بررسی روند تغییرات کمیت و کیفیت آبهای زیرزمینی با استفاده از زمین آمار:مطالعه موردی دشت راور
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 67783
- تاریخ دفاع
- ۲۹ بهمن ۱۳۹۳
- دانشجو
- مارال باباخانی
- استاد راهنما
- غلامرضا زهتابیان, امیر رضا کشتکار
- چکیده
- سفرههای آب زیرزمینی یکی از منابع مهم تأمین آب برای کشاورزی، صنایع و آشامیدن هستند. تحقیق حاضر به منظور بررسی روند تغییرات کمیت و کیفیت آبهای زیرزمینی دشت راور در دوره آماری 10 ساله با استفاده از روشهای زمینآماری انجام گردید. در این پژوهش پس از انتخاب مناسبترین روش درونیابی برای پیشبینی تغییرات مکانی (کل املاح محلول، هدایت الکتریکی، سختی کل، نسبت جذب سدیم، آنیونها، کاتیونها و اسیدیته) نقشههای پهنهبندی پارامترهای کیفی دشت راور در سه دوره زمانی شامل دوره اول (1384-1381)، دوره میانی (1388-13885) و دوره پایانی (1391-1389) در دو فصل تغذیه و برداشت با استفاده از نرمافزارArcGIS 10.1 تهیهشد. به این منظور دادهها را در برنامه GS+ 5.1 مورد ارزیابی قرارداده و پس از انجام محاسبات، بهترین مدل برازششده را که دارای کمترین خطای برآوردی بود مشخصکرده و از آن مدل در پهنهبندی پارامتر مورد نظر استفاده شدهاست. نتیجه این تحقیق نشان داد که با توجه به کمترین میزان خطای برآوردی در بررسی خطاها در هر یک از روشهای کریجینگ، روش کریجینگ با مدل واریوگرامی گوسی و کروی به عنوان مناسبترین روش درونیابی برای پهنهبندی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی انتخاب شد. نتایج حاصل از پهنهبندی کل املاح محلول آب زیرزمینی در محدوده مورد مطالعه نشان داد که مقدار مواد جامد محلول در طول دوره آماری روند افزایشی داشتهاست. با توجه به میزان مواد جامد حل شده، مقدار هدایتالکتریکی در آب زیرزمینی بسیار متغیر است. کیفیت آب از نظر کشاورزی بر اساس معیار طبقهبندی ویلکوکس نامناسب بوده که نشاندهنده روند افزایشی مقدار هدایتالکتریکی در طول دوره آماری بودهاست. در دوره اول مقدار نسبت جذب سدیم در کل محدوده دشت تقریباً در یک دامنه 16-14 قرارگرفتهاست اما از دوره میانی تا دوره پایانی روند تغییرات به صورت افزایشی بودهاست. مقدار یونها از دوره اول تا دوره پایانی روند نزولی داشته است و مقدار آن کاهش یافته است. مقایسه نقشههای افت آب زیرزمینی در طول دوره آماری نشان دهنده افت سطح آب زیرزمینی در سطح آبخوان دشت میباشد. به طور متوسط بیشترین میزان افت سطح آب زیرزمینی در بخش شرقی دشت در محدوده چاه پیزومتری دقراور و کمترین میزان افت در قسمت غربی دشت در محدوده چاه پیزومتری یوسفآباد مشاهده شد. در طول دوره آماری نشان داد که روند افت شدید سطح آب زیرزمینی در سطح دشت قابل توجه بود. نتایج به دست آمده نشان دهنده روند افزایشی افت سطح آب زیرزمینی در سطح دشت راور در طول دوره مطالعاتی بود. کلمات کلیدی: تغییرات مکانی، دشت راور ، زمینآمار، کمیت آب زیرزمینی، کیفیت آب زیرزمینی
- Abstract
- Groundwater aquifers are an important source of water supply for agriculture, industry and drinking. The present study investigates the changes in the quantity and quality of groundwater in the Ravar plain (10-year period) using geostatistical methods. In this study, after selecting the appropriate spatial interpolation method to draw quality parameters (TDS, SAR, EC,TH, pH, Anions and Kations) zoning maps of Ravar plain in three periods of time, include the first period (1381-1384), an intermediate period (1385-1388) and the final period (1389-1391) in two seasons using ArcGIS 10.1. For this purpose, datas were evaluated in GS+ 5.1 software, after calculation, the best model was determined by the lowest estimated error, and the model is used in the zoning of the parameters. The results of this study showed that due to the lowest estimation error, In each of the geostatistics methods (Kriging), Kriging method with Gaussian variogram model as appropriate interpolation method were selected for zoning of the quality parameters. The results of the spatial analysis of TDS in the study area showed that TDS have been increased. Due to the amount of dissolved solids, EC amount of water is highly variable. At the end of the period in much of the plains water quality of agricultural according to the Wilcox classification criteria is inappropriate which represents the increase of electrical conductivity (EC) during the period. Anions and kations amount during the periods trends has been descending and its value is reduced. Maps of underground water loss showing a drop in water levels in the aquifer during the periods. The highest decline in groundwater levels in the eastern part of the plain and the lowest drop in the western part of the plain was observed. The sharp drop in groundwater levels in the plain is significant. The results show the increasing trend of decline in groundwater levels in plain Ravar during the studies. Keywords: Geostatistics, Groundwater quality, Groundwater quantity ,Ravar plain, Spatially changes.