عنوان پایان‌نامه
باهمایی و جانشینی مولفه های فعل مرکب
- رشته تحصیلی
- زبانشناسی همگانی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4439;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4439
- تاریخ دفاع
- ۰۲ تیر ۱۳۹۵
- دانشجو
- زهرا روحی بایگی
- استاد راهنما
- غلامحسین کریمی دوستان
- چکیده
- رساله حاضر با هدف تعیین و تبیین علل و انگیزه‌های تأثیرگذار بر باهمایی دو عنصر تشکیل‌دهنده فعل مرکب و همچنین علل جانشینی همکردها در ساخت‌های مذکور نگاشته شده است. در میان مجموعه عوامل و ویژگی‌های تأثیرگذار ممکن، به طور ویژه عوامل معنایی را در کانون توجه قرار داده و تلاش می‌کنیم نشان دهیم که ویژگی‌های معنایی عناصر تشکیل‌دهنده فعل مرکب چگونه باهمایی عناصر پیش‌فعلی و همکردها و جانشینی همکردها را در افعال مرکب فارسی تعیین می‌کنند. گام نخست در این مسیر طبقه‌بندی عناصر پیش‌فعلیِ اسمی ترکیب شده با چهار همکرد «کردن»، «زدن»، «کشیدن» و «دادن» با استفاده از مفاهیم نظری برگرفته از رویکرد واژگان زایشی (پاستیوسکی، 1995) است. این طبقه‌بندی با هدف تعیین میزان باهمایی همکردهای انتخابی با هریک از طبقات و زیرطبقات معرفی شده و در نتیجه تعیین نوع معنایی گزینش شده توسط هر یک از همکردها در مجموعه ترکیبات ساخته شده با آنها صورت گرفته است. پس از طبقه‌بندی عناصر پیش‌فعلی اسمی، در گام بعدی به بررسی میزان و سهم معنایی همکردها در مجموعه داده‌های مورد تحلیل می‌پردازیم. بررسی مختصات و ویژگی‌های معنایی همکردها در ترکیب با عناصر پیش‌فعلی متعلق به طبقات و زیرطبقات مختلف موجود، باعث شکل‌گیری فرضی مبنی بر وجود پیوستاری معنایی برای مجموعه همکردهای زبان فارسی به طور کلی و نیز برای هر یک از این همکردها (به جز همکرد «کردن») در مجموعه ترکیبات مختلف ساخته شده با آنها گردیده است. نتایج این تحلیلحاکی از نقش تأثیرگذار اطلاعات رمزگذاری شده در سطوح چندگانه بازنمایی‌های واژگانی-معناییِ عناصر پیش‌فعلی و همکرددر باهماییِعناصر تشکیل‌دهنده فعل مرکب و محدودیت‌های حاکم بر آناست. با بهره‌گیری از اطلاعات بازنمایی شده در ساختارهای واژگانی-معناییِ عناصر زبانی بویژه ساختار کیفیکه دربردارنده اطلاعات محدود اما مورد نیاز جهت شرح روابط معنایی واژگانی و محدودیت‌های باهمایی است، امکان تبیین باهمایی دو عنصر تشکیل‌دهنده فعل مرکب بر اساس مفاهیم این نظریه فراهم می‌گردد.همچنین نتایج به دست آمده از بررسی انواع مختلف جانشینی همکردها در کنار عنصر پیش‌فعلی واحد نشان می‌دهد اطلاعات رمزگذاری شده در ساختارهای مختلف معنایی ـ واژگانی عناصر پیش‌فعلی و همکردها شامل موضوعات رمزگذاری شده در ساختار موضوعی عناصر پیش‌فعلی محمولی و ویژگی‌های نمودی ویژه هر یک از همکردها از جمله آغازگر یا گذاری بودن، لحظه‌ای یا دیرشی بودن از علل جانشینی همکردها در کنار یک عنصر پیش‌فعلی معیّن به شمار می‌رود.
- Abstract
- This dissertation aims to determine and explain the motivations influencing co-occurrence of two elements constituting Persian compound verbs and substitution of light verbs in these structures. Among the possiblefactors and characteristics, we will focusparticularly on semantic factors and try to show how the semantic properties of twe elements ofPersian compound verbdetermine co-occurrence of preverbs and the light verbs as well as substitution of light verbsin Persian complex predicates. The first step is to classify noun preverbs combined with four light verbs (k?rd?n‘TO DO’, z?d?n‘TO BEAT, TO HIT’, dad?n‘TO GIVE’,keshid?n‘TO PULL, TO TOLERATE’) using theoretical concepts of Generative Lexicon theory (Pustejovsky, 1995).This classification has been done in order to determine the extent to which the selected light verbsco-occur with each of classes and sub-classes of preverbs, thereby determining the semantic type selectedby light verbs. The next step, is to examine the semantic contribution of light verbs.semantic analysis of light verbs leads to this hypothesis that there is a meaning continuum for light verbs in general as well as for each of them (except ‘k?rd?n’). This analysis indicates that encoded information in multiple levels of the lexical-semantic representations of preverbs andlight verbs plays an important role in restricting their co-occurrence. Exploiting the information encoded in the lexical-semantic representations (in particular qualia structure), which consists of limited but necessary information to explain the lexical semantic relations and co-occurrence constraints, allows us to explain the co-occurrence of two elements of compound verb, based on the concepts of the theory. Studying the substitution of light verbs in LVCs with the same preverbs, shows the role of theinformation encoded in the lexical-semantic structures of preverbs and light verbs (including arguments types of predicative preverbs and aspectual characteristics of each light verb) in substitution of light verbs with the same preverb.
