عنوان پایان‌نامه
بررسی جایگاه روساختی فاعل در زبان فارسی بر پایه شواهد روان زبان شناختی
- رشته تحصیلی
- زبانشناسی همگانی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4643;کتابخانه دانشکده ادبیات و علوم انسانی شماره ثبت: 4643
- تاریخ دفاع
- ۰۲ مهر ۱۳۹۶
- دانشجو
- مجید عباسی گونلوئی
- استاد راهنما
- علی درزی
- چکیده
- پاسخ به این پرسش که آیا در زبان‌های دارای آرایش واژگانی آزاد، مانند زبان فارسی، فاعل پس از ادغام شدن در جایگاه بنیادی خود در درون فرافکن بیشینه گروه فعلی کوچک در همان جایگاه باقی می‌ماند یا در طی فرایند اشتقاق ازآن خارج شده و در شاخص گروه زمان/تصریف فرود می‌آید دشوار است؛ چراکه جایگاه روساختی سازه‌های جمله در این گروه از زبان‌ها الزاما اطلاعات کافی برای شناسایی جایگاه نحوی آنها در اختیار قرار نمی‌دهد (کویزومی و تامااوکا، 664:2010). از همین روی پژوهش‌هایی که برای شناسایی جایگاه روساختی فاعل درجملات بی‌نشان زبان فارسی انجام شده‌اند منتج به شکل‌گیری دو دیدگاه متفاوت در این‌باره شده است؛ برخی مانند انوشه (????)، درزی (1996؛ 1385؛ 1388)، تفکری‌رضایی (1389) و درزی و مهدی‌بیرقدار (1389) دو جایگاه ساختاری مستقل برای ساز? فاعل در نظر گرفته و ، به طور ضمنی یا صراحتا، با ارایه شواهدی نشان داده‌اند که فاعل پس از ادغام در درون فرافکن بیشینه گروه فعلی (کوچک) به منظور بازبینی مشخصه حالت فاعلی یا اصل فرافکنی گسترده به جایگاه شاخص گروه زمان/تصریف حرکت می‌کند. این درحالی است که عده‌ای دیگر مانند کریمی (????) معتقدند بازبینی مشخصه حالت فاعلی یا اصل فرافکنی گسترده در زبان فارسی با قرار گرفتن فاعل در رابطه شاخص هسته با هسته فرافکن بیشینه گروه فعلی کوچک برآورده شده و در نتیجه بازبینی این مشخصه‌ها نمی‌تواند انگیزه مناسبی برای خروج فاعل از جایگاه بنیادی خود باشد. در این رساله برای پاسخ به این پرسش که کدام‌یک از دیدگاه‌های فوق با واقعیات زبان فارسی هم‌خوانی بیشتری دارد دو آزمون روان‌زبان‌شناختی دورخط از نوع تکمیل جمله و قضاوت دستوری‌بودگی طراحی و اجراگردیده است. یافته‌های حاصل از انجام آزمون تکمیل جمله نشان داده است که آزمودنی‌ها در مجموع 89/90? جملات را به گونه‌ای تکمیل کردندکه در آنها فاعل خارج از فرافکن بیشینه گروه فعلی کوچک قرار داشت. بر این اساس در آزمون مزبور تنها در 11/9? جملات تولیدشده توسط آزمودنی‌ها فاعل درون فرافکن گروه فعلی کوچک جای داشت. همچنین نتایج آزمون قضاوت دستوری‌بودگی نشان داده است که آزمودنی‌های شرکت‌کننده در این آزمون برای خواندن جملاتی که در آنها فاعل خارج از فرافکن بیشینه گروه فعلی کوچک قرار داشت 871/2 ثانیه و برای خواندن وپردازش جملات متناظری که در آنها فاعل درون این فرافکن بود 801/3 ثانیه زمان صرف کرده‌اند. این یافته‌ها جملگی هم‌سو با پیش‌بینی‌های دیدگاه پژوهش‌گرانی است که جایگاه روساختی فاعل را شاخص فرافکن بیشینه گروه زمان/تصریف درنظر می‌گیرد. کلیدواژه: آزمون تکمیل جمله، قضاوت دستوری بودگی، آزمون های روان زبان شناختی، جایگاه روساختی فاعل
- Abstract
- The question of whether the subject stays in its base position within the vP or moves to its derived position at Spec TP/IP is difficult to answer with respect to free word order languages such as Persian, because the surface constituent orders in these languages do not necessarily provide sufficient information to determine syntactic positions (Koizumi & Tamaoka, 664:2010). The discussions in this regard has led to formulating two competing analyses: One is that the subject in canonically ordered sentences in Persian obligatorily moves from its base position within vP to its derived position at Spec TP/IP for the purpose of Nom Case or EPP checking (Anushe, 2008; Darzi, 1996; 2006; 2009; Tafakori R. 2007; Darzi & Beiraqdar, 2007). The other one, however, is that the subject does not have to move out of vP and stays in its base position within it (Karimi, 2005). In the present study we test these analyses by performing two off-line experiments, involving a sentence completion task and a grammaticality judgment task. Analyzing the data obtained from the sentence completion task revealed that in %90.89 of the experimental sentences, completed by participants, subjects were located in Spec TP/IP. It also revealed that in %9.11 of the experimental sentences, produced by participants, subjects were located within vP. Furthermore, studying the data gained from the grammaticality judgment task divulged that the sentences with their subjects within vP took longer to process than the sentences with their subjects in Spec TP/IP; It took 2.871 and 3.801 seconds for the participants to process these two groups of sentences respectively. These results present psycholinguistic evidence for the analysis according to which the subject must move to Spec TP/IP in canonically ordered sentences in Persian.
