عنوان پایان‌نامه

نظریه های زبانی ایرانیان ( از قرن چهارم تا پنجم هجری )



    دانشجو در تاریخ ۱۲ خرداد ۱۳۹۵ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "نظریه های زبانی ایرانیان ( از قرن چهارم تا پنجم هجری )" را دفاع نموده است.


    رشته تحصیلی
    زبان و ادبیات فارسی
    مقطع تحصیلی
    دکتری تخصصی PhD
    محل دفاع
    کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4408;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76440;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4408;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 76440
    تاریخ دفاع
    ۱۲ خرداد ۱۳۹۵

    این رساله بخشی از تاریخ زبان‌شناسی ایرانی را توصیف می‌کند. در بررسی زبان می‌توان دو راه را تعیین کرد؛ نخست تحقیق در آواها، لغات، نحو،‌ معنا و بلاغت یک زبان خاص و دیگر خود زبان و مفاهیم کلی‌تر مرتبط با آن که جهان‌شمول‌ترند. توجه به زبان به‌عنوان یک مسئله و موضوع امری کمابیش جدید است و پیشینیان ما درضمن امری دیگر و اغلب دینی متوجه زبان شده‌اند، و بنابراین عمد? پژوهش‌های زبانی در جغرافیای ایران در زبان عربی است. ما با این آگاهی به جست‌وجوی مسائل نظری در متون بلاغی، منطقی، فلسفی و اصولیِ دو قرن چهارم و پنجم رفته‌ایم. این حوزه‌ها درعین دستاوردهای متفاوت، اشتراکاتی با هم دارند؛ مانند جدایی لفظ از معنا، تقدم معنا بر لفظ، فاصل? اندک بین خطور اندیشه و ظهور لفظ، اهمیت فهم معنا و روابط مفهومی. جدایی لفظ از معنا از مهمترین اندیشه‌های دانشمندان مورد مطالعه است که پیرو پذیرش ثنویت در جهان این دوگانگی در مطالعات زبانی نیز مشاهده می‌شود. این جدایی نه به معنای نفی وابستگی لفظ و معنا که اقرار به ماهیت جدا و متفاوت این دو است. معنا در نزد این سه گروه اهمیت والایی دارد. به همین دلیل بلاغی بر سادگی حتی در صنایع ادبی تأکید می‌کند. اهمیت لفظ برای فیلسوف ثانوی و به سبب بیان ذهنیات است. در اصول فقه این توجه به هدف درک درست متن دینی است. مهم‌ترین شباهت این علوم نداشتن نگاهِ صرف به زبان است که نتایج را متناسب با همان شاخه، موضوع، مسائل و اهداف آن تغییر می‌دهد. همچنین به سبب عدم استقلال زبان‌شناسی در گذشته، هرگونه مطالع? نظریِ پیشینیان دربار? زبان نیز مستقل نیست. بنابراین اگرچه می‌توان به‌طور پراکنده کلیاتی دربار? زبان دریافت، کمتر می‌توان به نظری? مستقلی دست یافت. در این میان نظری? نظم جرجانی یک استثناست؛ زیرا در راستای کشفی متعلق به متن است. واژه‌های کلیدی: نظریه‌های زبانی، دانشمندان ایرانی، قرن چهارم و پنجم.
    Abstract
    The thesis describes a period in the history of Iranian linguistics. There are two ways in the linguistic studies, first research into sounds, words, syntax, meaning and rhetoric in a certain language and second ideas about language alone. Consideration in the language as a problem and a subject is almost a new matter. Our scientists in the past have paid attention to the language among another subjects that they have been often religious. Thus these researches are about Arabic language. We have studied the rhetorical, logical, philosophical and osuli texts in the 4th & 5th centuries A.H for achievement of theoretical data. These sciences have difference and similarities. Some of these similarities are separation of word and meaning, precedence of meaning, very short gap between expression and reflections, importance of comprehension of meaning, and sense relations. The separation of word and meaning is one of the main thoughts of these scientists. A reason for that is belief in dualism. The separation doesn’t mean that word and meaning haven’t any relation but it means that they have different identity. Meaning is very important for these sciences. Rhetoricians emphasize the ease of meaning, even about figures of speech. The importance of words for the philosophers is for presentation of mentalities. In the osul, this attention is in order to understand religious texts. The most important of resemblance between these sciences is lack of pure viewpoint to the language, and conclusions alter according to the science, its subject, problems and purposes. Linguistics and theoretical studies about language haven’t been independent in the past. Thus we rarely can receive independent theory on the linguistics. Jurjani’s theory of construction is an exception, because its purpose is an exploration that belong to the text. Keywords: Linguistic theories, Iranian scientists, 4th & 5th centuries A.H.