سیاستگذاری هویتی در آموزش رسمی ایران: تحلیل محتوای کتاب های علوم اجتماعی مقطع متوسطه دوره پهلوی دوم
- دانشجو
- احمد کاظمی زرومی
- استاد راهنما
- ملیحه شیانی
- رشته تحصیلی
- برنامه ریزی رفاه اجتماعی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 64994;کتابخانه دانشکده علوم اجتماعی شماره ثبت: رس 4662
- تاریخ دفاع
- ۲۶ اسفند ۱۳۹۲
- چکیده
- بحث بر سر هویت اجتماعی به عنوان مسئله ای اجتماعی در دوره ی معاصر بوجود آمده است. نگاه انتقادی نسبت به این مقوله تا قبل از بحث های جدید در حوزه ی علوم اجتماعی وجود نداشته است ولی این مسئله اثرات خود را به صور گوناگون بر محیط اجتماعی انسان ها گذاشته است که از مهمترین آنها نهاد آموزش در هر جامعه بوده است. نهاد آموزشی به عنوان سازوکاری محتوایی و صوری برای بازتولید ارزش های هرجامعه شناخته می شود و هویت به عنوان اولین پیش داشته های هر شخص از جمله مهمترین آنها بوده است. اما مسئله ای که این تحقیق سعی در واکاوی آن دارد بدین ترتیب است: بررسی ابعاد هویت اجتماعی در نهاد آموزشی دوره ی پهلوی دوم با تاکید برکتاب های علوم اجتماعی دوره ی متوسطه. در روش تحقیق بنا به اقتضای موضوع تحقیق به شیوه ی کیفی و از تکنیک تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. با توجه به این امر که کتاب های درسی به عنوان مهمترین بخش رسانه ی محتوایی یک نهاد آموزشی می تواند به حساب آید کتاب های تعلیمات اجتماعی دوره ی پهلوی دوم در سه دهه پایانی آن مورد تحلیل محتوای کیفی قرار گرفت. از میان روش های تحلیل محتوای کیفی به صورت تلفیقی از دو روش تحلیل محتوای عرفی و جهت دار استفاده شد. با استفاده از نمونه گیری هدفمند تعداد شش کتاب انتخاب گردید که در هر دهه دو کتاب منظور شد. تحلیل محتوای کتاب های علوم اجتماعی دوره ی پهلوی با توجه به ابعاد هویت اجتماعی (هویت ملی، هویت مدرن-غربی، هویت دینی- مذهبی و هویت قومی- محلی) نشان می دهد که به هویت مدرن- غربی نسبت به دیگر هویت ها توجه بسیار زیادی شده است. از این رو هویت ملی نیز با توجه به مفاهیم ملت، میهن و باستان گرایی مورد توجه است و از دو هویت دیگر نیز چندان خبری نیست. هرچند هویت مذهبی اغلب زمانی به کار برده می شود که در خدمت دیگر هویت ها و مخصوصاً هویت مدرن- غربی باشد.
- Abstract
- چکیده انگلیسی ندارد