عنوان پایان‌نامه
اولویت بندی انواع سوخت های رایج جایگزین بنزین برای خودروهای سبک در ایران با استفاده از روش های تصمیم گیری چندشاخصه
- رشته تحصیلی
- مدیریت صنعتی - تحقیق در عملیات
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 66523
- تاریخ دفاع
- ۱۷ بهمن ۱۳۹۳
- دانشجو
- محمدهادی صحت پور
- استاد راهنما
- عالیه کاظمی
- چکیده
- برنامه¬ریزی و تصمیم¬گیری در حوزه¬های گوناگون انرژی، مبحثی بسیار حیاتی و در عین حال، پیچیده می-باشد. درکشور ما استفاده بی¬رویه و نامناسب از سوخت¬های فسیلی به¬خصوص بنزین، چالش¬های زیادی را ایجاد کرده است لذا در این تحقیق سعی شده تا با اتکا به تکنیک¬های تصمیم¬گیری چند شاخصه به الویت بندی سوخت¬های جایگزین بنزین در خودروهای سبک با در نظر داشتن افق میان مدت پرداخته شود. به همین منظور در ابتدا، با استفاده از کتب، مقالات و نظرات خبرگان مربوطه، سوخت¬ها و معیارهای جامعی فراهم آمده و در ادامه در قالب روش دلفی و با بهره¬گیری از نظرات افراد باسابقه و فعال در حوزه انرژی و به طور خاص، بخش حمل و نقل، سوخت¬های مناسب و شاخص¬های مؤثر تعیین شده است. سوخت¬های نهایی جایگزین شامل گاز طبیعی فشرده، گاز نفتی مایع، گازوئیل، اتانول، بیودیزل، بیوگاز، هیدروژن و الکتریسیته بوده و هم¬چنین شاخص¬های نهایی در نظر گرفته شده شامل هزینه، ملاحظات فنی، امنیت انرژی و توسعه پایدار می¬باشد. وزن هر شاخص نیز با استفاده از روش فازی محاسبه شده و با استفاده از سه روش معتبر SIR، TOPSIS و VIKORگزینه¬ها رتبه بندی شده¬اند. سپس جهت اجماع، نتایج حاصله با به¬کارگیری روش ادغام کپ¬لند تجمیع شده و الویت¬بندی نهایی سوخت¬های جایگزین مشخص ¬گردیده است. سوخت گاز طبیعی در الویت نخست قرار گرفته و در ادامه گاز مایع نفتی ، نفت گاز، اتانول، بیودیزل، الکتریسیته، بیوگاز و هیدروژن به ترتیب در رده¬های بعدی قرارگرفتند.گاز طبیعی سوختی به مراتب پاک¬تر از بنزین بوده که با توجه به وجود منابع عظیم درکشور و همچنین وجود تکنولوژی بومی، در صورتاحداث جایگاه¬های عرضه مکفی, امکان تخصیص سهم بیشتری در سبد سوخت خودروهای سبک به این سوخت وجود خواهد داشت. هم¬چنین نتایج حاصله حاکی از ادامه تسلط سوخت¬های فسیلی در بخش حمل و نقل کشور بوده و در رابطه با سوخت¬های تجدیدپذیر، خلأ برنامه¬ریزی منسجم در زمینه¬های کشت و برداشت منابع اولیه گیاهی و همچنین امور پژوهشی مرتبط با تولید و به¬کارگیری این نمونه از سوخت¬ها کاملاً محسوس می باشد.¬ در ادامه با نگاهی به نتایج به¬دست آمده و بررسی سبد سوخت مصوبسال 1388، پیشنهادهایی در رابطه با استفاده از سوخت¬های جایگزین ارائه شده است.
- Abstract
- Planning and decision-making in the various areas of energy are very critical and complex issues. Excessive and inappropriate use of fossil fuels, particularly gasoline, has created many challenges in Iran. Considering a mid-term horizon, this study utilized MADM approaches to evaluate gasoline alternative fuels. For this purpose, initially, using books, articles and relevant experts opinions, fuels and comprehensive criteria were provided and then utilizing the opinions of experienced and active experts in the field of energy and in particular the transport sector, appropriate fuels and effective metrics were set through the Delphi method. Final alternatives include compressed natural gas, liquefied petroleum gas, diesel, ethanol, biodiesel, biogas, hydrogen and electricity, and also the final considered criteria include cost, technical considerations, energy security and sustainable development. The weight of each index is calculated using the fuzzy method and alternatives were assessed by three validated methods including SIR, TOPSIS and VIKOR. In order to further consensus, the results of three MADM methods were integrated by means of Copeland technique and final alternatives ranking was determined. Final ranking was turned out to be compressed natural gas, liquid petroleum gas, diesel, ethanol, biodiesel, electricity, biogas and hydrogen respectively.
