عنوان پایان‌نامه
احکام مریض در فقه اسلامی و حقوق مدنی ایران
- رشته تحصیلی
- فقه شافعی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی شماره ثبت: 1728ف;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 40877
- تاریخ دفاع
- ۰۱ تیر ۱۳۸۷
- دانشجو
- ژیلا مرادپور
- استاد راهنما
- جلال جلالی زاده
- چکیده
- چکیده «مریض» کسی است که دچارعلت یا نقصی جسمانی شده است که به سبب آن قادر بر انجام تکالیف، واحقاق حقوق خود و دیگران به طور طبیعی ومتعادل نمی باشد. به طور کلی اثر مرض بر احکام در قالب ایجاد رخصت برای مکلف، عامل حجر بر او، ثبوت عیب و سقوط برخی عقوبات از او قابل طرح است. دراحکام عبادات هرچند بنابرحکمت وضعشان، غالبا انجام آنها همراه مشقت است، اما دو قاعده رفع حرج و دفع ضرر، درانجامشان تأثیر به سزایی دارد. براین اساس به مریض اجازه داده شده که درعباداتی چون نماز آن را به شیوه ای که درتوانش است انجام دهد و فقط زمانی ازمریض ساقط می شود که به سبب زوال عقل ناشی از مرضش، دیگر مکلف به آن نباشد. طهارت هم که شرط صحت برخی ازعبادات است، رعایت آن در حد توان حتی با وجود مشقت، فرض است و فقط در مواردی که با عسر وحرج همراه باشد، حکمش تعدیل یا ساقط می شود. و درعباداتی چون زکات، روزه، اعتکاف و حج انجام آنها را تا زمان بهبودی به تعویق اندازد یا اگرامید به بهبودش نیست، در مورد روزه به جای آن اطعام فقرا برمریض واجب می شود و در مورد حج هم مریض می تواند کسی را به نیابت ازخود جهت ادای آن بفرستد. درمعاملات هم به اصل رعایت نفع طرفین و دفع ضرراز هر دو توجه بسیارشده است تا جایی که مریض نیز جهت تلف نشدن حقوقش به سبب عذرمرض – مادامی که مرضش عذرمحسوب شود - می تواند از حقوقی چون وکیل گرفتن، توکیل گرفتن وکیل مریض وتمدید مهلت خیار بهره مند شود. اما در ضمان مال تلف شده توسط او در زمان مرض، مرضش عذر محسوب نمی شود و ضامن است. دراحکام مناکحات هم، درمواردی چون ( وجوب رعایت مساوات بین زنان توسط زوج مریض، ولایت نکاح توسط پدر، تأمین نفقه وهزینه درمان زوجه ی مریضه ی مطیع شوهر، قادر بودن زوج مریض بر رجوع به زن از طرقی غیرازوطء در طلاق رجعی وایلاء )، مرض به عنوان عذر محسوب نمی شود و رعایتشان الزامی است. اما در مواردی چون عدم تمکین زوج یا زوجه مریض، مرض عذراست واین عدم تمکین ایلاء یا نشوز محسوب نمی شود. حق فسخ نکاح به سبب امراضی که مانع استمتاع عادی زوجین شود، برای متضرر از آن به سبب وجود مرض در دیگری، ثابت است. مشروط به اینکه خواهان فسخ، قبل ازعقد آگاه به مرض نبوده باشد و نیز بعد از آگاهی فورا درخواست فسخ داده باشد. حق حضانت ازحاضنی که دچار مریضی ای است که احتمال متضررشدن محضون هم، در نتیجه هم زیستی با اوه
- Abstract
- Abstract A patient is one who is afflicted to a bodily defect or cause due to that one isn't able to do his duties adjudicate the right of oneself and others naturally and equally . some rules and principles are as foundations for Islamic religious commandments. In the commandments related to worshiping , although based on the wisdom of their enactment , their performance is usually with hardship , tow rules of "removal of difficulty" and" repelling of loss " have a great influence on their performance . based on these , a patient is allowed to postpone some worshiping ceremonies such as Fasting , Pilgrimage to Mecca , and staying to patient's recovery ;instead in Fasting feeding of the poor is indispensable for patient and for pilgrimage to Mecca patient can send another person to do the ceremony .In saying the prayer patient can do it every way which ho is able to do and only in the case of the running mad , it's not necessary for the patient to perform it . Purification which is a condition of correctness of some worshiping ceremonies is necessary even in hardship and its order is modified or nullified in special siltudtions of hardship and difficulty. In transaction the rule of " observing the profit of parties and repelling of loss of parties have been paid attention to the extent that a transaction in which there is a little additional amount with consent of parties is considered usury and unlawful . Based on this , for not wasting his rights due to illness , a patient can use rights such as giving his power to some one or appoint another one as his attorney and extention of time of choosing . but inguaranty of wasted property by him in the time of illness . his illness isn't considered as an excuse and he is responsible and guarantor . In the marriage commandment , in cases such as necessity of equality between wires , guardian ship of marriage by father , providing for alimony and the cost of treatment of wife who is patient and obedient to her hus
