مثبت و معنی¬دار برای صفات مهم تعداد میوه، عملکرد و عرض میوه بود در حالی که بالاترین میزان برای صفات وزن میوه و ضخامت گوشت مربوط به والد تیل و برای ضخامت پوست متعلق به والد گرمک بود. بنابراین برای اصلاح وزن میوه و ضخامت گوشت می¬توان از والد تیل استفاده کرد. برای اصلاح عملکرد والد ریش¬بابا مناسب خواهد بود. برای اصلاح ارقام داخلی برای صفت مواد جامد محلول (شیرینی) می¬توان از رقم آناناسی به عنوان والد دهنده ژن¬های مطلوب استفاده کرد. دورگ ریش بابا × گرمک و ساوه¬ای × گرمک بیشترین ترکیب¬پذیری خصوصی معنی¬دار را برای صفات مختلف میوه داشتند. بنابراین می¬توان از این دو رقم برای توسعه بذر هیبرید به منظور دستیابی به عملکرد بالاتر استفاده نمود. واژه¬های کلیدی: .Cucumis melo، ترکیب¬پذیری عمومی و ترکیب¬پذیری خصوصی. بهنژادی، دورگ گیری، وراثت پذیری
- Abstract
- Abstract: Cantaloupe is an economically important species of Cucurbitaceae in Iran. A diallel cross analysis were used in cantaloupe to evaluate some quantitative traits and to determine genetic parameters and genetic control for these traits. Six Iranian landraces including Rish-baba, Samsouri, Savei, Shah-abadi, Garmak, Till-toroq and one forign cultivar of Annanasi were crossed as 7×7 on March. 2014 in a diallel cross design.The genotypes (includeing parents and F1) were grown in a randomized complete block design (RCBD) with three replicates. Seven traits were evaluated in summer 2014. The genotypes for all traits showed significant differences. Analysis of diallel dataset was performed by methods of Jinks and Hayman and Griffing. General combining ability (GCA) for all traits and specific combining ability (SCA) also for almost all traits were significant. Till-toroq had the best general combining ability for fruit weigh, and flesh thickness. Rishbaba had the best general combining ability for yield, fruit number and width of fruit and Annanasi has the best general combining ability for Chlorophyll A, Chlorophyll B, Carotenoid, leaf Chlorophyll, flesh thickness, fruit length and total soluble solids. Thus thses genotypes can be used as gene donars for improving other melon genotypes. Heterosis based on better parent was found for traits such as yield, fruit weight, number of fruits, fruit length and flesh thickness. The Rishbaba× Garmak and Savei× Garmak hybrid had the highest significant specific combinig abilities for many traits. Selfing of these two genotypes for a few more generations will produce inbred lines which can be crossed and evaluated for development of hybrid variety. Diallel analysis by Haymans method showed that day from flowering till fruiting, fruit width. fruit lenght and total soluble solids of fruits were controlled by super dominance and complete dominance. Key words: General combining ability, Specific combining ability, Breeding, hybridization, heritability