عنوان پایاننامه
فوکو، هابرماس و روابط اجتماعی - سیاسی قدرت: مطالعه موردی هفت نمایشنامه هاوارد بارکر
- رشته تحصیلی
- زبان وادبیات انگلیسی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده زبانها و ادبیات خارجی شماره ثبت: 2/1979;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76937
- تاریخ دفاع
- ۳۱ شهریور ۱۳۹۵
- دانشجو
- جلال فرزانه دهکردی
- استاد راهنما
- سیدمحمد مرندی, یونس شکرخواه
- چکیده
- هاوارد بارکر را می توان در زمره ی کارگردانان تئاتر و نمایشنامه نویسانی دانست که پس از نارضایتی های اجتماعی و سیاسی سال 1968.م در انگلستان ظهور پیدا کردند و به انتقاد از عملکرد حکومت های غربی نسبت به شهروندان کشورهای خود و رفتارهای جنگ طلبانه و استعمارگرانه این کشورها پرداختند. در این میان، هاوارد بارکر اگر چه به واسطه معیارهای زیبایی شناختی ای که در نوشتن آثارش و اجرای آنان به کار بست صدایی مستقل در میان این نمایشنامه نویسان باقی ماند، در نمایشنامه هایش نسبت به روابط اجتماعی-سیاسی قدرت و تأثیر این روابط بر رفتار شخصیت ها و روابط بین فردی آنان بی تفاوت باقی نماند. در یک جمله می توان گفت جابجایی هایی که در قدرت سیاسی و اجتماعی در دنیای نمایشنامه های بارکر صورت می گیرد، شخصیت های نمایشنامه های او را وادار به انتخاب هایی مختلف مانند مقاومت در برابر قدرت، مبارزه جانکاه در برابر آن یا مصالحه جویی می کند. از این روی، این مطالعه بر آن است چگونکی رفتار شخصیت های نمایشنامه های بارکر را در شرایط انتقال قدرت در گستره های سیاسی و اجتماعی مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور این رساله، دو پویش فکری را که دارای رویکردی انتقادی نسبت به مدرنیته و روش های اِعمال قدرت مدرنیته بر سوژه هستند، به کار می بندد. پویش نخست در برگیرنده اندیشه های میشل فوکو، جامعه شناس و فیلسوف پساساختارگرای فرانسوی، درباره قدرت، مقاومت و سوبژگتیویته است. پویش دوم نظرات یورگن هابرماس درباره ی قدرت و پول را در بر می گیرد. از نظر هابرماس، دو رسانه ی پول و قدرت پیشرانه هایی هستند که کنش ارتباطی و روابط بین فردی را تخریب می کنند. این دو پویش فکری وقتی به موازات هم قرار گیرند به ریشه یابی چگونگی شکل گیری سوژه در جامعه غربی توسط فن آوری های اِعمال قدرت یاری می رسانند. از این روی، این رساله بر آن است چگونگی روش های اِعمال قدرت را در بافتار سیاسی-اجتماعی نمایشنامه های بارکر با استفاده از دو پویش فکری ذکر شده واکاوی کند. روش تحقیق در این رساله مطالعه موردی است که بر این اساس متغییرهای تعریف شده در بخش چارچوب نظری در هر کدام از نمایشنامه های منتخب مورد بررسی قرار می گیرند. کلید واژه ها: هاوارد بارکر، زیست جهان، کنش ارتباطی، سوبژکتیویته ، قدرت فوکویی، زیست قدرت، مقاومت
- Abstract
- Howard Barker is an English dramatist-director whose theatrical maturing can be coupled to the advent of the 1968 generation of British playwrights. Although Barker remained a unique voice with aesthetic measures and novel mise-en-scène, his works, especially in the first phase of his career, were charged with the interpersonal and social considerations about power-relations within humans’ communicative loci. In fact, Barker’s poetic style, his theoretical arguments and catastrophism do not eclipse his observations about the socio-political power relations in his fashioning of the social milieu of his works. Indeed, the influence of catastrophic situations catapults Barkerian characters through stunning forms of resistance, harsh struggle or, even, innocuous conduct. The attempt of the present dissertation is to study the ways Barkerian characters behave in catastrophic situations of socio-political power transitions. To do this, two major theoretical strands which take critical orientation towards modernity are utilized as the theoretical framework of the dissertation. The first strand of thought which incorporates Foucauldian viewpoints about power, resistance and subjectivity, tries to analyze the ways power-relations work within the social miliuex of Barker’s plays and the interpersonal relations between the characters. Secondly, the Habermasian viewpoints about the influence of the steering media of power and money on the uncoupling of system and lifeworld are utilized as the second theoretical strand. The Habermasian notions, however, are utilized for their pathological argumentations about the ways power and money damage the communicative action and interpersonal relations. These two theoretical strands twist together and show the ways the subjects are influenced by Western countries’ ways of inserting power on citizens. With an attempt to review Barker’s selected plays this study, then, draws a parallel between Barkerian world and its contextual implications by utilizing the two mentioned strands of thought about the socio-political power relations. Such analytical framework, however, is conducted on the selected plays by utilizing case study mythology. Keywords: Howard Barker, Lifeworld, Theory of Communicative Action, Panopticism, Subjectivization, Resistance, Biopower