عنوان پایان‌نامه
فرهنگ تطبیقی فارسی - پهلوی - بلوچی
- رشته تحصیلی
- زبان و ادبیات فارسی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 72445;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4302
- تاریخ دفاع
- ۲۰ بهمن ۱۳۹۴
- دانشجو
- محمداکبر سپاهی
- استاد راهنما
- عبدالرضا سیف
- چکیده
- این پژوهش، فرهنگی تطبیقی از واژگان سه زبان ایرانی فارسی، پهلوی و بلوچی است. بلوچی در رد? شاخ? غربی زبان‌های ایرانی نو جای دارد و ارتباط تنگاتنگی با دیگر زبان‌های ایرانی غربی دارد. گویش‌های این زبان، حامل بسیاری از عناصر و ویژگی‌های کهنِ زبان‌های ایرانی میانه و باستان هستند. فرهنگ‌های لغت و واژه‌نامه‌های زیادی دربار? فارسی و پهلوی منتشر شده است امّا همانگونه که از قدیم‌الایام ادبیات بلوچی، به صورت شفاهی به روزگار ما رسیده است، در تحقیقات زبانی و به‌ویژه، دربار? فرهنگ واژگان این زبان نیز کارهای زیادی انجام نگرفته است و آنچه نیز موجود است، بیشتر، پژوهش‌هایی است که غربیان دربار? گویش‌های بلوچی خارج از ایران انجام داده‌اند. نگارنده، خود گویشور بلوچی سراوانی است و بنابراین، تأکید اصلی این نوشتار بر گردآوری واژگان بلوچی استان سیستان و بلوچستان ایران و به‌ویژه، مناطق سراوان و سرباز متمرکز شده است. بر اساس آنچه در این فرهنگ آمده است و نیز به سبب محافظه‌کاری بلوچی، واژگان مشترک بلوچی و پهلوی، بیشتر از واژگان مشترک فارسی با پهلوی است. در ویژگی‌های آوایی و تلفّظ واژه‌های مشترک نیز شباهت میان بلوچی و پهلوی، چشمگیر‌تر است. بیش از دو هزار واژ? مشترک پهلوی با بلوچی و فارسی در این پژوهش، گردآوری شده است امّا در مدخل فارسی که ترتیب مدخل‌های این فرهنگ بر اساس آن است، گاهی واژه‌هایی دخیل از زبان‌های غیر ایرانی نیز آمده‌اند؛ این واژه‌ها در فارسی، جای واژه‌های اصیل فارسی و ایرانی را گرفته‌اند و در مدخل بلوچی نیز پس از واژه یا واژه‌هایی که با فارسی و پهلوی تطبیق داده‌شده، واژه‌های مترادف دیگر هم آمده‌اند. این پژوهش می‌تواند برای محققانِ زبان‌ها و گویش‌های ایرانی و فرهنگ‌نویسان فارسی به کار آید و جهت مطالعات تطبیقی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی، سودمند واقع شود. واژگان کلیدی: فرهنگ، فارسی، پهلوی، بلوچی، واژه، گویش
- Abstract
- This research is a comparative lexicon in three languages of Persian, Pahlavi and Baluchi. Baluchi is categorized in the west branches of Iranian languages and is very close to other Iranian Languages. Dialects of this language carries a lot of features of Old Iranian languages including the Middle and Ancient Era. Concerning Baluchi language and its lexicons some dictionaries have been published but not only they don’t fulfill our needs but also they are not satisfactory form academic point of view. Those efforts which have been undertaken are mainly by western schoolers and are based on Baluchi speakers outside of Iran. So I as a native speaker of Baluchi has undertaken this issue in order to do a research on the Baluchi speakers of Sistine and Baluchistan Province in Iran. According the current lexicons Baluchi and Pahlavi have more common words than Persian with Pahlavi. This sameness is more transparent in features such as phonetic and pronunciation. The following record covers more than two thousand words which are similar in Pahlavi and Persian. In Persian entries, the readers may come across some lexicon form other non-Iranian ones. In fact, these converted lexicon have taken the place of Persian and Iranian lexicons. This research would be of use for researches o Iranian languages and dialects and would also be useful for comparative studies of Iranian languages and dialects. Key words: dictionary, Persian, Pahlavi, Baluchi, lexicon, dialect.
