عنوان پایان‌نامه
بررسی کانه¬زایی آهن در محدوده گنبد آتشفشانی کوه بابا (جنوب هشترود)
- رشته تحصیلی
- زمین شناسی_پترولوژی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه پردیس علوم شماره ثبت: 5606;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 67168
- تاریخ دفاع
- ۲۶ بهمن ۱۳۹۳
- دانشجو
- رحیم بنانج
- استاد راهنما
- داریوش اسماعیلی
- چکیده
- کانسار اکسید آهن آپاتیت دار کوه بابا در 220 کیلومتری جنوب تبریز و در شهرستان هشترود، در یک منطقه کوهستانی واقع شده است، که بلندترین نقطه آن به ارتفاع 2825 متر از سطح دریا مربوط به قله کوه بابا می باشد. این محدوده در زون ایران مرکزی و زیرزون ارومیه- دختر قرار دارد. در محدود? کوه بابا، قدیمی ترین رخنمونهای سنگی مربوط به سازند قرمز زیرین بوده که از سنگ های رسوبی تخریبی مانند کنگلومرا و ماسه سنگ برنگ قرمز و به سن اولیگوسن تشکیل شده اند. این مجموعه توسط لایه هایی از مارن، ماسه سنگ، توف و کنگلومرا با سن میوسن آغازی-میانی و بصورت دگرشیب پوشیده شده است. بطرف بالا، فعالیت های آتشفشانی از نوع متوسط تا بازیک منجر به تشکیل گدازه های آتشفشانی از جنس آندزیت، بازالت و آندزیت بازالت شده اند. در اواخر دوره پلیوسن فعالیت های آذرین بازیک تا حدواسط در اطراف گنبد منجر به تشکیل سنگ های میکروگرانولار با ترکیب سنگ شناسی گابرو، دیوریت شده اند، که توده های ساب ولکانیک محسوب می شوند. حاصل این نوع فعالیت های ماگمایی، تشکیل محلول-های هیدروترمالی مهم و گسترده ای در این منطقه بوده و پدیده هایی مانند دگرسانی سنگ ها و تشکیل اندیس های فلزی با ارزش از پیامدهای آن محسوب می شود. در نهایت فوران آتشفشانی کوه بابا با ترکیب سنگ شناسی حدواسط تا اسیدی باعث تشکیل گنبد آتشفشانی کوه بابا از سنگ های آندزیتی و داسیت آندزیتی در اواخر دوره پلیوسن و اوایل کواترنر شده است. کانی زایی آهن در این منطقه، در چهار اندیس معدنی در اطراف گنبد کوه بابا تشکیل شده است، که مهمترین و بزرگترین آن همان کانسار آهن مورد مطالعه ی ما (اندیس شماره یک) می باشد. ماده معدنی به شکل توده ای، رگه ای و استوک ورکی است که دارای بافت های نواری، توده ای، برشی و رگه-رگچه ای است. مهمترین کانی های موجود در این کانسار شامل مگنتیت، آپاتیت و پیریت می باشد. کانی های سوپرزن از جمله هماتیت، لیمونیت و گوتیت در اثر فرآیندهای هوازدگی تشکیل شده اند. دگرسانی های آرژیلی، اکتینولیتی، سیلیسی، سریسیتی، متاسوماتیسم پتاسیک و کلریتی- اپیدوتی از دگرسانی های اصلی در این کانسار هستند که وسعت دگرسانی آرژیلیک از بقیه بیشتر است. مطالعات انجام شده بر روی عناصر نادر خاکی بیانگر غنی شدگی این کانسار از عناصر نادر خاکی سبک (LREE) نسبت به عناصر نادرخاکی سنگین (HREE) است. الگوی REE مگنتیت و سنگ های دربرگیرنده، مشابه هم بوده و یک ارتباط ماگمایی را بین آنها نشان می دهد. همچنین، محتوی REE مگنتیت نسبت به سنگ های دربرگیرنده بالاتر است. مقایسه مهم ترین ویژگی های کانسار اکسید آهن کوه بابا (از جمله محیط تکتونیکی، سنگ میزبان، کانی شناسی، دگرسانی، ساخت و بافت) با ویژگی های تیپ مختلف کانی زایی آهن در دنیا، نشان می دهد که کانسار آهن آپاتیت دار کوه بابا بیشترین شباهت را با کانسارهای اکسید آهن آپاتیت دار تیپ کایرونا دارد که این کانسارها زیر گروه کانسارهای تیپ اکسید آهن-مس-طلا هیدروترمال (IOCG) می باشد. کلمات کلیدی: اکسید آهن آپاتیت دار، توده های ساب ولکانیک، کایرونا، کانسارهای IOCG، کوه بابا، قره آغاج، ارومیه-دختر.
- Abstract
- The Koh-e- Baba apatite-iron oxide deposit is located about 220 km SSE of Tabriz close to the Hashtrood city in the mountainous region with 2825 M above sea level. This area is part of central iran zone and Urmieyeh- Dokhtar magmatic arc. The oldest units at the Koh-e- Baba region are deterial sedimants of lover red formation which overlied unconformaly with complex set of Miocene age upper red formation sedimentary units include marn, sandstone, conglomerate and tuffs. Volcanic activity in late miocene produced Basalt, Andesit, Andesi-Basalt rocks. Micro-gabbro and Micro-diorit sub-volcanic activity in Pliocene led to hydrothermal alteration and iron mineralization as four main Hematite and magnetite veins in the south and south eastern flank of dome. Fainally, volcanic activity in late Pliocene produced a cone-shaped lavas dome composed of dacite and andesi-dacite Koh-e-Baba volcanic dome. Geometry of the ore bodies is of massive, vein and stockwork type and their texture is massive, banded, brecciated and vein-veinle.The most important minerals at Koh-e- Baba deposit are magnetite, apatite, pyrite. The supergene minerals like hematite and goethite have been formed due to weathering and supergene processes. The main alterations in the deposit are silicification, K-feldspar metasomatism, actinolitization, argillic, sericitization and chlorite-epidotic. argillic alterations are more abundant than the other alteration. Rare earth elements (REE) studies demonstrate that the deposit is more enriched in LREE than in HREE. The REE patterns in the magnetite and host rocks are similar suggesting a magmatic relationship. Comparison of the most important characteristics of the Kohe Baba iron-oxide apatite deposit (including tectonic setting, host rock, mineralogy, alteration, structure and texture) with those of various types of iron mineralization in the world suggest that Koh-e-Baba iron-oxide apatite deposit shows the most similarity with the Kiruna type iron-oxide apatite deposits classified as a subgroup of hydrothermal Iron Oxide Copper Gold (IOCG) deposits. Keyword: apatite-iron oxide, sub volcanic plutons, Kiruna, IOCG type deposits, Koh-e-Baba, Qara Aghaj, Urmieyeh- Dokhtar.
