عنوان پایان‌نامه
تحقیق تصحیح و تعلیق برنسخه خطی کلیات محمد امین
- رشته تحصیلی
- زبان و ادبیات فارسی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75021;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4398;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 75021;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4398
- تاریخ دفاع
- ۲۸ تیر ۱۳۹۵
- دانشجو
- فوزیه بی بی
- استاد راهنما
- منوچهر اکبری
- چکیده
- بخش مهمی از مواریث و دستاورد¬های ادبیات جهان در آئینه دست نوشته¬ها ضبط شده و بر جای مانده است. بنابر همین قاعده نسخ خطی¬ ادبیات فارسی، گنجین? حجیم و گرانقدری از مواریث گذشته فارسی زبانان است که نیازمند تصحیح و بررسی مستقل و جدی است. از آن جمله تصحیح کلیات میر محمد امین بیگ شاعر سنی مذهب در نیمه¬ی اول قرن سیزدهم هجری قمری از ولایت خُلم (تاشقرغان) است. تصحیح متن کلیات امین گامی کوچک در شناخت بُعدی از ابعاد گسترده فرهنگ و تمدن ایران زمین به شمار می¬آید. محمد امین پسر قلیچ علی بیگ والی خُلم، بعد از درگذشت پدر در 15 ربیع الثانی سال 1241ق جانشین وی شد و 25 سال حکمرانی منطقه خُلم را بر عهده داشت. کلیات محمد امین به زبان فارسی است (به جز 141 بیت به زبان ترکی) و در سال 1299ق به دست "گوبند رام پندت" از منشیان شاه شجاع، حاکم بلخ کتابت شده است. این اثر ادبی به صورت تک ¬نسخه به جای مانده و در کتابخانه گنج بخش اسلام آباد پاکستان به شماره 8731 نگهداری می¬شود. تمام 5052 بیت موجود در کلیات امین در قالبهای شعری یعنی غزلیات، مخمس، رباعیات، تک بیت، ترجیع¬بند و ترکیب¬بند، مثنوی و قصاید سروده شده است. شاعر در سبک شعری وامدار شعرای پیشین، به ویژه در مثنوی مقلد نظامی است. همچنین اشعار وی سرشار از مفاهیم عاشقانه، مدح و ستایش، عرفانی و اجتماعی است. امین از شاعران چند زبانه است. از جمله ویژگیهای سبکی او اینکه کاربردهای زبانی تازه دارد و در ساختار توانسته تعدادی از واژگان تازه و ترکیبات و اصطلاحات را بر زبان فارسی بیفزاید. در رساله حاضر نگارنده در ضمن تصحیح نسخه، به بیان زندگینامه شاعر، نوآوریها و ویژگیهای سبکی متن، تلمیحات و فهرست لغات نیز اهتمام ورزیده است. در تصحیح متن چون تک نسخه¬ای از دیوان در اختیار بود نمی توانستیم از روش تحلیلی و انتقادی بهره¬مند شویم. در بعضی موارد تصحیح قیاسی صورت گرفته و موارد اندکی که در نسخه افتادگی وجود داشت، به همان شکل حفظ شده است. در پرداخت رساله، نگارنده در صدد است که ماحصل تحقیق درباره این اثر ارزشمند، شخصیت ادبی و سیاسی شاعر و همچنین مختصات ادبی و سبکی وی را در اختیار جامعه ادبی قرار دهد و با تصحیح این اثر برگی جدید به دواوین شعر فارسی بیفزاید.
- Abstract
- A major part of the heritage and achievements of world literature has been registered and preserved in manuscripts. Accordingly, the manuscripts of the Persian literature contain a huge and valuable treasure of Persians that needs to be seriously edited and evaluated. One such edition is that of Kulliât-e Mir Mohammad Amin Beig. He was a Sunni poet who lived in the first half of the 13th century (A.H) in Khulm province (Tashqarghan). The edition of his Kulliât is considered a step towards recognition of Iran’s widespread culture and civilization. Amin was the son of Qulich-Ali Beig, the governor of Khulm, who died On 15th Rabi'ol-sani, 1241(A.H). He succeeded his father and ruled over Khulm for 25 years. "Kulliât-e Amin" is in Persian (except for 141 verses in Turkish) and was transcribed by Gobend Râm Pandet, a secretary of Shah Shojâ, the ruler of Balkh. This literary work is preserved as a sole manuscript under the number 8731 in Ganj-Bakhsh Library Islam Abad (Pakistan). All 5052 verses in "Kulliât-e Amin" have been composed in poetic forms of ghazal, quintet, quatrain, couplet, masnawi and odes. The poet adopts the style of the previous poets, particularly follows Nezâmi in his masnawi. Similarly, his poems are replete with concepts of adoration, love, mysticism and social themes. He is a multilingual poet. One of his stylistic characteristics is that he has applied new linguistic terms and succeeded to introduce some new words, collocations and terms in the Persian language. The writer, while editing the manuscript, has proceeded with the poet's biography, his innovations, stylistic text characteristics, allusions and glossary. Since a single manuscript of Kulliât is available, we could not take advantage of analytical and critical method. Analogical edition has been carried out in some cases, and a few cases of obliteration in the manuscript have been preserved as they were. Writing the dissertation, the writer seeks to provide the literary community with the outcome of research on this significant work, the poet's literary and political personality as well as his stylistic characteristics. The writer also tries to add a new page to the Persian poetic works by the edition of the manuscript.
