ارزیابی فنی - اقتصادی سامانه های مختلف زهکشی در زیر کانال های آبیاری
- رشته تحصیلی
- مهندسی کشاورزی-آبیاری وزهکشی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- کتابخانه مرکزی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی شماره ثبت: 4133;کتابخانه مرکزی -تالار اطلاع رسانی شماره ثبت: 46849
- تاریخ دفاع
- ۰۳ بهمن ۱۳۸۸
- استاد راهنما
- حسن رحیمی, عبدالمجید لیاقت
- دانشجو
- زهرا بختیاری
- چکیده
- به منظور حفاظت بستر کانال در اثر فرسایش و جلوگیری از نشت آب از کف و یا دیواره های آن، انواع پوشش های غیر قابل نفوذ در کانال ها مورد استفاده قرار می گیرند. معمولاً این پوشش ها در شرایط بالا بودن سطح آب زیر زمینی در معرض خطر فشار هیدرولیکی قرار گرفته و آسیب می بینند. بنابراین در این شرایط احداث سیستم زهکشی در زیر پوشش سخت کانال ها به ویژه در خاتمه فصول بهره برداری و خالی شدن آن از آب ضروری می باشد. از اینرو از خطر اعمال فشار بالابرنده به پوشش در اثر افت سریع سطح ایستابی و ایجاد فشار بالای منفذی جلوگیری می گردد. سیستم زهکشی در زیر کانال شامل یک لایه مواد زهکش (دانه ای یا ژئوسنتتیک ) و یک تخلیه کننده و یا خروجی می باشد. تخلیه زه آب می تواند از طریق هدایت لوله زهکش به نزدیکترین کالورت، زهکش و یا مسیل طبیعی صورت گرفته و یا اینکه خروجی به داخل خود کانال باشد که در این حالت از یک رایزر مجهز به دریچه یکطرفه که معمولاً به نام مجرای هدایت زه آب یا باربکان موسوم است، تشکیل می گردد. در این تحقیق گزینه های مختلف برای اجرای این سیستم ها در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از مدل فیزیکی برای حالت های مختلف استفاده از سامانه های زهکشی زیر کانال با نتایج شبیه سازی شده توسط نرم افزار SEEP/3D مورد مقایسه قرار گرفته است. ارزیابی نرم افزار با استفاده از این داده ها نشان می دهد که کارایی مدل برای تحلیل هیدرولیکی سیستم زهکشی زیر کانال بیش از 80 درصد می باشد. سپس در ادامه تحقیق حاضر کانال AMC دشت آزادگان در خوزستان به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. نقش اجزای مختلف مورد استفاده در سیستم زهکشی زیر کانال AMC در میزان افت سطح ایستابی در مدل فوق الذکر مورد ارزیابی فنی و اقتصادی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد، استفاده از ویپ هول به عنوان تخلیه کننده به همراه یک لایه فیلتر زهکش دانه ای در کف کانال از نظر هیدرولیکی دارای عملکرد مناسبی می باشد و از نظر اقتصادی نیز قابل توجیه است. اما توجه به شرایط بهره برداری و نگهداری از ویپ هول ها و ایجاد تغییر در ساختار آنها برای اطمینان از کاربرد آنها قابل توصیه می باشد.
- Abstract
- For the purpose of protection of canal bed against erosion and to prevent seepage from the bottom or side of a canal, different types of impermeable linings are used, which may face to several problems including damages due to uplift pressure while groundwater table is high. Thus, it is necessary to provide a drainage system under hard lining of the canal to release the water pressure especially at the end of operation season, when canal is empty. Therefore, providing a drainage system under hard lining of irrigation canals cause to avoid uplift pressure phenomena when water table is drawing down rapidly. The drainage system is included a layer of drainage material (made of aggregate or geosynthetics) and outlet. The drained water could be discharged by the means of drainage pipe to the nearest culvert or drainage canal or natural drain. Also, it could be discharged into the irrigation canal itself. In the later case, a riser pipe, equipped with a flap valve is used which that is called "weep hole”. In this paper investigate the different alternative for execute of these systems on laboratory. The achievement results from physical model about different methods for drainage system under canal compare with simulation results by SEEP/3D software. The assessment of this software with use of measurement data shows that the model efficiency for hydraulic analysis of drainage system under canal is more than 80 percent. So in following of this investigation, AMC canal which is located in “azadegan plain” in khozestan province is chosen as a case study. Technical and economical assessment to determine the role of different components of drainage system under canal which is used in AMC canal in decreases rate of water table to be accomplished by the software model which is mentioned before. The conclusion shows that the use of weep hole as an outlet with a layer of aggregate drained- filter in the bottom of the canal has suitable hydraulic performance and also has minimum cost. But the attention to maintenance and operation condition of weep holes and make change on their structures is recommended for insuring to use of those. Key words: seepage, canal lining, uplift, drainage system, aggregate, geotextile, weep hole