عنوان پایان‌نامه
مفهوم سازی استعاری احساسات در زبان فارسی با رویکردی شناختی
- رشته تحصیلی
- زبانشناسی همگانی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 71278
- تاریخ دفاع
- ۲۱ شهریور ۱۳۹۴
- دانشجو
- امیرسعید مولودی
- استاد راهنما
- غلامحسین کریمی دوستان
- چکیده
- در این پژوهش مفهوم‌سازی استعاری پنج احساس ترس، خشم، شادی، نفرت و غم در زبان فارسی نوشتاری بر اساس نظری? استعار? مفهومی مورد مطالعه قرار گرفته است. برای انجام این مطالعه، ابتدا برای هر یک از احساسات مذکور، یک واژ? نماینده با استفاده از مؤلف? فراوانی وقوع واژه‌های هم‌معنا در پیکره انتخاب شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار پیکره‌ای AntConc 1000 مورد از رخدادهای هر واژه (مجموعاً 5000 رخداد) به همراه بافت متنی آنها به صورت تصادفی از پیکر? 150 میلیون کلمه‌ای همشهری 2 استخراج گردید. در مرحل? بعد با استفاده از روش پیکره‌بنیاد تحلیل الگوی استعاری تمامی 5000 رخداد پیکره‌ای بررسی گردید و الگوهای استعاری و حوزه‌های مبدأ پنج احساس فوق شناسایی گردید. پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها، 40 حوز? مبدأ برای احساس ترس، 39 حوز? مبدأ برای احساس خشم، 45 حوز? مبدأ برای احساس شادی، 37 حوز? مبدأ برای احساس نفرت و 47 حوز? مبدأ برای احساس غم شناسایی گردید. در این پژوهش انگیختگی مجازی استعاره‌های مفهومی نیز مورد مطالعه قرار گرفت و مشخص شد که زیربنای برخی از استعاره‌های مفهومی را مجاز معلول به‌جای علت تشکیل می‌دهد. همچنین با استفاده از استعاره‌ها و مجازهای شناسایی‌شده و فراوانی آنها در پیکره، مدل‌های شناختی پیش‌نمونه‌ای و غیرپیش‌نمونه‌ای پنج احساس موردمطالعه معرفی گردید. علاوه بر این، زایایی هر یک از حوزه‌های مبدأ بر حسب مشخص? فراوانی وقوع آنها در پیکره تعیین گردید. با تحلیل آماری داده‌های پژوهش حاضر با استفاده از نرم‌افزار SPSS معناداری ارتباط بین حوزه‌های مبدأ و احساسات مذکور محاسبه شد و حوزه‌های مبدئی که بیشترین ارتباط را با احساسات مذکور داشتند شناسایی گردید. علاوه بر این، با انجام مقایسه‌ای میان نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش و پژوهش‌هایی که به منظور مطالع? استعاره در زبان فارسی با روش سنتی به گردآوری داده‌ها پرداخته بودند، برتری روش پیکره‌ای پژوهش حاضر تأیید شد. همچنین با انجام مقایسه‌ای بین حوزه‌های مبدأ زبان فارسی و انگلیسی شباهت‌ها و تفاوت‌هایی بین دو زبان شناسایی گردید.
- Abstract
- The present research was carried out to study the metaphorical conceptualization of five emotions: fear, anger, happiness, disgust and sadness in written Persian, based on the conceptual theory of metaphor. At first, a representative word for each emotion was chosen on the basis of occurrence frequency feature of synonymous words in the corpus. Then, 1000 occurrences of each word (totally 5000 occurrences) accompanied by their textual contexts were extracted randomly from 150 million-word corpus of Hamshahri 2 by the AntConc software. Afterwards, using the corpus-based method of Metaphorical Pattern Analysis (MPA), all the 5000 occurrences were analyzed and the source domains and metaphorical patterns of each emotion were recognized. After analyzing the data, 40 source domains for fear, 39 source domains for anger, 45 source domains for happiness, 37 source domains for disgust and 47 source domains for sadness were identified. In the present research, the metonymical motivation of conceptual metaphors were also studied and it was discovered that the EFFECT FOR CAUSE metonymy was the basis of some conceptual metaphors. According to the identified metaphors and metonymies and their frequencies in the corpus, prototypical and non-prototypical cognitive models of the five emotions were determined too. Also, the productivity of all the source domains was specified based on their frequency of occurrences in the corpus. After doing the statistical analysis of the research data by the SPSS software, the source domains significantly associated with a given emotion were determined. Also, after comparing the results of the present research with the ones whose research data were collected using traditional methods, the superiority of the corpus-based method of the present research was approved. Finally, after doing a comparative analysis of the metaphorical conceptualization of the mentioned emotions between Persian and English, some similarities and differences were identifie
